Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 33 lata temu zmarł Henryk Vogelfänger, gwiazda…
2023-10-06, 12:00 Autor: IAR/E.Porycka/E.Leo

33 lata temu zmarł Henryk Vogelfänger, gwiazda "Wesołej Lwowskiej Fali"

Henryk Vogelfänger. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Henryk Vogelfänger. [fot. wikipedia/domena publiczna]
33 lata temu, 6 października 1990 roku, zmarł Henryk Vogelfänger, aktor radiowy i filmowy, gwiazda przedwojennego programu radiowego "Wesoła Lwowska Fala", jednego z niezwykle lubianych i najpopularniejszych w historii Polskiego Radia. Wraz z Kazimierzem Wajdą tworzył w nim słynny duet Szczepko i Tońko. Występy lwowskich batiarów gromadziły przed radioodbiornikami ponad sześć milionów stałych słuchaczy.
Swoje dialogi, skecze i piosenki artyści wykonywali też w filmach, na estradzie i w kawiarniach, które wówczas pełniły rolę ośrodków życia kulturalnego. Jako Tońko Henryk Vogelfänger wystąpił w trzech obrazach "Będzie lepiej", "Włóczęgi" i "Serce batiara". Ten ostatni, realizowany w 1939 roku, w którym aktor był też współautorem dialogów, zaginął podczas II wojny światowej.

Vogelfänger, z wykształcenia adwokat z tytułem doktora nauk prawnych, posiadający we Lwowie własną kancelarię, współpracę z radiem rozpoczął w 1933 roku. Razem ze Szczepkiem występował w legendarnej "Wesołej Lwowskiej Fali", odtwarzając skecze Wiktora Budzyńskiego, a następnie własne. Artyści bawili słuchaczy dobrym humorem, wnosili do audycji pogodę ducha, a także uczuciowość i nutę nostalgii. To między innymi dzięki ich występom, program stał się najpopularniejszą audycją radiową w przedwojennej Polsce. Wspólnie nagrali też kilkadziesiąt płyt, a także wystąpili w krótkometrażowych filmach: "Jeszcze Polska" i "Polish Soldiers Holiday".

Sława Szczepka i Tońka nie słabła aż do wybuchu II wojny światowej, i do tego też momentu Vogelfänger prowadził swoją kancelarię adwokacką. Kiedy we wrześniu 1939 roku wojska niemieckie i sowieckie zaatakowały miasto, Henryk Vogelfänger i Kazimierz Wajda ewakuowali się ze Lwowa wraz z kolegami z Polskiego Radia. Przez Rumunię, Jugosławię, Włochy dotarli do Francji i zostali członkami zespołu aktorskiego Wojska Polskiego we Francji, w Anglii i na froncie zachodnim. Henryk Vogelfänger był żołnierzem 1. Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka. W 1944 roku w Holandii został awansowany na stopień podporucznika. Po latach wspominał: "Ten durnowaty Tońcio zawsze budził takie uczucie chęci pomocy i generał Maczek dał mi swoją gwiazdkę. I tę gwiazdkę na moim berecie do dzisiejszego dnia mam jako podporucznik".

Po wojnie wrócił do Anglii, a po rozwiązaniu zespołu wyjechał do Afryki Południowej. Powróciwszy do Londynu, pozostał tam na emigracji, przyjął nazwisko Henry Barker. Do Polski przyjechał na stałe w 1988 roku. Występował w warszawskiej kawiarni "U Szczepka i Tońka" w programie "Przywitanie Tońka".

Zmarł 6 października 1990 w Warszawie. Został pochowany w Londynie, gdzie spoczywa także jego żona.

(więcej)

Henryk Vogelfänger urodził się 4 października 1904 roku we Lwowie. Ukończył tamtejsze VI Gimnazjum im. Stanisława Staszica. Studiował prawo na lwowskim Uniwersytecie Jana Kazimierza, gdzie otrzymał tytuł doktora praw. W roku 1935 otworzył kancelarię adwokacką.

W 1933 rozpoczął przygodę z radiem. Wraz z Kazimierzem Wajdą stworzyli niezapomniany duet Szczepko i Tońko, który występował w słynnej audycji lwowskiego radia. Od 16 lipca 1933 roku co tydzień słuchała jej cała Polska, najpierw pod tytułem "Wesoła niedziela", później "Wesoła Lwowska Fala", a od 1936 roku - "Ta-joj". Popularność dwóch wesołych lwowskich batiarów wykraczała poza świat radia. Z trzech filmów, w których zagrali aktorzy, wielkim sukcesem okazała się komedia "Będzie lepiej" z 1936 roku z muzyką Henryka Warsa. Obraz miał gwiazdorską obsadę, wystąpili w nim między innymi Loda Niemirzanka, Aleksander Żabczyński i Stanisław Sielański.

Po wojnie Vogelfänger zamieszkał w Anglii. Studiował prawo administracyjne na Uniwersytecie w Edynburgu. Przez kilkanaście lat w szkołach angielskich uczył łaciny i podstaw prawa konstytucyjnego. Grał między innymi Eugeniusza w "Tangu" Mrożka, Szambelana Kawalerskiego w "Ciotuni" Fredry czy Tartuffe'a w "Świętoszku" Moliera. Do Polski wrócił w 1988 roku. W tym samym roku powstał film dokumentalny "Tońko, czyli legenda o ostatnim baciarze", opowiadający o Henryku Vogelfängerze, Lwowie i jego dawnych mieszkańcach.

Artysta został odznaczony w 1939 roku Srebrnym Krzyżem Zasługi. W 1985 uhonorowano go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, przyznanym za całokształt wieloletniej pracy artystycznej w zespole "(...) Lwowskiej Fali".

Zobacz także

2024-07-16, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 16 lipca » więcej 2024-07-15, godz. 13:00 Powstanie w kolorze. Ukazał się album ze zdjęciami walczącej Warszawy Każde zdjęcie z czasów Powstania Warszawskiego jest ikoniczne. Chciałem pokazać jak najwięcej życia codziennego powstańczej Warszawy. Mimo strasznych warunków… » więcej 2024-07-15, godz. 11:00 35 lat temu umarła Maria Kuncewiczowa - nie tylko autorka „Cudzoziemki” 15 lipca 1989 roku zmarła Maria Kuncewiczowa, pisarka - najbardziej chyba znana jako autorka powieści „Cudzoziemka” - śpiewaczka, działaczka społeczna… » więcej 2024-07-15, godz. 10:15 Opolscy rycerze walczyli pod Grunwaldem. Kolejny raz wojska polsko-litewskie pobiły Krzyżaków pod Grunwaldem. W rekonstrukcji jednej z największych bitew średniowiecznej Europy uczestniczyła kilkunastoosobowa… » więcej 2024-07-15, godz. 10:00 Mity dotyczące bitwy pod Grunwaldem [DŹWIĘK] Współcześnie w powszechnej świadomości funkcjonuje wiele mitów związanych z bitwą pod Grunwaldem, której dziś obchodzimy 614. rocznicę. Mity te związane… » więcej 2024-07-15, godz. 09:00 614 lat temu Polacy odnieśli spektakularne zwycięstwo w bitwie pod Grunwaldem 614 lat temu, 15 lipca 1410 roku, na polach Grunwaldu rozegrała się bitwa pomiędzy wojskiem polsko-litewskim a armią zakonu krzyżackiego. Zakończyła się… » więcej 2024-07-15, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 15 lipca » więcej 2024-07-14, godz. 10:10 Obchody rocznicy tragicznej śmierci litewskich lotników W południe w Pszczelniku pod Myśliborzem rozpoczną się uroczystości ku czci litewskich lotników: Steponasa Dariusa i Stasysa Girenasa. » więcej 2024-07-14, godz. 09:00 81 lat temu Stanisław Mikołajczyk został premierem rządu RP na uchodźstwie 81 lat temu, 14 lipca 1943 roku, Stanisław Mikołajczyk, przywódca ruchu ludowego, został premierem rządu RP na uchodźstwie. Tekę premiera objął po śmierci… » więcej 2024-07-14, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 14 lipca » więcej
1314151617
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »