Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 12:40 Szczyt NATO/ Jens Stoltenberg po odejściu ze stanowiska szefa Sojuszu nie wyklucza napisania książki (sylwetka) Jens Stoltenberg po 10 latach jesienią zakończy kilkukrotnie przedłużaną misję na stanowisku sekretarza generalnego NATO. Były dwukrotny premier Norwegii… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Dowództwo Operacyjne: wojskowe lotnictwo przerwało działania w polskiej przestrzeni powietrznej Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych poinformowało w poniedziałek po zakończeniu rosyjskiego ataku rakietowego na Ukrainę, że nie doszło do naruszenia… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Francja/ Attal na razie pozostanie na stanowisku premiera (krótka2) Prezydent Francji Emmanuel Macron pozostawił Gabriela Attala na stanowisku szefa rządu, prosząc go, by 'przez pewien czas' pełnił funkcję premiera w celu… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Kraków/ Robert Makłowicz odczyta nazwy przystanków komunikacji miejskiej Robert Makłowicz odczyta nazwy przystanków i komunikatów w krakowskiej komunikacji miejskiej - poinformował w poniedziałek urząd miasta. Głos krakowianina… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Japonia/ Władze Hiroszimy: delegacja Izraela weźmie udział w dorocznej ceremonii pokojowej Delegacja Izraela weźmie udział w dorocznej ceremonii pokojowej w Hiroszimie, która odbędzie się 6 sierpnia w rocznicę zrzucenia bomby atomowej - poinformowały… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Tusk do Zełenskiego: zawsze możesz na nas liczyć w boju o bezpieczną Ukrainę i Europę Premier Donald Tusk oświadczył, że wytrwałość i odwaga to słowa, które najlepiej oddają postawę prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego w boju o… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Byrt: wahadło polityczne w Europie przesuwa się w lewo (wideo) Wahadło polityczne w Europie przesuwa się w lewo. Wynik wyborów we Francji i Wielkiej Brytanii przypomina sytuację z przełomu XX i XXI w., kiedy główne… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Maria Szabłowska o Tadeuszu Woźniaku: był bardzo fajnym, otwartym, inteligentnym człowiekiem (korekta) Tadeusz Woźniak był bardzo fajnym, otwartym, inteligentnym człowiekiem. Był również pełen entuzjazmu - powiedziała PAP dziennikarka muzyczna, radiowa i… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Francja/ Premier Attal złożył dymisję na ręce prezydenta (krótka) Premier Francji Gabriel Attal złożył w poniedziałek dymisję na ręce prezydenta Emmanuela Macrona. Dzień wcześniej odbyły się w kraju przedterminowe wybory… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Prezydent: sojusznicy zgodni, że droga Ukrainy do NATO powinna być nieodwracalna (opis) Na szczycie NATO w Waszyngtonie nie uda się wystosować dla Ukrainy zaproszenia do członkostwa, ale wśród sojuszników jest zgoda, że droga Ukrainy do NATO… » więcej
173174175176177178179
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »