W piątek szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk upamiętni w Warszawie 40. rocznicę śmierci kard. Stefana Wyszyńskiego – kapelana Armii Krajowej w Powstaniu Warszawskim, prymasa Polski w latach 1948-1981, obrońcy praw człowieka, narodu i Kościoła, inwigilowanego i represjonowanego przez komunistyczne władze PRL.

O godz. 10.00 minister Kasprzyk złoży kwiaty przed sarkofagiem kard. Stefana Wyszyńskiego w Bazylice Archikatedralnej p.w. Męczeństwa św. Jana Chrzciciela w Warszawie. Ceremonię poprzedzi modlitwa w intencji "Prymasa Tysiąclecia" pod przewodnictwem ks. proboszcza Bogdana Bartołda.

Jak przypomina UdSKiOR, Stefan Wyszyński urodził się 3 sierpnia 1901 roku w Zuzeli, w katolickiej i patriotycznej rodzinie. Został wychowany w poszanowaniu wartości narodowych i religijnych. W 1917 roku wstąpił do Gimnazjum im. Piusa X, a następnie do Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1924 roku.

W czasie II wojny światowej przebywał poza swoją diecezją – ukrywał się przed gestapo, m.in. w Kozłówce, Zakopanem i Laskach. Zaangażował się również w konspirację. W Powstaniu Warszawskim pod pseudonimem "Radwan III" pełnił posługę kapelana Armii Krajowej w grupie "Kampinos" i w szpitalu powstańczym w Laskach.

W marcu 1945 roku Wyszyński wrócił do Włocławka, gdzie objął funkcję rektora Wyższego Seminarium Duchownego. W 1946 roku papież Pius XII nominował go na biskupa diecezji lubelskiej, a dwa lata później mianował arcybiskupem gnieźnieńskim i warszawskim, a tym samym prymasem Polski. W 1953 roku abp Wyszyński otrzymał godność kardynalską.

W lutym 1953 roku Rada Państwa wydała dekret o obsadzie stanowisk duchownych. Z władzą państwową miała być uzgadniana każda nominacja w Kościele. Wobec tego 8 maja 1953 roku uchwalono na Konferencji Episkopatu memoriał do rządu, który został napisany przez kard. Wyszyńskiego oraz podpisany przez niego w imieniu wszystkich biskupów. W dokumencie padły słynne słowa "Non possumus!" ("nie możemy pozwolić").

W nocy z 25 na 26 września 1953 roku władze PRL internowały prymasa Stefana Wyszyńskiego. Kolejne trzy lata spędził w izolacji pozbawiony możliwości sprawowania swoich funkcji. Wbrew oczekiwaniom komunistów wzmocniło to i prymasa, i polski Kościół. Został zwolniony z internowania w 1956 roku w czasie październikowego przesilenia politycznego.

Stefan Wyszyński postanowił odnowić Śluby Królewskie Jana Kazimierza w ich trzechsetną rocznicę. Jasnogórskie Śluby Narodu zostały wpisane w Wielką Nowennę Tysiąclecia, którą kardynał rozpoczął 3 maja 1957 roku na Jasnej Górze.

"Prymas Tysiąclecia" zmarł 28 maja 1981 roku. Jego pogrzeb był wielką manifestacją przywiązania społeczeństwa polskiego do Kościoła katolickiego. Wzięło w nim udział kilkaset tysięcy osób. Na uroczystości pogrzebowe, które rozpoczęły się 31 maja 1981 roku na placu Zwycięstwa w Warszawie, przybyły delegacje Stolicy Apostolskiej, większości episkopatów europejskich i Episkopatu USA. 12 września br. w Warszawie kard. Stefan Wyszyński zostanie beatyfikowany. (PAP)

Autor: Olga Łozińska

oloz/ dki/