Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 103 lata temu w Bitwie Warszawskiej Polacy pokonali…
2023-08-15, 10:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/K.Koziełł

103 lata temu w Bitwie Warszawskiej Polacy pokonali Armię Czerwoną

Bitwa warszawska – piechota polska w tyralierze [unknown-anonymous - Centralne Archiwum Wojskowe]
Bitwa warszawska – piechota polska w tyralierze [unknown-anonymous - Centralne Archiwum Wojskowe]
103 lata temu, 15 sierpnia 1920 roku, w Bitwie Warszawskiej Polacy pokonali Armię Czerwoną. Wojsko Polskie stoczyło pod Warszawą jedną z największych i zarazem najważniejszych bitew w historii swojego oręża. Było to jednocześnie decydujące starcie w wojnie polsko-rosyjskiej w 1920 roku. Dzięki śmiałemu kontrnatarciu udało się złamać marsz bolszewików na stolicę i zmusić ich do odwrotu. Zwycięstwo zapewniło naszemu państwu niepodległość na blisko 20 lat. Brytyjski dyplomata lord Edgar Vincent D’Abernon zapisał, że "jest rzeczą prawdopodobną, że bitwa pod Warszawą ocaliła Europę Środkową i część Zachodniej przed fanatyczną tyranią sowiecką". Zaliczył on Bitwę Warszawską do 18. bitew decydujących o losach świata.
Starcie jest też nazywane "Cudem nad Wisłą", ze względu na spektakularne zwycięstwo nad przeważającymi siłami sowietów, poprzedzone modlitwą biskupów na Jasnej Górze i wiernych w parafiach w całym kraju. Symbolem bitwy stał się młody ksiądz Ignacy Skorupka, kapelan Armii Ochotniczej, który w czasie walk towarzyszył żołnierzom swojego pułku. Zginął, udzielając ostatniego namaszczenia ciężko rannemu żołnierzowi.

Bitwa Warszawska była wielką operacją wojskową, przeprowadzoną od 13 do 25 sierpnia 1920 roku. 13 sierpnia zapadła decyzja o wyruszeniu ostatniej grupy przeciw nadchodzącym wojskom rosyjskim. Dzień później rozpoczęły się ciężkie walki pod Radzyminem i o wioskę Ossów.

Bitwa została rozegrana zgodnie z planem operacyjnym, który na podstawie ogólnej koncepcji Józefa Piłsudskiego, opracował szef sztabu generał Tadeusz Rozwadowski. Kluczową rolę w starciu odegrał manewr, przeprowadzony przez Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego, oskrzydlający Armię Czerwoną. Było to kontruderzenie znad Wieprza - na tyły Frontu Zachodniego wojsk bolszewickich walczących o Warszawę, przy jednoczesnym związaniu głównych sił wroga na przedpolach stolicy.

Bitwa Warszawska była jednym z ważniejszych starć wojny polsko-bolszewickiej, wywołanej przez Rosję radziecką, dążącą do podboju państw europejskich i przekształcenia ich w podległe republiki. Wojna toczyła się od lutego 1919 roku (niektóre źródła podają styczeń), została zakończona zawieszeniem broni w październiku 1920, ostatecznie zaś - podpisaniem traktatu w Rydze, 18 marca 1921 roku.

Po stronie polskiej łącznie uczestniczyło w bitwie od 113 do 123 tysięcy żołnierzy, siły wroga liczyły około 104-114 tysięcy. Rosjanie posiadali więcej (600) dział i karabinów maszynowych (prawie 2 i pół tysiąca), my natomiast mieliśmy do dyspozycji dwie eskadry samolotów.

Straty rosyjskie w Bitwie Warszawskiej oszacowano na 25 tysięcy zabitych. Do polskiej niewoli wzięto 65 tysięcy jeńców. Rosjanie stracili też ponad 230 dział i ponad 1020 ciężkich karabinów maszynowych oraz wiele innego sprzętu. Po naszej stronie było 4 i pół tysiąca poległych, 22 tysiące rannych żołnierzy i 10 tysięcy zaginionych.

Znany popularyzator historii wojen Simon Goodenough w książce "Geniusz taktyczny w bitwie" umieścił Józefa Piłsudskiego, za jego plan i realizację Bitwy Warszawskiej, w gronie 27 najsłynniejszych w historii wodzów. Sam Naczelny Wódz po wygranej podkreślał bohaterską postawę mieszkańców stolicy, ochotników, harcerzy, a nawet kobiet i dzieci. Marszałek Piłsudski mówił: "(...) walka o Warszawę, walka o miasto była rzeczą najtrudniejszą, gdyż o zwycięstwie stanowiło tu zachowanie się obywateli. I Warszawa nie zawiodła".

Bitwa Warszawska, która przesądziła o zwycięskim końcu wojny z Rosją, miała dla Polski - oprócz korzyści politycznych i terytorialnych - ogromne znaczenie moralne. Było to pierwsze od końca I Rzeczypospolitej wielkie zwycięstwo polskiego wojska nad armią państwa, które jeszcze niedawno było jednym z trzech naszych zaborców i oprócz restrykcji w różnej formie, krwawo zdławiło kilka zrywów niepodległościowych z Powstaniem Styczniowym na czele. Zwycięstwo nad Rosją Sowiecką umożliwiło Polsce prowadzenie samodzielnej polityki wewnętrznej, a także zagranicznej.

Po II wojnie światowej komunistyczna propaganda pomniejszała znaczenie Bitwy Warszawskiej. Dopiero po transformacji ustrojowej w 1989 roku przywrócono jej należną rangę. Od 1992 roku, w rocznicę zwycięskiej walki, 15 sierpnia, jest ponownie obchodzone Święto Wojska Polskiego. Sejm przywrócił tę tradycję, datującą się od 1923 roku. Święto wojska obchodzono 15 sierpnia w okresie II Rzeczpospolitej, w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, w oddziałach Państwa Podziemnego, a także w Wojsku Polskim utworzonym na froncie wschodnim.

Uchwałą Sejmu i Senatu, rok 2020, w którym przypadała 100. rocznica Bitwy Warszawskiej, był obchodzony jako Rok Bitwy Warszawskiej.

Zobacz także

2024-06-21, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 21 czerwca » więcej 2024-06-20, godz. 12:34 Zabytek techniki trafił pod skrzydła Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu Zabytkowy brzeski wodociąg trafił pod opiekę Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu. Historyczny artefakt docelowo ma trafić na ekspozycje stałą powstającego… » więcej 2024-06-20, godz. 11:23 Lubnauer: patriotyzm i postawa obywatelska to ważny element edukacji Patriotyzm, postawa obywatelska, świadomość praw i obowiązków to bardzo ważny element edukacji; bycie obywatelem jest dużą odpowiedzialnością - powiedziała… » więcej 2024-06-20, godz. 10:09 Muzeum Warszawy: artystyczna opowieść o wsi w miejskim muzeum Zdjęcia, wideo i obiekty z odciskami napisów z krzyży pańszczyźnianych można oglądać na wystawie Agaty Jarosławiec “Bat zamiast słońca” w Muzeum… » więcej 2024-06-20, godz. 09:10 Katowice/ Upamiętniono Narodowy Dzień Powstań Śląskich Uroczystość z okazji Narodowego Dnia Powstań Śląskich odbyła się w czwartek pod pomnikiem Powstańców Śląskich w Katowicach. Wicewojewoda Michał Kopański… » więcej 2024-06-20, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 20 czerwca » więcej 2024-06-19, godz. 14:18 Wodzisław Śląski/ W muzeum odtworzono miejski rynek, który został zniszczony w 1945 r. Rynek w Wodzisławiu Śląskim został niemal doszczętnie zniszczony podczas walk w 1945 r. Po kilku latach pracy udało się go szczegółowo odtworzyć. Wystawa… » więcej 2024-06-19, godz. 11:13 Małopolskie/ Marian Misiak, żołnierz wyklęty, spoczął w Wadowicach Marian Misiak ps. "Anioł", partyzant Batalionów Chłopskich oraz poakowskiej Armii Polskiej w Kraju, spoczął we wtorek w Panteonie Wyklętych na cmentarzu… » więcej 2024-06-19, godz. 10:08 MKiDN: Instytut Myśli Politycznej im. Narutowicza zamiast Instytutu Dmowskiego i Paderewskiego Instytut Myśli Politycznej im. Gabriela Narutowicza zastąpi Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Jana Ignacego Paderewskiego - poinformowano… » więcej 2024-06-19, godz. 09:39 100 lat temu urodził się Wasil Bykau - pisarz oskarżający Łukaszenkę o niszczenie narodu 19 czerwca 1924 r. w Byczkach w województwie witebskim urodził się Wasil Bykau, pisarz, założyciel Białoruskiego Frontu Ludowego. Był zdecydowanym krytykiem… » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »