Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 79 lat temu w zbombardowanym kościele sakramentek…
2023-08-31, 10:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł

79 lat temu w zbombardowanym kościele sakramentek w Warszawie zginęło ponad tysiąc osób

Kościół Sakramentek pw. św. Kazimierza w Warszawie, na Nowym Mieście (Rynek Nowego Miasta 2) [fot. LoMit/CC BY-SA 4.0/Wikimedia commons]
Kościół Sakramentek pw. św. Kazimierza w Warszawie, na Nowym Mieście (Rynek Nowego Miasta 2) [fot. LoMit/CC BY-SA 4.0/Wikimedia commons]
79 lat temu, 31 sierpnia 1944 roku, podczas Powstania Warszawskiego, Niemcy zbombardowali kościół i klasztor sióstr benedyktynek sakramentek na Nowym Mieście. Pod gruzami zginęło ponad tysiąc osób, które schroniły się w podziemiach świątyni. Wśród nich było 37 sióstr, 4 księży oraz 12 sierot - dziewczynek.
Śmierć sióstr sakramentek, a także aresztowanie i rozstrzelanie przez Niemców - 6 sierpnia - 30 ojców redemptorystów z klasztoru przy ulicy Karolkowej, były największymi mordami na osobach zakonnych w czasie Powstania Warszawskiego.

Kościół św. Kazimierza na Rynku Nowego Miasta stanowił część zabudowań klasztornych sakramentek. Podczas powstania przeorysza matka Janina Byszewska zgodziła się otworzyć bramy klasztoru i klauzury na potrzeby walczących i ludności stolicy. Dzięki temu istniała łączność między Starówką a ulicą Rybaki, gdzie przebiegał front. W piwnicach klasztoru znajdowali schronienie okoliczni mieszkańcy, uciekinierzy z Woli, którzy uratowali się z rzezi niemieckiej, a wkrótce - ranni i chorzy. Od 10 sierpnia w podziemiach działał powstańczy szpital, w którym odbywały się operacje, funkcjonował także punkt krwiodawstwa.

Rannych wciąż przybywało i nie udało się ukryć przed okupantem istnienia szpitala. Podczas ataku na Starówkę kościół sakramentek został dotkliwie uszkodzony, szpital ewakuowano. Niemcy postawili zakonnicom ultimatum: jeżeli nie przejdą na ich stronę, klasztor zostanie zbombardowany. Siostry złożyły ślub, że jeśli poniosą śmierć w czasie powstania, będzie to ofiara za ojczyznę. Nie opuściły ludzi przebywających w podziemiach.

31 sierpnia 1944 roku o godzinie 15-tej na kościół spadły pierwsze pociski.
Bombardowanie przeżyło 12 zakonnic i nieliczni cywile. Po całonocnej akcji ratunkowej ocaleni opuszczali ruiny. Jedna z sióstr zanotowała w kronice zakonu: "Powstańcy, wstrząśnięci naszym nieszczęściem, wszyscy salutowali". Niemcy w odwecie 2 września doszczętnie zbombardowali klasztor, choć nie stanowił już punktu oporu.

Historia sakramentek, które przeciwstawiły się okupantowi, znalazła się w licznych przekazach. Ich heroiczną postawę przypomniał Święty Jan Paweł II, gdy modlił się w katedrze warszawskiej 8 czerwca 1987 roku, w czasie III pielgrzymki do ojczyzny. Papież powiedział: "(...) siostry klasztorów klauzurowych okazały się gotowe do służby braciom, rannym, bez dachu nad głową, ściganym, oraz do ofiary, która, jak się wydaje, została przez Boga przyjęta. Mam na myśli w szczególności dzieje warszawskiego klasztoru sióstr sakramentek na Nowym Mieście, i wielu innych. W ten sposób umiłowały do końca".

(więcej)

Siostry Benedyktynki od Nieustającej Adoracji Najświętszego Sakramentu przybyły do Polski w XVII wieku, gdy królowa Maria Kazimiera, zwana "Marysieńką", ufundowała w 1688 roku klasztor w Warszawie. Był on wotum dziękczynnym za zwycięstwo króla Jana III Sobieskiego nad Turkami pod Wiedniem. Przyjęło się, że zakonnice nazywano po prostu "sakramentkami".

Przed Powstaniem Styczniowym siostry prowadziły pensję, na której mieszkały uczennice, wśród nich późniejsze słynne pisarki - Maria Konopnicka i Eliza Orzeszkowa. Zakonnice zarabiały na swoje utrzymanie wypiekaniem opłatków i komunikantów.

Po zniszczeniach II wojny światowej klasztor został odbudowany w latach 1948-1952, według projektu Marii Zachwatowicz i siostry sakramentki Michaeli Walickiej. W 1974 roku prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński (beatyfikowany 12.09.2021) poświęcił wzniesiony w kościele pomnik ku czci poległych pod gruzami podczas Powstania Warszawskiego. Co roku, w rocznicę bombardowania - 31 sierpnia, jest odprawiana msza święta w intencji ofiar z 1944 roku.

Zobacz także

2023-09-10, godz. 07:00 Europejskie Dni Dziedzictwa - wydarzenia w niedziele w regionie Królowa Karola w rekonstrukcji stroju historycznego zaprasza do zwiedzania Muzeum Regionalnego w Dobrodzieniu. Poczatek o 10:00 » więcej 2023-09-10, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 10 września » więcej 2023-09-09, godz. 09:30 EDD - Ratusz w Brzegu Zwiedzanie z przewodnikiem zabytkowych sal miejskiego Ratusza w Brzegu od godziny 13:00 do 15:00. » więcej 2023-09-09, godz. 09:00 EDD - Muzeum w Praszce Wystawa "W 340. rocznicę odsieczy wiedeńskiej - Jan III Sobieski na dawnych kartach pocztowych" » więcej 2023-09-09, godz. 08:30 EDD - Spacer po Opolu śladami Rodła Spacer poświęcony jest Związkowi Polaków w Niemczech. To jest organizacja, która powstała w 1922 roku w Berlinie. W lutym tego roku minęło dokładnie 100… » więcej 2023-09-09, godz. 07:30 EDD w Katedrze w Opolu Dzisiaj (09.09 ) Dzień otwarty w opolskiej katedrze. Zwiedzanie będzie możliwe w godz. 10.00-20.00. Wydarzenie organizowane jest w ramach Europejskich Dni… » więcej 2023-09-09, godz. 10:00 84 lata temu rozpoczęła się bitwa nad Bzurą, największe starcie we wrześniu 1939 84 lata temu, 9 września 1939 roku, rozpoczęła się bitwa nad Bzurą. Było to największe starcie z Niemcami podczas wojny obronnej Polski 1939 roku i jedyna… » więcej 2023-09-09, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 9 września » więcej 2023-09-08, godz. 16:00 Mija 55 lat od samospalenia Ryszarda Siwca Mija 55 lat od samospalenia Ryszarda Siwca w proteście przeciwko inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację, w której wzięły udział także polskie… » więcej 2023-09-08, godz. 12:00 65 lat temu zginął Franciszek Hynek, jeden z najlepszych polskich pilotów balonowych 65 lat temu, 8 września 1958 roku, zginął major Franciszek Hynek, jeden z najlepszych polskich pilotów balonowych. Dwukrotnie zdobył prestiżowy Puchar Gordona… » więcej
141142143144145
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »