Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Dzień Polskiego Państwa Podziemnego, obchodzony…
2023-09-27, 10:00 Autor: /IAR/E.Porycka/K.Koziełł

Dzień Polskiego Państwa Podziemnego, obchodzony w rocznicę utworzenia Służby Zwycięstwu Polski

Michał Tokarzewski-Karaszewicz, jedyny Dowódca Główny Służby Zwycięstwu Polski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Michał Tokarzewski-Karaszewicz, jedyny Dowódca Główny Służby Zwycięstwu Polski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
84 lata temu, 27 września 1939 roku, w oblężonej przez wojska niemieckie Warszawie została utworzona Służba Zwycięstwu Polski, pierwsza konspiracyjna organizacja niepodległościowa do walki z okupantem. Dała ona początek podziemnemu państwu działającemu w czasie II wojny światowej. Objęło ono zasięgiem ziemie Rzeczpospolitej, które znalazły się pod okupacją niemiecką i sowiecką.
W rocznicę powstania Służby Zwycięstwu Polski jest obchodzony Dzień Polskiego Państwa Podziemnego, ustanowiony przez Sejm Rzeczpospolitej w 1998 roku.

Służbę Zwycięstwu Polski powołał generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz, z pełnomocnictwa naczelnego wodza. SZP powstała w porozumieniu ze wszystkimi ówczesnymi stronnictwami politycznymi oraz dowódcą Armii "Warszawa" generałem Juliuszem Rómmlem i prezydentem stolicy - Stefanem Starzyńskim. 13 listopada 1939 roku SZP została przekształcona w Związek Walki Zbrojnej - ZWZ, z którego w 1942 roku utworzono Armię Krajową.

Zadaniem podziemnego państwa było przygotowanie i przeprowadzenie zwycięskiego powstania, przygotowanie kraju na okres powojenny i objęcie władzy. Państwo podziemne miało siły zbrojne i struktury cywilne, a w swym działaniu oraz instytucjach uwzględniało niemal wszystkie dziedziny życia. Funkcjonowało dzięki wielkiej determinacji i solidarności narodu. Państwo to było fenomenem na skalę światową, jego tajne struktury nie miały odpowiednika w żadnym innym kraju.

Polskie Państwo Podziemne podlegało Rządowi Rzeczpospolitej na Uchodźstwie. Jego struktura organizacyjna dzieliła się na pion wojskowy, który tworzyła Armii Krajowa, oraz pion cywilny, gdzie działała Delegatura Rządu na Kraj. Tworząc PP, czerpano z tradycji Powstania Styczniowego, w czasie którego działało tajne państwo z Tymczasowym Rządem Narodowym.

W konspiracji Polacy zorganizowali państwo z własnym podziałem administracyjnym, szkolnictwem i sądownictwem. Działała Rada Pomocy Żydom "Żegota", jedyna w Europie instytucja państwowa ratująca Żydów od zagłady. Podczas okupacji wydawano książki, funkcjonowały tajne szkoły i uczelnie wyższe, a także pomoc społeczna.

Bardzo ważną rolę pełniła konspiracyjna prasa, jak: "Biuletyn Informacyjny" Polskiego Państwa Podziemnego, a nawet ulotki, dzięki którym Polacy pozbawieni informacji przez niemieckiego okupanta mogli poznać rzetelne wiadomości z kraju i świata. Ostatnim przesłaniem Polskiego Państwa Podziemnego była odezwa Rady Jedności Narodowej z 1 lipca 1945 roku, nazwana "Testamentem Polski Walczącej". W dokumencie czytamy, że "demokracja to uznanie i zabezpieczenie równych praw mniejszych i większych narodów, aby ukrócić raz na zawsze dążenie mocarstw do hegemonii nad innymi narodami i do podziału świata na strefy wpływów".

Koniec wojny dla Polaków nie oznaczał pełnej niepodległości, wielu członków Polskiego Państwa Podziemnego przeszło do walki w tzw. drugiej konspiracji, czyli w antykomunistycznym podziemiu.

Zobacz także

2024-08-07, godz. 13:00 Premiera dokumentu "Jak warszawskie dzieci poszły w bój" - wspomnienia powstańców [DŹWIĘK] W Domu Powstańców Warszawskich odbył się premierowy pokaz filmu prezentującego wspomnienia powstańców warszawskich. Obraz "Jak warszawskie dzieci poszły… » więcej 2024-08-07, godz. 11:00 82 lata temu w niemieckim obozie zagłady w Treblince zmarł Janusz Korczak, pedagog i pisarz 82 lata temu, 7 sierpnia 1942 roku, w niemieckim nazistowskim obozie zagłady w Treblince zmarł Janusz Korczak, znany lekarz, pedagog i pisarz, major Wojska Polskiego… » więcej 2024-08-07, godz. 09:00 Mija 80 lat od zwycięstwa aliantów w bitwie pod Falaise 7 sierpnia mija 80 lat od rozpoczęcia bitwy pod Falaise stoczonej podczas II wojny światowej, a zakończonej zwycięstwem aliantów. W walkach przełamano niemiecką… » więcej 2024-08-07, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 7 sierpnia » więcej 2024-08-06, godz. 14:13 Zdewastowano pomnik poświęcony Rzezi Woli w Warszawie Pomnik upamiętniający ofiary Rzezi Woli w Warszawie został zdewastowany. Burmistrz dzielnicy Krzysztof Strzałkowski poinformował o akcie wandalizmu na portalu… » więcej 2024-08-06, godz. 13:00 Mija 79 lat od zrzucenia bomby atomowej na Hiroszimę Mija 79 lat od zrzucenia amerykańskiej bomby atomowej na Hiroszimę. 6 sierpnia 1945 roku o godzinie 8.15 na japońskie miasto spadła, ważąca cztery tony… » więcej 2024-08-06, godz. 10:30 Obchody 80. rocznicy rzezi Woli [DŹWIĘK] To był największy mord na ludności cywilnej podczas II wojny światowej. Szacuje się, że w ciągu zaledwie jednego tygodnia Niemcy na Woli zamordowali ponad… » więcej 2024-08-06, godz. 11:00 110 lat temu I Kompania Kadrowa rozpoczęła historyczny Marsz ku Wolności 110 lat temu, 6 sierpnia 1914 roku, przed świtem Pierwsza Kompania Kadrowa, utworzona trzy dni wcześniej przez Józefa Piłsudskiego, rozpoczęła historyczny… » więcej 2024-08-06, godz. 09:00 Mija 135. rocznica urodzin Kazimiery Iłłakowiczówny, poetki i sekretarza marszałka Piłsudskiego 135 lat temu, 6 sierpnia 1889 roku, urodziła się Kazimiera Iłłakowiczówna, poetka, autorka utworów dramatycznych i przekładów literackich. Nazywana "Iłłą"… » więcej 2024-08-06, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 6 sierpnia » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »