Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 115 lat temu urodził się Henryk Zygalski, jeden…
2023-07-15, 14:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł

115 lat temu urodził się Henryk Zygalski, jeden z trzech Polaków, którzy złamali szyfr Enigmy

Henryk Zygalski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Henryk Zygalski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
115 lat temu, 15 lipca 1908 roku, urodził sie zmarł Henryk Zygalski, matematyk i kryptolog z zespołu trzech Polaków - obok Mariana Rejewskiego i Jerzego Różyckiego - którzy złamali kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigmy. Było to największe osiągnięcie wywiadowcze w dziejach II wojny światowej. Niemcy do końca konfliktu byli przekonani, że Enigmy nikt nie jest w stanie rozszyfrować. Henryk Zygalski zmarł w 1978 roku.
Złamanie kodu przez Polaków pod koniec 1932 roku przyczyniło się do sukcesów militarnych aliantów, między innymi w bitwie o Anglię, walkach na Atlantyku i zwycięstwie pod Falaise.

Dzięki sukcesowi polskich kryptologów, II wojna światowa została skrócona o 2-3 lata, a to oznaczało uratowanie około 30 milionów ludzi. Henryk

Zygalski studiował na uniwersytecie w Poznaniu, a w wieku 21 lat uczestniczył - w tamtejszym Instytucie Matematyki - w kursie kryptologów, zorganizowanym przez wywiad wojskowy. Od 1930 pracował w Biurze Szyfrów Sztabu Głównego Wojska Polskiego, najpierw w Poznaniu, zaś od 1932 roku w Warszawie.

Pod koniec grudnia 1932 roku Zygalski wraz z Rejewskim i Różyckim złamali szyfr Enigmy. Zygalski opracował koncepcję perforowanych arkuszy papieru używanych przy ustalaniu kolejności wirników kodujących Enigmy - były to tzw. płachty Zygalskiego. Wkrótce powstała działająca kopia urządzenia.

Enigma, przypominająca maszynę do pisania, została skonstruowana w latach 20. XX wieku. Niemcy zastosowali w niej matematyczną metodę kodowania wiadomości. Aby odszyfrować tekst, odbiorca musiał mieć identyczną maszynę i klucz depeszy.

Pod koniec wojny był on zmieniany co 8 godzin. Po wojnie Henryk Zygalski zamieszkał w Chichester w południowej Anglii. Zmarł w 1978 roku. W powojennej Polsce pomijano wysiłek i zasługi naszych kryptologów, wymazywano ich z powszechnej pamięci, a złamanie kodu Enigmy zostało przypisane wywiadowi brytyjskiemu.

Na Zachodzie informacje o służbie alianckiej Zygalskiego, Rejewskiego i Różyckiego ukrywano w tajnych archiwach. Pierwsze wiadomości o sukcesie Polaków ukazały się na początku lat 70. XX wieku. Oficjalnie Brytyjczycy przyznali to dopiero po wejściu Polski do NATO w 1999 roku.

W 2000 roku Rejewski, Różycki i Zygalski zostali odznaczeni pośmiertnie Krzyżami Wielkimi Orderu Odrodzenia Polski. Senat Rzeczpospolitej uczcił ich w 2012 roku specjalną uchwałą, uznając trójkę kryptologów za bohaterów II wojny światowej. W 2014 Międzynarodowe Stowarzyszenie Inżynierów (IEEE) uhonorowało trzech Polaków prestiżowym Milestone. "Kamieniami milowymi" wyróżniono dotąd ponad 120 naukowców, za osiągnięcia znaczące dla historii świata.

Pracę i sukcesy kryptologów upamiętnia, otwarte w 2021 roku, interaktywne Centrum Szyfrów Enigma w Poznaniu.
.

Zobacz także

2023-09-04, godz. 10:00 Dziś Bogna Szafraniec opowie o kolekcji Alojzego Smolki w zbiorach Muzeum Śląska Opolskiego W ramach #EuropejskieDniDziedzictwa Stowarzyszenie RODŁO Opole zaprasza na spotkanie z dr Bogną Szafraniec z Muzeum Śląska Opolskiego, prezes Opolskiego Oddziału… » więcej 2023-09-04, godz. 09:45 Zmarł żołnierz NSZ mjr. Stanisław Turski Msza święta żałobna w intencji duszy żołnierza Brygady Świętokrzyskiej NSZ majora Stanisława Turskiego zostanie odprawiona o godz. 10.00 w kościele pw… » więcej 2023-09-04, godz. 08:00 Odsłonięcie i poświęcenie tablicy Witolda Pileckiego w Pyrzycach Przy kościele w Pyrzycach odsłonięto tablicę upamiętniającą rotmistrza Witolda Pileckiego - polskiego bohatera zamordowanego przez władze komunistyczne… » więcej 2023-09-04, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 4 września » więcej 2023-09-03, godz. 10:00 84 lata temu doszło do niemieckiej prowokacji w Bydgoszczy 84 lata temu - 3 września 1939 roku - w Bydgoszczy rozpoczęła się niemiecka akcja dywersyjna, która najpierw doprowadziła do samosądów na ulicach miasta… » więcej 2023-09-03, godz. 07:30 84 lata temu Francja i Wielka Brytania wypowiedziały wojnę Niemcom 84 lata temu, 3 września 1939 roku, Francja i Wielka Brytania wypowiedziały wojnę III Rzeszy. Ograniczyły się jednak do działań dyplomatycznych, nie udzielając… » więcej 2023-09-03, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 3 września » więcej 2023-09-02, godz. 15:58 78 lat temu w Warszawie powstało Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość 78 lat temu, 2 września 1945 roku, w Warszawie powstało Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość, antykomunistyczna organizacja działająca w konspiracji. Została… » więcej 2023-09-02, godz. 10:00 Film "Raport Pileckiego" już w kinach Film "Raport Pileckiego" już w kinach. Fabuła w reżyserii Krzysztofa Łukaszewicza jest inspirowana wydarzeniami z życia Witolda Pileckiego - ukazuje losy… » więcej 2023-09-02, godz. 08:00 Wystawa jak niemieckie koncerny zarabiały na II wojnie światowej Pierwszy raz w wersji polsko-niemieckiej można oglądać przez siedzibą Radia Szczecin wystawę "Gospodarka III Rzeszy". Pokazuje ona, jak duże niemieckie koncerny… » więcej
159160161162163
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »