Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-03, godz. 15:00 Paryż/tenis - Australijczycy Ebden i Peers ze złotem w deblu Australijscy tenisiści Matthew Ebden i John Peers zdobyli w Paryżu złoty medal igrzysk olimpijskich w grze podwójnej. W finale pokonali rozstawionych z numerem… » więcej 2024-08-03, godz. 15:00 Paryż/żeglarstwo – klasa iQFoil mężczyzn (wyniki) Wyniki klasy iQFoil mężczyzn (rywalizowało 24 zawodników):1. Tom Reuveny (Izrael)2. Grae Morris (Australia)3. Luuc van Opzeeland (Holandia)4. Josh Armit (Nowa… » więcej 2024-08-03, godz. 15:00 Paryż/żeglarstwo – triumf Reuveny’ego z Izraela, Tarnowski 10. w klasie iQFoil Tom Reuveny z Izraela został mistrzem olimpijskim w windsurfingowej klasie iQFoil. Paweł Tarnowski (SKŻ Ergo Hestia Sopot) był w ćwierćfinale serii medalowej… » więcej 2024-08-03, godz. 15:00 Ekstraklasa piłkarska - Karlstroem w Udinese Calcio Występujący dotychczas w poznańskim Lechu Szwed Jesper Karlstroem podpisał w sobotę kontrakt z Udinese Calcio, które w poprzednim sezonie zajęło 15. miejsce… » więcej 2024-08-03, godz. 15:00 Paryż - "Le Figaro": problemy z kuchnią w wiosce olimpijskiej zaskoczyły w kraju gastronomii W kraju gastronomii, którym jest w Francja, nikt nie oczekiwał sporów wokół wyżywienia sportowców w wiosce olimpijskiej - podkreśla w sobotę dziennik… » więcej 2024-08-03, godz. 14:50 Litwa/ W Wilnie rozpoczęła się konferencja Nowa Białoruś, zorganizowana przez siły demokratyczne W Wilnie rozpoczęła się konferencja Nowa Białoruś, zorganizowana przez białoruskie siły demokratyczne. Około 300 przedstawicieli ośrodków politycznych… » więcej 2024-08-03, godz. 14:40 Paryż/siatkówka - Japonia - Kenia 3:0 w meczu "polskiej" grupy Siatkarki Japonii pokonały Kenię 3:0 (25:17, 25:22, 25:12) w meczu 'polskiej' grupy turnieju olimpijskiego. Azjatki zanotowały pierwsze zwycięstwo w igrzyskach… » więcej 2024-08-03, godz. 14:30 Komunikat Totalizatora Sportowego (03-08-2024) Komunikat Totalizatora Sportowego Totalizator Sportowy Spółka z o.o. podaje ilości i wysokości wygranych w grach losowychw dniu 2024-08-03 o godz. 14:00Kaskada… » więcej 2024-08-03, godz. 14:30 Komunikat Totalizatora Sportowego (03-08-2024) Komunikat Totalizatora Sportowego Totalizator Sportowy Spółka z o.o. podaje wylosowane liczby w dniu 2024-08-03 o godz. 14:00W zakładach Kaskada wylosowano1… » więcej 2024-08-03, godz. 14:20 Paryż/żeglarstwo – klasa iQFoil kobiet (wyniki) Wyniki klasy iQFoil kobiet (rywalizowały 24 zawodniczki):1. Marta Maggetti (Włochy)2. Sharon Kantor (Izrael)3. Emma Wilson (Wielka Brytania)4. Maria German… » więcej
72737475767778
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »