Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 25. rocznica kanonizacji Edyty Stein, niemieckiej…
2023-10-11, 16:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł

25. rocznica kanonizacji Edyty Stein, niemieckiej filozof i teolog pochodzenia żydowskiego

Edyta Stein [fot. domena publiczna]
Edyta Stein [fot. domena publiczna]
25 lat temu, 11 października 1998 roku, została kanonizowana Edyta Stein, niemiecka filozof i teolog pochodzenia żydowskiego. W wieku 30 lat przyjęła chrzest, a kilkanaście lat później wstąpiła do zakonu karmelitanek bosych w Kolonii, przyjmując imię Teresa Benedykta od Krzyża. Podczas II wojny światowej aresztowana przez gestapo, została zamordowana 9 sierpnia 1942 roku w komorze gazowej Auschwitz-Birkenau, wraz ze swoją starszą siostrą Różą. Ich zwłoki spalono w obozowym krematorium.
Edyta Stein pozostawiła po sobie wiele pism filozoficznych i duchowych, między innymi "O zagadnieniu wczucia", "Byt skończony i wieczny", "Twierdza duchowa" oraz dzieło "Wiedza krzyża" poświęcone św. Janowi od Krzyża. Jej filozofia bywa określana mianem "filozofii światła". Odnosi się do człowieka jako istoty świadomej, myślącej i wolnej oraz Boga i drogi, która do niego prowadzi.

W jednym z listów Teresa Benedykta od Krzyża pisała: "Byłam zawsze daleka od mniemania, że Miłosierdzie Boże mogą wiązać granice widzialnego Kościoła. Bóg jest Prawdą. Kto szuka prawdy, szuka Boga, choćby o tym nie wiedział".

Została beatyfikowana 1 maja 1987 roku w Kolonii przez Jana Pawła II, i przez niego też kanonizowana - 11 października 1998 w Rzymie. Jest pierwszą Żydówką, która przeszła na katolicyzm i została wyniesiona na ołtarze.

Rok później papież Polak ogłosił św. Teresę Benedyktę od Krzyża współpatronką Europy, obok św. Brygidy Szwedzkiej i św. Katarzyny ze Sieny. Jan Paweł II podkreślił wówczas, że jest ona "symbolem dramatów Europy bieżącego stulecia". Wskazał ją jako nauczycielkę szacunku, tolerancji, otwartości oraz wzajemnego rozumienia, niezależnie od różnic etnicznych, kulturowych i religijnych.

Dzieła Edyty Stein są na nowo odkrywane. W latach 2000-2020 ukazało się, nakładem niemieckiego wydawnictwa Herdera, 28 tomów jej prac. Filozof i teolog, tworzyła także poezję, modlitwy i hymny, napisała - przetłumaczoną na wiele języków - historię rodzinną "Dzieje pewnej rodziny żydowskiej" oraz sztukę teatralną z filozoficznym przesłaniem. Jej ostatnim dziełem, nad którym pracowała do chwili aresztowania i deportacji do Auschwitz, było studium "Wiedza krzyża", które miało ukazać się w październiku 1942 roku.

Od 2017 roku Towarzystwo im. Edyty Stein we Wrocławiu przyznaje Nagrody im. św. Edyty Stein, za działania na forum krajowym i zagranicznym w dziedzinie publicystyki, literatury, mediów i nauki.

(więcej)

Edith Stein urodziła się 12 października 1891 roku we Wrocławiu, jako najmłodsze dziecko w wielodzietnej, pobożnej rodzinie żydowskiego kupca. Studiowała filozofię, germanistykę, historię i psychologię we Wrocławiu, Getyndze i Fryburgu Bryzgowijskim. Doktoryzowała się w 1916 roku we Fryburgu u Edmunda Husserla, później była jego asystentką. Przyjaźniła się między innymi z Martinem Heideggerem oraz Romanem Ingardenem, który był świadkiem jej duchowych przemian. Mimo rozległego wykształcenia i kwalifikacji do samodzielnych badań, kariera uniwersytecka była dla doktor Stein zamknięta, z uwagi na ówczesne ograniczenia w tym zakresie dla kobiet.

Uważała się za ateistkę do 1921 roku. Wtedy to, po lekturze książki św. Teresy z Ávili, zdecydowała się przejść na katolicyzm, ochrzcić się i wstąpić do zakonu karmelitanek. Przyjęła chrzest 1 stycznia 1922 roku, wybierając imię Teresa Jadwiga. Następnie podjęła pracę w szkole prowadzonej przez siostry dominikanki w Spirze.

Studiowała i tłumaczyła prace św. Tomasza z Akwinu, miała wykłady i pogadanki w radiu. Po dojściu Hitlera do władzy została zwolniona z pracy. W latach 1932-1933 wykładała w Niemieckim Instytucie Pedagogiki Naukowej w Münsterze.

Jesienią 1933 roku, w wieku 42 lat, wstąpiła do Karmelu w Kolonii i przyjęła imię Teresa Benedykta od Krzyża. Na duchowych opiekunów wybrała św. Teresę z Ávili i św. Jana od Krzyża. W 1938 roku złożyła śluby wieczyste.

Po "nocy kryształowej" 10 listopada 1938 roku - pogromie Żydów w Niemczech, przeprowadzonym przez nazistowskie bojówki - Edyta Stein, nie chcąc narazić karmelitanek na niebezpieczeństwo, przeniosła się do klasztoru w Echt w Holandii. Tam spędziła ponad trzy lata.

2 sierpnia 1942 roku gestapo aresztowało wszystkie zakonnice i zakonników pochodzenia żydowskiego, także Edytę i jej siostrę Różę, która również przeszła na katolicyzm i żyła w Karmelu w Echt. Po pobycie w obozie przejściowym ich transport wysłano do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Zostały zamordowane 9 sierpnia 1942 roku. Wspomnienie liturgiczne świętej przypada 9 sierpnia.

Zobacz także

2024-08-03, godz. 11:00 110 lat temu Józef Piłsudski powołał Pierwszą Kompanię Kadrową 110 lat temu, 3 sierpnia 1914 roku, Józef Piłsudski powołał Pierwszą Kompanię Kadrową, która trzy dni później rozpoczęła historyczny Marsz ku Wolności… » więcej 2024-08-03, godz. 10:15 Cieszyn: wystawa plenerowa w rocznicę zbrodni wojennej Na Dziedzińcu Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie zostanie o 14.00 otwarta wystawa plenerowa "Żywocice 1944". We wtorek minie 80. rocznica tragedii żywocickiej… » więcej 2024-08-03, godz. 09:00 Brzescy saperzy świętują 80-lecie 1. Brzeski Pułk Saperów świętuje 80-lecie istnienia jednostki. Z tej okazji (02.08) na brzeskim rynku zorganizowano uroczysty apel, defiladę, a także pokaz… » więcej 2024-08-03, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 3 sierpnia » więcej 2024-08-02, godz. 15:00 80 lat temu zmarła Krystyna Krahelska, poetka, uczestniczka Powstania Warszawskiego 80 lat temu, 2 sierpnia 1944 roku, zmarła Krystyna Krahelska, pseudonim "Danuta", poetka, uczestniczka Powstania Warszawskiego, autorka jednej z najpopularniejszych… » więcej 2024-08-02, godz. 13:00 81. rocznica zbrojnego buntu więźniów w obozie zagłady w Treblince 81 lat temu doszło do zbrojnego buntu więźniów w niemieckim nazistowskim obozie zagłady w Treblince (Treblinka II). 2 sierpnia 1943 roku podpalili oni część… » więcej 2024-08-02, godz. 11:00 80 lat temu Niemcy zamordowali 40 osób w klasztorze jezuitów przy Rakowieckiej 80 lat temu, 2 sierpnia 1944 roku, w drugim dniu Powstania Warszawskiego, w klasztorze jezuitów przy ulicy Rakowieckiej w Warszawie Niemcy zamordowali 40 osób… » więcej 2024-08-02, godz. 09:00 80 lat temu warszawscy powstańcy zdobyli Redutę PWPW 80 lat temu, 2 sierpnia 1944 roku, warszawscy powstańcy zdobyli Redutę Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych. Olbrzymi żelbetowy kompleks z podziemnymi… » więcej 2024-08-02, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 2 sierpnia » więcej 2024-08-01, godz. 20:52 Stolica oddała hołd powstańcom warszawskim w godzinę "W" Punktualnie o godzinie 17, w godzinę "W" stolica oddała hołd powstańcom warszawskim. W 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego miasto zatrzymało się… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »