Bracia Kowalczykowie zostali osądzeni za wysadzenie w 1971 auli ówczesnej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu, co miało być aktem sprzeciwu wobec komunistycznej władzy. Sprawa Kowalczyków jest uważana za kamień milowy w dziejach polskiej opozycji.

- Największą sprawą, to było podjąć tę decyzję w samotności, żeby odreagować to zło, które się panoszyło - mówi Jerzy Łysiak. -Brakuje postaw, po prostu postaw brakuje, a tutaj żeśmy się spotkali z taką właśnie konkretną postawą. I to jest największa zasługa tych Kowalczyków, że ich było na to stać. To są nasi opolscy żołnierze wyklęci i my mamy ten honor, że oni byli wśród nas. Że jeden z nich cały czas był wśród nas.

Ryszard Kowalczyk zmarł w wieku 80 lat. Został pochowany na cmentarzu w Opolu - Półwsi.

Posłuchaj także reportażu Krzysztofa Dobrowolskiego "Umiera się tylko raz" z 2009 roku.