Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 103 lata temu w Bitwie Warszawskiej Polacy pokonali…
2023-08-15, 10:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/K.Koziełł

103 lata temu w Bitwie Warszawskiej Polacy pokonali Armię Czerwoną

Bitwa warszawska – piechota polska w tyralierze [unknown-anonymous - Centralne Archiwum Wojskowe]
Bitwa warszawska – piechota polska w tyralierze [unknown-anonymous - Centralne Archiwum Wojskowe]
103 lata temu, 15 sierpnia 1920 roku, w Bitwie Warszawskiej Polacy pokonali Armię Czerwoną. Wojsko Polskie stoczyło pod Warszawą jedną z największych i zarazem najważniejszych bitew w historii swojego oręża. Było to jednocześnie decydujące starcie w wojnie polsko-rosyjskiej w 1920 roku. Dzięki śmiałemu kontrnatarciu udało się złamać marsz bolszewików na stolicę i zmusić ich do odwrotu. Zwycięstwo zapewniło naszemu państwu niepodległość na blisko 20 lat. Brytyjski dyplomata lord Edgar Vincent D’Abernon zapisał, że "jest rzeczą prawdopodobną, że bitwa pod Warszawą ocaliła Europę Środkową i część Zachodniej przed fanatyczną tyranią sowiecką". Zaliczył on Bitwę Warszawską do 18. bitew decydujących o losach świata.
Starcie jest też nazywane "Cudem nad Wisłą", ze względu na spektakularne zwycięstwo nad przeważającymi siłami sowietów, poprzedzone modlitwą biskupów na Jasnej Górze i wiernych w parafiach w całym kraju. Symbolem bitwy stał się młody ksiądz Ignacy Skorupka, kapelan Armii Ochotniczej, który w czasie walk towarzyszył żołnierzom swojego pułku. Zginął, udzielając ostatniego namaszczenia ciężko rannemu żołnierzowi.

Bitwa Warszawska była wielką operacją wojskową, przeprowadzoną od 13 do 25 sierpnia 1920 roku. 13 sierpnia zapadła decyzja o wyruszeniu ostatniej grupy przeciw nadchodzącym wojskom rosyjskim. Dzień później rozpoczęły się ciężkie walki pod Radzyminem i o wioskę Ossów.

Bitwa została rozegrana zgodnie z planem operacyjnym, który na podstawie ogólnej koncepcji Józefa Piłsudskiego, opracował szef sztabu generał Tadeusz Rozwadowski. Kluczową rolę w starciu odegrał manewr, przeprowadzony przez Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego, oskrzydlający Armię Czerwoną. Było to kontruderzenie znad Wieprza - na tyły Frontu Zachodniego wojsk bolszewickich walczących o Warszawę, przy jednoczesnym związaniu głównych sił wroga na przedpolach stolicy.

Bitwa Warszawska była jednym z ważniejszych starć wojny polsko-bolszewickiej, wywołanej przez Rosję radziecką, dążącą do podboju państw europejskich i przekształcenia ich w podległe republiki. Wojna toczyła się od lutego 1919 roku (niektóre źródła podają styczeń), została zakończona zawieszeniem broni w październiku 1920, ostatecznie zaś - podpisaniem traktatu w Rydze, 18 marca 1921 roku.

Po stronie polskiej łącznie uczestniczyło w bitwie od 113 do 123 tysięcy żołnierzy, siły wroga liczyły około 104-114 tysięcy. Rosjanie posiadali więcej (600) dział i karabinów maszynowych (prawie 2 i pół tysiąca), my natomiast mieliśmy do dyspozycji dwie eskadry samolotów.

Straty rosyjskie w Bitwie Warszawskiej oszacowano na 25 tysięcy zabitych. Do polskiej niewoli wzięto 65 tysięcy jeńców. Rosjanie stracili też ponad 230 dział i ponad 1020 ciężkich karabinów maszynowych oraz wiele innego sprzętu. Po naszej stronie było 4 i pół tysiąca poległych, 22 tysiące rannych żołnierzy i 10 tysięcy zaginionych.

Znany popularyzator historii wojen Simon Goodenough w książce "Geniusz taktyczny w bitwie" umieścił Józefa Piłsudskiego, za jego plan i realizację Bitwy Warszawskiej, w gronie 27 najsłynniejszych w historii wodzów. Sam Naczelny Wódz po wygranej podkreślał bohaterską postawę mieszkańców stolicy, ochotników, harcerzy, a nawet kobiet i dzieci. Marszałek Piłsudski mówił: "(...) walka o Warszawę, walka o miasto była rzeczą najtrudniejszą, gdyż o zwycięstwie stanowiło tu zachowanie się obywateli. I Warszawa nie zawiodła".

Bitwa Warszawska, która przesądziła o zwycięskim końcu wojny z Rosją, miała dla Polski - oprócz korzyści politycznych i terytorialnych - ogromne znaczenie moralne. Było to pierwsze od końca I Rzeczypospolitej wielkie zwycięstwo polskiego wojska nad armią państwa, które jeszcze niedawno było jednym z trzech naszych zaborców i oprócz restrykcji w różnej formie, krwawo zdławiło kilka zrywów niepodległościowych z Powstaniem Styczniowym na czele. Zwycięstwo nad Rosją Sowiecką umożliwiło Polsce prowadzenie samodzielnej polityki wewnętrznej, a także zagranicznej.

Po II wojnie światowej komunistyczna propaganda pomniejszała znaczenie Bitwy Warszawskiej. Dopiero po transformacji ustrojowej w 1989 roku przywrócono jej należną rangę. Od 1992 roku, w rocznicę zwycięskiej walki, 15 sierpnia, jest ponownie obchodzone Święto Wojska Polskiego. Sejm przywrócił tę tradycję, datującą się od 1923 roku. Święto wojska obchodzono 15 sierpnia w okresie II Rzeczpospolitej, w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, w oddziałach Państwa Podziemnego, a także w Wojsku Polskim utworzonym na froncie wschodnim.

Uchwałą Sejmu i Senatu, rok 2020, w którym przypadała 100. rocznica Bitwy Warszawskiej, był obchodzony jako Rok Bitwy Warszawskiej.

Zobacz także

2024-07-13, godz. 11:00 24 lata temu zmarł Jan Karski, kurier i emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego 24 lata temu, 13 lipca 2000 roku, zmarł Jan Karski, prawnik, historyk i dyplomata, podczas II wojny światowej kurier i emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego… » więcej 2024-07-13, godz. 09:00 Obchody 614. rocznicy bitwy pod Grunwaldem - rekonstrukcja Tętent koni w galopie i bitewna wrzawa - to będą mogli usłyszeć ci, którzy w sobotę 13 lipca przybędą na pola Grunwaldu. Ponad 1250 rekonstruktorów z… » więcej 2024-07-13, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 13 lipca » więcej 2024-07-12, godz. 15:29 Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej - nowe ustalenia IPN w sprawie zbrodni niemieckiej W Dniu Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej Instytut Pamięci Narodowej przedstawił nowe ustalenia w sprawie zbrodni niemieckiej z 12 lipca 1943 roku. Po ponad 80… » więcej 2024-07-12, godz. 12:00 Mija 79 lat od Obławy Augustowskiej 79 lat temu, 12 lipca 1945 roku, oddziały Armii Czerwonej, NKWD i Smiersz rozpoczęły na Suwalszczyźnie operację, w której zginęło co najmniej kilkuset… » więcej 2024-07-12, godz. 10:00 Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej, obchodzony w rocznicę pacyfikacji wsi Michniów 12 lipca przypada Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej, obchodzony w rocznicę niemieckiej pacyfikacji wsi Michniów w województwie świętokrzyskim. 12 i… » więcej 2024-07-12, godz. 08:00 W Warszawie uczczono ofiary rzezi wołyńskiej W Warszawie upamiętniono ofiary rzezi wołyńskiej. Główna uroczystość odbyła się przy Pomniku Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez nacjonalistów ukraińskich… » więcej 2024-07-12, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 12 lipca » więcej 2024-07-11, godz. 15:00 Obchody rocznicy ludobójstwa w Srebrenicy [DŹWIĘK] Pod Srebrenicą symbolicznie wspominano dziś ofiary ludobójstwa. W czasie bośniackiej wojny domowej Serbowie w lipcu 1995 roku zamordowali tam ponad osiem tysięcy… » więcej 2024-07-11, godz. 13:00 Historycy o rzezi wołyńskiej Dziś obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej. Święto… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »