Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 09:00 Opublikowano pierwszy zwiastun „F1” z Bradem Pittem Miniony weekend przyniósł długo oczekiwane szczegóły nowego filmu twórcy „Top Gun: Maverick” Josepha Kosinskiego, w którym Brad Pitt wciela się w rolę… » więcej 2024-07-08, godz. 09:00 Mastalerek: prezydent chciałby, aby na szczycie NATO polskie stanowisko było jednolite Prezydent Andrzej Duda - jadąc na szczyt NATO w Waszyngtonie - chciałby móc powiedzieć, że stanowisko Polski jest przedyskutowane, że jest takie samo - powiedział… » więcej 2024-07-08, godz. 08:50 Ranking WTA - Świątek rozpoczęła 111. tydzień w roli liderki (dokumentacja) Iga Świątek rozpoczęła 111. tydzień jako liderka światowego rankingu i zajmuje dziewiąte miejsce w klasyfikacji tenisistek najdłużej otwierających zestawienie… » więcej 2024-07-08, godz. 08:50 Studenci Politechniki Łódzkiej nagrodzeni za projekt turbiny wiatrowej Studenci Politechniki Łódzkiej zdobyli pierwsze miejsce w finale Międzynarodowego Konkursu Małych Turbin Wiatrowych organizowanego przez Hanze University of… » więcej 2024-07-08, godz. 08:50 Ranking WTA - Świątek nie straci prowadzenia przez minimum dwa miesiące Iga Świątek, choć odpadła już w trzeciej rundzie Wimbledonu, to wciąż jest bezpieczna na pierwszym miejscu światowego rankingu tenisistek. Tylko rundę… » więcej 2024-07-08, godz. 08:40 Francja/ Oficjalne wyniki II tury wyborów: wygrywa Nowy Front Ludowy (opis) Francuskie MSW poinformowało w poniedziałek, że w II turze wyborów parlamentarnych lewicowy sojusz Nowy Front Ludowy (NFP) uzyskał 182 mandaty, centrowy obóz… » więcej 2024-07-08, godz. 08:30 35 lat temu zmarł Jerzy Pertek, pisarz marynista, autor „Wielkich dni małej floty” 8 lipca 1989 roku zmarł w Poznaniu Jerzy Pertek, pisarz marynista, nazywany „morskim Sienkiewiczem”; autor m.in. „Wielkich dni małej floty”, najlepszej… » więcej 2024-07-08, godz. 08:20 Korea Płd./ Media: w odpowiedzi na ofertę Polski ws. sprzedaży dronów Seul wyśle delegację do Warszawy W odpowiedzi na zaprezentowaną przez Polskę ofertę sprzedaży dronów rząd Korei Płd. w weekend wyśle do Warszawy delegację, która przeanalizuje wydajność… » więcej 2024-07-08, godz. 08:20 Rz: Smartfony "kradną" dzieciom sen. Wyniki badań w Polsce niepokoją Dzieci i nastolatki do nocy 'siedzą' w smartfonach i w internecie. Ich sen skrócił się nawet o trzy godziny, na co wskazuje badanie naukowców - informuje… » więcej 2024-07-08, godz. 07:50 ME 2024 - Griezmann, Hernandez, Laporte i Le Normand, czyli piłkarze dwóch kultur Francuzi Antoine Griezmann i Theo Hernandez, którzy dorastali jako piłkarze po drugiej stronie Pirenejów, zmierzą się z mającym francuskie korzenie reprezentantem… » więcej
195196197198199200201
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »