Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-04, godz. 18:20 Paryż/boks - Ngamba pierwszą medalistką z olimpijskiej kadry uchodźców Pięściarka Cindy Ngamba jako pierwsza z olimpijskiej reprezentacji uchodźców zapewniła sobie medal igrzysk w Paryżu. Pochodząca z Kamerunu zawodniczka wywalczy… » więcej 2024-08-04, godz. 18:10 Paryż/golf - Amerykanin Scheffler mistrzem olimpijskim, Meronk na 49. miejscu Amerykanin Scottie Scheffler został mistrzem olimpijskim w golfie. Srebro igrzysk w Paryżu wywalczył Brytyjczyk Tommy Fleetwood, a brąz Japończyk Hideki Matsuyama… » więcej 2024-08-04, godz. 18:10 Paryż/tenis - złoty medal Djokovica (opis) Serbski tenisista Novak Djokovic zdobył złoty medal igrzysk w Paryżu. W niedzielnym finale wygrał z Hiszpanem Carlosem Alcarazem 7:6 (7-3), 7:6 (7-2). Spotkanie… » więcej 2024-08-04, godz. 18:10 Paryż/żeglarstwo – Krasodomski nadal 40. w klasie ILCA 7 Michał Krasodomski (AZS AWFiS Gdańsk) po ośmiu wyścigach olimpijskich regat w klasie ILCA 7 nadal zajmuje 40. miejsce. Prowadzi broniący tytułu i aktualny… » więcej 2024-08-04, godz. 18:00 Paryż/badminton - gra podwójna mężczyzn (wyniki) Wyniki turnieju gry podwójnej mężczyzn w badmintonie:finałYang Lee, Chi-Lin Wang (Tajwan) - Wei Keng Liang, Chang Wang (Chiny) 2:1 (21:17, 18:21, 21:19).o… » więcej 2024-08-04, godz. 18:00 Paryż/badminton - Lee i Wang z Tajwanu wygrali finał debla Yang Lee i Chi-Lin Wang z Tajwanu obronili tytuł mistrzów olimpijskich w grze podwójnej mężczyzn w badmintonie. W finale igrzysk rozegranym w Paryżu zwyciężyli… » więcej 2024-08-04, godz. 18:00 Ekstraklasa piłkarska - Motor - Korona 1:1 (opis2) Motor Lublin - Korona Kielce 1:1 (0:1). Bramki: 0:1 Adrian Dalmau (43), 1:1 Piotr Ceglarz (82-karny). Żółta kartka - Motor Lublin: Samuel Mraz, Paweł… » więcej 2024-08-04, godz. 17:50 Paryż/gimnastyka - skok mężczyzn (wyniki) Wyniki skoku w gimnastyce mężczyzn: 1. Carlos Yulo (Filipiny) 15,116 pkt 2. Artur Dawtjan (Armenia) 14,966 3. Harry Hepworth (Wielka Brytania) 14,949 4… » więcej 2024-08-04, godz. 17:50 Niemcy/ Szefowa MSZ broni decyzji o rozmieszczeniu w kraju rakiet dalekiego zasięgu Szefowa niemieckiej dyplomacji Annalena Baerbock broni porozumienia z USA o rozmieszczeniu broni dalekiego zasięgu w Niemczech od 2026 r. 'To, co nas teraz chroni… » więcej 2024-08-04, godz. 17:50 Paryż/gimnastyka - drugi złoty medal Filipińczyka Yulo Gimnastyk z Filipin Carlos Yulo zdobył drugi złoty medal igrzysk olimpijskich w Paryżu. Po sobotnim zwycięstwie w ćwiczeniach wolnych, triumfował w niedzielę… » więcej
68697071727374
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »