Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 81 lat temu w Auschwitz-Birkenau zginęła Edyta…
2023-08-09, 10:00 Autor: IAR/E.Porycka

81 lat temu w Auschwitz-Birkenau zginęła Edyta Stein.

Edyta Stein. fot. Ökumenisches Heiligenlexikon (public domain)
Edyta Stein. fot. Ökumenisches Heiligenlexikon (public domain)
81 lat temu, 9 sierpnia 1942 roku, w niemieckim nazistowskim obozie Auschwitz-Birkenau zginęła Edyta Stein, niemiecka filozof i teolog pochodzenia żydowskiego, święta Kościoła katolickiego.
W wieku 30 lat przyjęła chrzest, a kilkanaście lat później wstąpiła do zakonu karmelitanek bosych w Kolonii, przyjmując imię Teresa Benedykta od Krzyża. Podczas II wojny światowej aresztowana przez gestapo, została zamordowana 9 sierpnia 1942 roku w komorze gazowej Auschwitz-Birkenau, wraz ze swoją starszą siostrą Różą. Ich zwłoki spalono w obozowym krematorium. W 1998 roku Edyta Stein została kanonizowana przez Jana Pawła II. Jest pierwszą Żydówką, która przeszła na katolicyzm i została wyniesiona na ołtarze. Jest patronką Europy.

Obchody 81. rocznicy śmierci Edyty Stein rozpoczną się (9 sierpnia) o godzinie 14-tej w Oświęcimiu spotkaniem w Centrum Dialogu i Modlitwy z Amerykanką - Teresą Benedyktą McCarthy - cudownie uzdrowioną w 1987 roku jako dwuletnie dziecko za wstawiennictwem, wówczas kandydatki na ołtarze, Teresy Benedykty od Krzyża. Odbędzie się też między innymi czuwanie, i o godzinie 17-tej msza święta pod przewodnictwem biskupa bielsko-żywieckiego Romana Pindla, sprawowana w Kaplicy Sióstr Karmelitanek Bosych w Oświęcimiu.

Edyta Stein pozostawiła po sobie wiele pism filozoficznych i duchowych, między innymi "O zagadnieniu wczucia", "Byt skończony i wieczny", "Twierdza duchowa" oraz dzieło "Wiedza krzyża" poświęcone św. Janowi od Krzyża. Jej filozofia bywa określana mianem "filozofii światła". Odnosi się do człowieka jako istoty świadomej, myślącej i wolnej oraz Boga i drogi, która do niego prowadzi.

W jednym z listów Teresa Benedykta od Krzyża pisała: "Byłam zawsze daleka od mniemania, że Miłosierdzie Boże mogą wiązać granice widzialnego Kościoła. Bóg jest Prawdą. Kto szuka prawdy, szuka Boga, choćby o tym nie wiedział".

Beatyfikacji Edyty Stein dokonał Jan Paweł II 1 maja 1987 roku podczas wizyty w Kolonii, a kanonizował ją 11 października 1998 roku w Rzymie. Rok później ogłosił św. Teresę Benedyktę od Krzyża współpatronką Europy, obok św. Brygidy Szwedzkiej i św. Katarzyny ze Sieny. Papież podkreślił wówczas, że jest ona "symbolem dramatów Europy bieżącego stulecia". Wskazał ją jako nauczycielkę szacunku, tolerancji, otwartości oraz wzajemnego rozumienia, niezależnie od różnic etnicznych, kulturowych i religijnych.

Dzieła Edyty Stein są na nowo odkrywane. W latach 2000-2020 ukazało się, nakładem niemieckiego wydawnictwa Herdera, 28 tomów jej prac. Filozof i teolog, tworzyła także poezję, modlitwy i hymny, napisała - przetłumaczoną na wiele języków - historię rodzinną "Dzieje pewnej rodziny żydowskiej" oraz sztukę teatralną z filozoficznym przesłaniem. Jej ostatnim dziełem, nad którym pracowała do chwili aresztowania i deportacji do Auschwitz, było studium "Wiedza krzyża", które miało ukazać się w październiku 1942 roku.

Od 2017 roku Towarzystwo im. Edyty Stein we Wrocławiu przyznaje Nagrody im. św. Edyty Stein, za działania na forum krajowym i zagranicznym w dziedzinie publicystyki, literatury, mediów i nauki.

(więcej)

Edith Stein urodziła się 12 października 1891 roku we Wrocławiu, jako najmłodsze dziecko w wielodzietnej, pobożnej rodzinie żydowskiego kupca. Studiowała filozofię, germanistykę, historię i psychologię we Wrocławiu, Getyndze i Fryburgu Bryzgowijskim. Doktoryzowała się w 1916 roku we Fryburgu u Edmunda Husserla, później była jego asystentką. Przyjaźniła się między innymi z Martinem Heideggerem oraz Romanem Ingardenem, który był świadkiem jej duchowych przemian. Mimo rozległego wykształcenia i kwalifikacji do samodzielnych badań, kariera uniwersytecka była dla doktor Stein zamknięta, z uwagi na ówczesne ograniczenia w tym zakresie dla kobiet.

Uważała się za ateistkę do 1921 roku. Wtedy to, po lekturze książki św. Teresy z Avila, zdecydowała się przejść na katolicyzm, ochrzcić się i wstąpić do zakonu karmelitanek. Przyjęła chrzest 1 stycznia 1922 roku, wybierając imię Teresa Jadwiga. Następnie podjęła pracę w szkole prowadzonej przez siostry dominikanki w Spirze. Studiowała i tłumaczyła prace św. Tomasza z Akwinu, miała wykłady i pogadanki w radiu. Po dojściu Hitlera do władzy została zwolniona z pracy. W latach 1932-1933 wykładała w Niemieckim Instytucie Pedagogiki Naukowej w Münsterze.

Jesienią 1933 roku, w wieku 42 lat, wstąpiła do Karmelu w Kolonii i przyjęła imię Teresa Benedykta od Krzyża. Na duchowych opiekunów wybrała św. Teresę z Avili i św. Jana od Krzyża. W 1938 roku złożyła śluby wieczyste.

Po "nocy kryształowej" 10 listopada 1938 roku - pogromie Żydów w Niemczech, przeprowadzonym przez nazistowskie bojówki - Edyta Stein, nie chcąc narazić karmelitanek na niebezpieczeństwo, przeniosła się do klasztoru w Echt w Holandii. Tam spędziła ponad trzy lata.

2 sierpnia 1942 roku gestapo aresztowało wszystkie zakonnice i zakonników pochodzenia żydowskiego, także Edytę i jej siostrę Różę, która również przeszła na katolicyzm i żyła w Karmelu w Echt. Po pobycie w obozie przejściowym ich transport został wysłany do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Zostały zamordowane 9 sierpnia 1942 roku.

Wspomnienie liturgiczne świętej przypada 9 sierpnia.

Zobacz także

2023-09-14, godz. 12:00 Spotkania z Korfantym Weekend z Korfantym" - to niepowtarzalna okazja, by poznać sylwetkę Wojciecha Korfantego, jednego z ojców naszej niepodległości oraz wybitnego syna ziemi… » więcej 2023-09-14, godz. 10:00 79 lat temu na warszawską Pragę weszła Armia Czerwona i ludowe Wojsko Polskie 79 lat temu, 14 września 1944 roku, w 45. dniu Powstania Warszawskiego, na warszawską Pragę weszły oddziały Armii Czerwonej i 1. Armii ludowego Wojska Polskiego… » więcej 2023-09-14, godz. 08:00 70 lat temu rozpoczął się proces przeciwko biskupowi Czesławowi Kaczmarkowi 70 lat temu - 14 września 1953 roku - przed sądem wojskowym w Warszawie rozpoczął się proces przeciwko biskupowi kieleckiemu Czesławowi Kaczmarkowi. Razem… » więcej 2023-09-14, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 14 września » więcej 2023-09-13, godz. 16:00 92 lata kończy Ksawery Jasieński, spiker i lektor Polskiego Radia oraz Telewizji 92 lata kończy dziś (13 września) Ksawery Jasieński, wybitny lektor i spiker Polskiego Radia oraz Telewizji. Jego głęboki, aksamitny głos rozpoznają nie… » więcej 2023-09-13, godz. 14:00 Warto odwiedzić Muzeum Śląska Opolskiego Już jutro kolejny kulturalny czwartek w Muzeum Ślaska Opolskiego w Opolu » więcej 2023-09-13, godz. 12:00 Sportowcy patrioci II RP Dzisiaj we Wrocławiu zostanie otwarta wystawa Sportowcy patrioci II Rzeczypospolitej » więcej 2023-09-13, godz. 11:15 Tysiące cennych średniowiecznych artefaktów na wystawie w Muzeum Powiatowym w Nysie [DŹWIĘK] W sobotę o godz. 16:00 (16.09) wernisaż wystawy "Nysa mieszczańska - badania archeologiczne przy ulicy Kramarskiej". Obecnie trwają ostatnie prace przy ekspozycji… » więcej 2023-09-13, godz. 10:00 220 lat temu urodził sie Maurycy Mochnacki, krytyk literacki, publicysta polityczny, uczestnik Powstania Listopadowego 220 lat temu, 13 września 1803 roku, urodził sie Maurycy Mochnacki, krytyk literacki, publicysta polityczny, konspirator, jeden z teoretyków polskiego romantyzmu… » więcej 2023-09-13, godz. 08:00 Otwarta wystawa zatytułowana "Nie tylko Siwiec" W Warszawie na dziedzińcu Zamku Królewskiego otwarta została wystawa "Nie tylko Siwiec". Ekspozycję przygotował Instytut Pamięci Narodowej w 55. rocznicę… » więcej
154155156157158
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »