Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 103 lata temu w Bitwie Warszawskiej Polacy pokonali…
2023-08-15, 10:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/K.Koziełł

103 lata temu w Bitwie Warszawskiej Polacy pokonali Armię Czerwoną

Bitwa warszawska – piechota polska w tyralierze [unknown-anonymous - Centralne Archiwum Wojskowe]
Bitwa warszawska – piechota polska w tyralierze [unknown-anonymous - Centralne Archiwum Wojskowe]
103 lata temu, 15 sierpnia 1920 roku, w Bitwie Warszawskiej Polacy pokonali Armię Czerwoną. Wojsko Polskie stoczyło pod Warszawą jedną z największych i zarazem najważniejszych bitew w historii swojego oręża. Było to jednocześnie decydujące starcie w wojnie polsko-rosyjskiej w 1920 roku. Dzięki śmiałemu kontrnatarciu udało się złamać marsz bolszewików na stolicę i zmusić ich do odwrotu. Zwycięstwo zapewniło naszemu państwu niepodległość na blisko 20 lat. Brytyjski dyplomata lord Edgar Vincent D’Abernon zapisał, że "jest rzeczą prawdopodobną, że bitwa pod Warszawą ocaliła Europę Środkową i część Zachodniej przed fanatyczną tyranią sowiecką". Zaliczył on Bitwę Warszawską do 18. bitew decydujących o losach świata.
Starcie jest też nazywane "Cudem nad Wisłą", ze względu na spektakularne zwycięstwo nad przeważającymi siłami sowietów, poprzedzone modlitwą biskupów na Jasnej Górze i wiernych w parafiach w całym kraju. Symbolem bitwy stał się młody ksiądz Ignacy Skorupka, kapelan Armii Ochotniczej, który w czasie walk towarzyszył żołnierzom swojego pułku. Zginął, udzielając ostatniego namaszczenia ciężko rannemu żołnierzowi.

Bitwa Warszawska była wielką operacją wojskową, przeprowadzoną od 13 do 25 sierpnia 1920 roku. 13 sierpnia zapadła decyzja o wyruszeniu ostatniej grupy przeciw nadchodzącym wojskom rosyjskim. Dzień później rozpoczęły się ciężkie walki pod Radzyminem i o wioskę Ossów.

Bitwa została rozegrana zgodnie z planem operacyjnym, który na podstawie ogólnej koncepcji Józefa Piłsudskiego, opracował szef sztabu generał Tadeusz Rozwadowski. Kluczową rolę w starciu odegrał manewr, przeprowadzony przez Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego, oskrzydlający Armię Czerwoną. Było to kontruderzenie znad Wieprza - na tyły Frontu Zachodniego wojsk bolszewickich walczących o Warszawę, przy jednoczesnym związaniu głównych sił wroga na przedpolach stolicy.

Bitwa Warszawska była jednym z ważniejszych starć wojny polsko-bolszewickiej, wywołanej przez Rosję radziecką, dążącą do podboju państw europejskich i przekształcenia ich w podległe republiki. Wojna toczyła się od lutego 1919 roku (niektóre źródła podają styczeń), została zakończona zawieszeniem broni w październiku 1920, ostatecznie zaś - podpisaniem traktatu w Rydze, 18 marca 1921 roku.

Po stronie polskiej łącznie uczestniczyło w bitwie od 113 do 123 tysięcy żołnierzy, siły wroga liczyły około 104-114 tysięcy. Rosjanie posiadali więcej (600) dział i karabinów maszynowych (prawie 2 i pół tysiąca), my natomiast mieliśmy do dyspozycji dwie eskadry samolotów.

Straty rosyjskie w Bitwie Warszawskiej oszacowano na 25 tysięcy zabitych. Do polskiej niewoli wzięto 65 tysięcy jeńców. Rosjanie stracili też ponad 230 dział i ponad 1020 ciężkich karabinów maszynowych oraz wiele innego sprzętu. Po naszej stronie było 4 i pół tysiąca poległych, 22 tysiące rannych żołnierzy i 10 tysięcy zaginionych.

Znany popularyzator historii wojen Simon Goodenough w książce "Geniusz taktyczny w bitwie" umieścił Józefa Piłsudskiego, za jego plan i realizację Bitwy Warszawskiej, w gronie 27 najsłynniejszych w historii wodzów. Sam Naczelny Wódz po wygranej podkreślał bohaterską postawę mieszkańców stolicy, ochotników, harcerzy, a nawet kobiet i dzieci. Marszałek Piłsudski mówił: "(...) walka o Warszawę, walka o miasto była rzeczą najtrudniejszą, gdyż o zwycięstwie stanowiło tu zachowanie się obywateli. I Warszawa nie zawiodła".

Bitwa Warszawska, która przesądziła o zwycięskim końcu wojny z Rosją, miała dla Polski - oprócz korzyści politycznych i terytorialnych - ogromne znaczenie moralne. Było to pierwsze od końca I Rzeczypospolitej wielkie zwycięstwo polskiego wojska nad armią państwa, które jeszcze niedawno było jednym z trzech naszych zaborców i oprócz restrykcji w różnej formie, krwawo zdławiło kilka zrywów niepodległościowych z Powstaniem Styczniowym na czele. Zwycięstwo nad Rosją Sowiecką umożliwiło Polsce prowadzenie samodzielnej polityki wewnętrznej, a także zagranicznej.

Po II wojnie światowej komunistyczna propaganda pomniejszała znaczenie Bitwy Warszawskiej. Dopiero po transformacji ustrojowej w 1989 roku przywrócono jej należną rangę. Od 1992 roku, w rocznicę zwycięskiej walki, 15 sierpnia, jest ponownie obchodzone Święto Wojska Polskiego. Sejm przywrócił tę tradycję, datującą się od 1923 roku. Święto wojska obchodzono 15 sierpnia w okresie II Rzeczpospolitej, w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, w oddziałach Państwa Podziemnego, a także w Wojsku Polskim utworzonym na froncie wschodnim.

Uchwałą Sejmu i Senatu, rok 2020, w którym przypadała 100. rocznica Bitwy Warszawskiej, był obchodzony jako Rok Bitwy Warszawskiej.

Zobacz także

2023-09-02, godz. 15:58 78 lat temu w Warszawie powstało Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość 78 lat temu, 2 września 1945 roku, w Warszawie powstało Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość, antykomunistyczna organizacja działająca w konspiracji. Została… » więcej 2023-09-02, godz. 10:00 Film "Raport Pileckiego" już w kinach Film "Raport Pileckiego" już w kinach. Fabuła w reżyserii Krzysztofa Łukaszewicza jest inspirowana wydarzeniami z życia Witolda Pileckiego - ukazuje losy… » więcej 2023-09-02, godz. 08:00 Wystawa jak niemieckie koncerny zarabiały na II wojnie światowej Pierwszy raz w wersji polsko-niemieckiej można oglądać przez siedzibą Radia Szczecin wystawę "Gospodarka III Rzeszy". Pokazuje ona, jak duże niemieckie koncerny… » więcej 2023-09-02, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 2 września » więcej 2023-09-01, godz. 10:48 Zmarł Roman Sękowski bibliofil, historyk, znawca heraldyki Pracownik, a następnie przez wiele lat, dyrektor Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu. Był również kierownikiem Działu Zbiorów Specjalnych i Zabytkowych… » więcej 2023-09-01, godz. 09:10 Uroczystości 84. rocznicy wybuchu II wojny światowej na Westerplatte Prezydent Andrzej Duda powiedział, że II wojna światowa miała swój początek w pakcie Ribbentrop-Mołotow podpisanym kilka dni przed 1 września 1939 roku… » więcej 2023-09-01, godz. 05:15 II wojna światowa - bombardowanie Wielunia 84 lata temu, 1 września 1939 roku, o godzinie 4.40 niemieckie lotnictwo rozpoczęło bombardowanie Wielunia, miasta położonego w pobliżu granicy z Trzecią… » więcej 2023-09-01, godz. 05:00 II wojna światowa - obrona Poczty Polskiej 84 lata temu, 1 września 1939 roku, nad ranem, Niemcy zaatakowali Pocztę Polską w Gdańsku. Był to jeden z pierwszych zbrojnych epizodów II wojny światowej… » więcej 2023-09-01, godz. 04:45 II wojna światowa - atak na Westerplatte 84 lata temu, 1 września 1939 roku, atakiem Niemiec na polską placówkę na Westerplatte, rozpoczęła się II wojna światowa. O godzinie 4.45 pancernik Schleswig-Holstein… » więcej 2023-09-01, godz. 04:00 84 lata temu wybuchła II wojna światowa 84 lata temu, 1 września 1939 roku, wybuchła II wojna światowa, najbardziej niszczycielski i krwawy konflikt w dziejach ludzkości. Rozpoczęła się napaścią… » więcej
159160161162163
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »