Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty…
2023-09-30, 08:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełł

250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski

Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
250 lat temu, 30 września 1773 roku, Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski. Umowy dotyczące podziału ziem Rzeczypospolitej przez Rosję, Prusy i Austrię, zostały podpisane rok wcześniej w Petersburgu, 5 sierpnia 1772-go. Rozbiór wywołał wprawdzie sprzeciw w Warszawie ze strony króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i Senatu, jednak wzmogło to tylko groźby zaborców, że zwiększą terytoria odebrane naszemu krajowi.
Sejm został zwołany na żądanie zaborców, pod presją wojsk okupacyjnych i przy milczącej zgodzie większości krajów europejskich. Sprzeciw wobec rozbioru Polski wyraziła tylko Hiszpania. W sejmie rozbiorowym uczestniczyło od 102 do 111 przedstawicieli Rzeczpospolitej Obojga Narodów, wielu odmówiło przyjazdu na to zgromadzenie. Podczas Sejmu Rozbiorowego miały miejsce głośne protesty ze strony niektórych posłów. Przyjęciu traktatu towarzyszył dramatyczny sprzeciw posła Tadeusza Reytana. Upadł on w drzwiach sali i rozkrzyżowawszy ręce, zaklinał innych na miłość Boga i ojczyzny, aby nie dopuścili do haniebnej zgody na rozbiór kraju. Scenę tę uwiecznił na swoim obrazie Jan Matejko, a Reytan stał się jednym z najbardziej znanych symboli patriotyzmu.

W późniejszych latach doszło do II i III rozbioru Polski, wskutek tego nasz kraj zniknął z mapy Europy na 123 lata - do 1918 roku. Zaborcy traktowali zagrabione ziemie jak zdobycz wojenną. Polakom konfiskowano i zabierano majątki, szlachta utraciła prawa polityczne. Wprowadzono też nowe systemy administracyjne i zmiany w nazewnictwie ziem.

Mocarstwa uzasadniły I rozbiór rozkładem państwa polskiego oraz rzekomymi historycznymi prawami do zajmowanych obszarów. Po wojnie siedmioletniej, zakończonej w 1763 roku, a uważanej za pierwszy konflikt o zasięgu światowym, chciały uregulować wzajemne stosunki kosztem polskich ziem.

W wyniku I rozbioru Prusy zyskały Warmię oraz większość ziem tak zwanych Prus Królewskich: województwa pomorskie, malborskie i chełmińskie, bez Gdańska i Torunia, Rosja zajęła tereny położone na wschód od Dźwiny i Dniepru, z kolei Austria dostała całą południową Polskę do rzeki Zbrucz, z Lwowem, ale bez Krakowa.

Pruski obszar był najbardziej rozwinięty gospodarczo, a ponadto przyczynił się do połączenia Brandenburgii z dawnymi Prusami Książęcymi, a to było celem Hohenzollernów. Austria otrzymała za to Lwów wraz z cennymi kopalniami soli. Największy, choć jednocześnie najbardziej zacofany teren przypadł w udziale Rosji. Utrzymała ona również swój protektorat nad resztą okrojonego kraju.

Zobacz także

2023-11-23, godz. 13:00 Szczeciński IPN szuka rodzin Polaków pokrzywdzonych przez nazistowskie sądy Szczeciński oddział Instytutu Pamięci Narodowej szuka rodzin Polaków pokrzywdzonych przez nazistowskie sądy. Dziennik regionalny „Głos Szczeciński”… » więcej 2023-11-23, godz. 11:00 Nowa niemieckojęzyczna publikacja o Archiwum Ringelbluma W berlińskim oddziale Instytutu Pileckiego odbyła się prezentacja książki "Archiwum ważniejsze niż życie" o grupie Oneg Szabat i Archiwum Ringelbluma… » więcej 2023-11-23, godz. 09:00 Archiwum rodziny Komorowskich trafi dzisiaj do Ossolineum W Ossolineum gościć będzie syn generała Tadeusza Bora-Komorowskiego, Adam Komorowski. To okazja do spotkania z człowiekiem, który miał niespełna 2 lata… » więcej 2023-11-23, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 23 listopada » więcej 2023-11-22, godz. 15:00 60. rocznica zamachu na prezydenta Johna Kennedy'ego 60 lat temu, 22 listopada 1963 roku, doszło do zamachu na 35. prezydenta Stanów Zjednoczonych - Johna Fitzgeralda Kennedy'ego. Prezydent został zastrzelony… » więcej 2023-11-22, godz. 13:00 Premiera filmu poświęconego pamięci ks. Bolesława Stefańskiego, kapelana AK, Żołnierza Wyklętego Dzisiaj (22.11) odbędzie się premiera filmu „Sumienie Hioba. Rzecz o ks. Bolesławie Stefańskim”. Dokument według scenariusza Tomasza Plaskoty i w reżyserii… » więcej 2023-11-22, godz. 11:00 105 lat temu zakończyły się polsko-ukraińskie walki o Lwów Zwycięstwem Polaków 105 lat temu, 22 listopada 1918 roku, zakończyły się polsko-ukraińskie walki o Lwów. Były częścią jednej z kilku wojen o granice… » więcej 2023-11-22, godz. 09:00 145 lat temu zmarł Ludwik Mierosławski, pierwszy dyktator powstania styczniowego Ludwik Mierosławski 145 lat temu - 22 listopada 1878 roku - zmarł Ludwik Mierosławski, jeden z przywódców walk narodowowyzwoleńczych, historyk wojskowości i pisarz polityczny… » więcej 2023-11-22, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 22 listopada » więcej 2023-11-21, godz. 19:00 23 listopada Ogólnopolska konferencja naukowa „»Naród z Partią, Partia z Narodem«. Święta państwowe i oficjalne uroczystości w Polsce 1944–1989” – Kraków… » więcej
121122123124125
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »