Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-03, godz. 20:50 2. Ekstraliga żużlowa - Wilki - Orzeł 49:41 Cellfast Wilki Krosno - H.Skrzydlewska Orzeł Łódź 49:41. Punkt bonusowy dla zespołu H.Skrzydlewska Orzeł, który w 1. rundzie wygrał w Łodzi 50:40. … » więcej 2024-08-03, godz. 20:50 Wenezuela/ Setki tysięcy osób uczestniczą w antyrządowym proteście w Caracas Kilkaset tysięcy osób bierze udział w sobotę w centrum Caracas, stolicy Wenezueli, w antyrządowym proteście, domagając się od prezydenta Nicolasa Maduro… » więcej 2024-08-03, godz. 20:40 Łódzkie/ Po wypadku z udziałem motocykla i samochodu osobowego zablokowana DK 91 Jedna osoba została ranna w zderzeniu motocykla z samochodem osobowym; do wypadku doszło około godz. 19.30 na drodze krajowej nr 91 w miejscowości Miłosna… » więcej 2024-08-03, godz. 20:40 Paryż/siatkówka – ze Słowenią ze zmiennym szczęściem, ale ostatnio górą Polacy Polscy siatkarze w ćwierćfinale igrzysk w Paryżu zagrają ze Słoweńcami. Będzie to ósma odsłona rywalizacji tych drużyn w fazie pucharowej. Czterokrotnie… » więcej 2024-08-03, godz. 20:30 Futsal – Maroko – Polska 3:1 w meczu towarzyskim Futsalowa reprezentacja Polski przegrała na wyjeździe z Marokiem 1:3 (0:2) w towarzyskim meczu rozegranym w Sali. Bramkę dla biało-czerwonych zdobył Kamil… » więcej 2024-08-03, godz. 20:30 Watykan wyraził ubolewanie z powodu "pewnych scen" z ceremonii inauguracji igrzysk w Paryżu Watykan wyraził ubolewanie z powodu 'pewnych scen' z ceremonii inauguracji letnich igrzysk olimpijskich w Paryżu. W wydanym w sobotę oświadczeniu zaznaczono… » więcej 2024-08-03, godz. 20:20 Paryż/lekkoatletyka - Swoboda nie awansowała do finału biegu na 100 m Ewa Swoboda nie awansowała do finału biegu na 100 m podczas igrzysk olimpijskich w Paryżu. Polska sprinterka w półfinale zajęła dziewiąte miejsce czasem… » więcej 2024-08-03, godz. 20:20 Paryż/koszykówka 3x3 - wyniki turnieju kobiet Niemki i Hiszpanki awansowały bezpośrednio do półfinałów olimpijskiego turnieju koszykarek w odmianie 3x3. Niemki, czwarte w rankingu FIBA, jako jedyny wygrały… » więcej 2024-08-03, godz. 20:10 Liga duńska - drugi gol Adama Buksy w sezonie Piłkarz reprezentacji Polski Adam Buksa zdobył bramkę dla FC Midtjylland, a jego zespół - mistrz kraju - pokonał u siebie Aalborg BK 2:0 w 3. kolejce duńskiej… » więcej 2024-08-03, godz. 20:10 USA/ Media: Kamala Harris spotyka się w weekend z kandydatami na wiceprezydenta Kamala Harris, potencjalna kandydatka Demokratów do Białego Domu, spotyka się w weekend z kandydatami na wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych, zanim dokona… » więcej
66676869707172
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »