Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-05, godz. 22:10 Paryż/lekkoatletyka - 5000 m kobiet (wyniki) Wyniki biegu kobiet na 5000 m: 1. Beatrice Chebet (Kenia) 14.28,56 2. Sifan Hassan (Holandia) 14.30,61 3. Nadia Battocletti (Włochy) 14.31,64 4. Margaret… » więcej 2024-08-05, godz. 22:10 Wydarzenia sportowe w skrócie, poniedziałek 5 sierpnia, 22.00 Przekazujemy skrót wydarzeń sportowych: Polscy siatkarze pokonali Słowenię 3:1 (25:20, 24:26, 25:19, 25:20) w ćwierćfinałowym meczu turnieju olimpijskiego… » więcej 2024-08-05, godz. 22:10 Ministerstwo Cyfryzacji pracuje nad ustawą o zarządzaniu danymi Ponowne wykorzystywanie 'chronionych danych', usługi pośrednictwa danych oraz altruizm danych ureguluje opracowywana przez resort cyfryzacji ustawa o zarządzaniu… » więcej 2024-08-05, godz. 22:10 Paryż/wspinaczka - Natalia Kałucka: dwa medale dla Polski w środę są absolutnie możliwe (wideo) Rekordzistka świata Aleksandra Mirosław (6,06) oraz Aleksandra Kałucka awansowały na igrzyskach w Paryżu do finałów we wspinaczce sportowej na czas. 'Dwa… » więcej 2024-08-05, godz. 22:00 Nigeria/ Aresztowania krawców szyjących rosyjskie flagi dla przeciwników władz W Kano w północnej Nigerii tajna policja zatrzymała i aresztowała kilku miejscowych krawców, którzy szyli flagi rosyjskie dla uczestników antyrządowych… » więcej 2024-08-05, godz. 22:00 Marsz Pamięci – warszawiacy uczcili pomordowanych mieszkańców Woli Mieszkańcy stolicy przeszli w poniedziałek wieczorem ulicami Woli w Marszu Pamięci, by oddać hołd cywilnym ofiarom zbrodni popełnionych przez Niemców i… » więcej 2024-08-05, godz. 22:00 Paryż/lekkoatletyka - Kenijka Chebet najszybsza na 5000 m Kenijka Beatrice Chebet została w Paryżu mistrzynią olimpijską w biegu na 5000 m. Na finiszu ubiegłoroczna mistrzyni świata wyprzedziła swoją rodaczkę… » więcej 2024-08-05, godz. 21:50 Ekstraklasa piłkarska - Cracovia - Widzew 1:3 (opis2) Cracovia Kraków - Widzew Łódź 1:3 (1:1). Bramki: 1:0 Benjamin Kallman (4), 1:1 Jakub Łukowski (21), 1:2 Fran Alvarez (84), 1:3 Imad Rondic (90+12). Żółta… » więcej 2024-08-05, godz. 21:50 Ekstraklasa piłkarska - Cracovia – Widzew 1:3 (opinie) Po meczu Cracovia - Widzew (1:3) powiedzieli: Daniel Myśliwiec (trener Widzewa Łódź): 'Ciężko nie być w dobrym humorze. W poprzednim sezonie bardzo dobrze… » więcej 2024-08-05, godz. 21:40 Ekstraklasa piłkarska - strzelcy Klasyfikacja strzelców ekstraklasy piłkarskiej: strzelcy (w kolejce, razem, u siebie, na wyjeździe) Mikael Ishak Lech Poznań (2) 4 3 1Leonardo Rocha Radomiak… » więcej
2345678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »