Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu dowódcą AK został generał Tadeusz…
2023-07-01, 10:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł

80 lat temu dowódcą AK został generał Tadeusz "Bór" Komorowski

Tadeusz Bór-Komorowski [www.wikipedia.pl]
Tadeusz Bór-Komorowski [www.wikipedia.pl]
80 lat temu - 1 lipca 1943 roku - po aresztowaniu przez gestapo generała Stefana Roweckiego "Grota", generał Tadeusz "Bór" Komorowski przejął dowodzenie Armią Krajową, wówczas kilkusettysięczną podziemną armią. To on w 1944 roku wydał rozkaz rozpoczęcia Powstania Warszawskiego. Po wojnie mieszkał w Londynie. Zmarł w 1966 roku.
Obejmując funkcję Komendanta Głównego AK, generał "Bór" Komorowski zastąpił znanego z charyzmy i silnego charakteru Roweckiego "Grota". On sam jest uznawany za wybitnego kawalerzystę i znakomitego konspiratora, nie miał jednak doświadczenia w pracy sztabowej czy w dowodzeniu na wysokim szczeblu. Historycy podkreślają, że nowy dowódca w warunkach bezwzględnej gry o losy Polski nie był w stanie zbudować wśród podwładnych autorytetu. Niektórzy z nich - jak pułkownik Stanisław Tatar „Tabor” - niemal otwarcie odmawiali mu posłuchu. Wielu, także bliskich współpracowników, odnosiło się do niego z krytycyzmem.

20 listopada 1943 roku generał Komorowski wydał rozkaz rozpoczęcia Akcji "Burza" Jej celem było przejmowanie kontroli nad terenami wchodzącymi w skład II Rzeczpospolitej, z których wycofywali się Niemcy. Przedstawiciele Armii Krajowej mieli występować przed Sowietami jako pełnoprawni gospodarze ziem polskich. Jednak najtrudniejszą decyzją Tadeusza "Bora" Komorowskiego była decyzja o wybuchu Powstania Warszawskiego 1 sierpnia 1944 roku, która do dziś budzi sprzeczne opinie. Sam generał Komorowski na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa tak tłumaczył wydanie rozkazu o rozpoczęciu działań zbrojnych w mieście: "Gdybyśmy zachowali się biernie, Warszawa nie uniknęłaby zniszczeń i strat. Musieliśmy się liczyć z tym, że jeśli stolica stanie się polem bitwy i walk ulicznych między Niemcami a Sowietami, może ją czekać los Stalingradu" - powiedział.

Przez cały okres powstania "Bór" Komorowski pozostawał w Warszawie. 30 września, po zdymisjonowaniu generała Kazimierza Sosnkowskiego, prezydent RP Władysław Raczkiewicz mianował go Naczelnym Wodzem. Swoje obowiązki miał wykonywać do momentu, kiedy będzie to możliwe. Ostatecznie, wobec olbrzymiej przewagi wroga, wielkich strat w ludziach, wyczerpania amunicji i żywności, po 63 dniach krwawych walk, w nocy z 2 na 3 października, podpisano akt kapitulacji powstania. Generał trafił do niemieckich oflagów, gdzie był przetrzymywany do maja 1945 roku.

Po zakończeniu wojny osiadł w Wielkiej Brytanii. Był premierem Rządu RP na uchodźstwie w latach 1947-1949.

Zmarł 24 sierpnia 1966 roku. Pochowano go na cmentarzu Gunnersbury w Londynie.

Pośmiertnie został uhonorowany Orderem Orła Białego, najwyższym polskim odznaczeniem.

(więcej)

Urodził się 1 czerwca 1895 roku w Chorobrowie na Ukrainie w rodzinie ziemiańskiej. Kształcił się w Akademii Wojskowej w Wiedniu, którą ukończył jako podporucznik kawalerii. W czasie I wojny światowej służył na frontach rosyjskim i włoskim. Był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. Brał udział w wojnie obronnej w 1939. Po zakończeniu walk przedostał się do Krakowa, gdzie podjął działalność konspiracyjną. Na początku 1940 roku dołączył do Związku Walki Zbrojnej i objął dowództwo nad Obszarem Południowo-Zachodnim. W tym samym roku został awansowany do stopnia generała brygady.

W lecie 1941 objął funkcję zastępcy dowódcy ZWZ generała Stefana Roweckiego "Grota". 14 lutego 1942 roku Związek Walki Zbrojnej rozkazem Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego został przemianowany na Armię Krajową. 1 lipca 1943, po aresztowaniu "Grota", generał "Bór" Komorowski przejął dowodzenie nad Armią Krajową.

Zobacz także

2024-08-03, godz. 10:15 Cieszyn: wystawa plenerowa w rocznicę zbrodni wojennej Na Dziedzińcu Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie zostanie o 14.00 otwarta wystawa plenerowa "Żywocice 1944". We wtorek minie 80. rocznica tragedii żywocickiej… » więcej 2024-08-03, godz. 09:00 Brzescy saperzy świętują 80-lecie 1. Brzeski Pułk Saperów świętuje 80-lecie istnienia jednostki. Z tej okazji (02.08) na brzeskim rynku zorganizowano uroczysty apel, defiladę, a także pokaz… » więcej 2024-08-03, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 3 sierpnia » więcej 2024-08-02, godz. 15:00 80 lat temu zmarła Krystyna Krahelska, poetka, uczestniczka Powstania Warszawskiego 80 lat temu, 2 sierpnia 1944 roku, zmarła Krystyna Krahelska, pseudonim "Danuta", poetka, uczestniczka Powstania Warszawskiego, autorka jednej z najpopularniejszych… » więcej 2024-08-02, godz. 13:00 81. rocznica zbrojnego buntu więźniów w obozie zagłady w Treblince 81 lat temu doszło do zbrojnego buntu więźniów w niemieckim nazistowskim obozie zagłady w Treblince (Treblinka II). 2 sierpnia 1943 roku podpalili oni część… » więcej 2024-08-02, godz. 11:00 80 lat temu Niemcy zamordowali 40 osób w klasztorze jezuitów przy Rakowieckiej 80 lat temu, 2 sierpnia 1944 roku, w drugim dniu Powstania Warszawskiego, w klasztorze jezuitów przy ulicy Rakowieckiej w Warszawie Niemcy zamordowali 40 osób… » więcej 2024-08-02, godz. 09:00 80 lat temu warszawscy powstańcy zdobyli Redutę PWPW 80 lat temu, 2 sierpnia 1944 roku, warszawscy powstańcy zdobyli Redutę Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych. Olbrzymi żelbetowy kompleks z podziemnymi… » więcej 2024-08-02, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 2 sierpnia » więcej 2024-08-01, godz. 20:52 Stolica oddała hołd powstańcom warszawskim w godzinę "W" Punktualnie o godzinie 17, w godzinę "W" stolica oddała hołd powstańcom warszawskim. W 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego miasto zatrzymało się… » więcej 2024-08-01, godz. 20:45 Rozmowa z uczestnikiem Powstania Warszawskiego [DŹWIĘK] - Czekaliśmy w pogotowiu kilka dni. Naszym pierwszym zadaniem było zdobycie Umschlagplatzu. I tak się zaczął pierwszy dzień - tak w specjalnym programie… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »