Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-05, godz. 12:40 CBOS: 73 proc. Polaków przeciw umożliwianiu migrantom z granicy polsko-białoruskiej wystąpienia o azyl Z badania CBOS wynika, że coraz więcej Polaków jest przeciwna umożliwianiu migrantom zza granicy polsko-białoruskiej ubiegania się o azyl w naszym kraju… » więcej 2024-08-05, godz. 12:30 Paryż/lekkoatletyka - Kaczmarek awansowała do półfinału na 400 m, Święty-Ersetic w repasażach Natalia Kaczmarek awansowała do półfinału biegu na 400 m podczas igrzysk olimpijskich w Paryżu. Mistrzyni Europy osiągnęła wynik 49,98 i wygrała czwartą… » więcej 2024-08-05, godz. 12:30 Kleszcze afrykańskie Hyalomma są już w Polsce Kleszcze afrykańskie Hyalomma są już obecne w Polsce. Naukowcy - organizatorzy akcji 'narodowe kleszczobranie', angażującej Polaków do poszukiwań tych pajęczaków… » więcej 2024-08-05, godz. 12:30 Bangladesz/ Głównodowodzący zapowiedział utworzenie rządu tymczasowego (krótka2) Głównodowodzący armii Bangladeszu gen. Waker-uz-Zaman poinformował w poniedziałek, że trwają rozmowy w sprawie utworzenia rządu tymczasowego, który ma… » więcej 2024-08-05, godz. 12:20 Kołodziejczak: czwarta rata podatku dla polskich rolników powinna być umorzona Czwarta rata podatku dla polskich rolników powinna być umorzona, z powodu trudnego roku - ocenił w poniedziałek wiceminister rolnictwa Michał Kołodziejczak… » więcej 2024-08-05, godz. 12:20 Piłkarska LM - Crvena Zvezda może być rywalem Jagiellonii w 4. rundzie eliminacji (krótka) Crvena Zvezda Belgrad może być rywalem Jagiellonii Białystok w 4., ostatniej rundzie eliminacji piłkarskiej Ligi Mistrzów. Wcześniej mistrz Polski musi pokonać… » więcej 2024-08-05, godz. 12:20 Syn Angeliny Jolie i Brada Pitta opuścił oddział intensywnej terapii. „Czeka go długa rekonwalescencja” Pod koniec lipca adoptowany syn Angeliny Jolie i Brada Pitta doznał poważnej kontuzji, wskutek groźnego wypadku na rowerze elektrycznym. 20-letni Pax natychmiast… » więcej 2024-08-05, godz. 12:20 MKiDN: Sławomir Rogowski nowym wiceministrem kultury i dziedzictwa narodowego (komunikat) - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego informuje: Ministra kultury i dziedzictwa narodowego Hanna Wróblewska wręczyła powołanie Sławomirowi Rogowskiemu… » więcej 2024-08-05, godz. 12:20 Paryż/badminton - An Se-young pokonała He Bingjiao w finale gry pojedynczej Koreańska badmintonistka An Se-young pokonała Chinkę He Bingjiao 2:0 (21-13, 21-16) w finale gry pojedynczej. Brązowy medal zdobyła He Bingjiao z Chin, a… » więcej 2024-08-05, godz. 12:10 MKiDN: Sławomir Rogowski nowym wiceministrem kultury i dziedzictwa narodowego Ministra kultury i dziedzictwa narodowego Hanna Wróblewska wręczyła powołanie Sławomirowi Rogowskiemu, który od poniedziałku pełni funkcję podsekretarza… » więcej
52535455565758
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »