Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 83 lata temu Niemcy rozstrzelali w Palmirach 358…
2023-06-20, 12:00 Autor: IAR/K.Koziełł/E.Porycka/O.Kłosińska

83 lata temu Niemcy rozstrzelali w Palmirach 358 więźniów Pawiaka

Policjanci niemieccy prowadzą Polaków na rozstrzelanie w Palmirach. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Policjanci niemieccy prowadzą Polaków na rozstrzelanie w Palmirach. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Policjanci niemieccy prowadzą Polaków na rozstrzelanie w Palmirach [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Policjanci niemieccy prowadzą Polaków na rozstrzelanie w Palmirach [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
83 lata temu, od 20 do 21 czerwca 1940 roku, w Palmirach koło Warszawy Niemcy rozstrzelali 358 więźniów Pawiaka - 276 mężczyzn i 82 kobiety. Była to największa spośród egzekucji, których Niemcy dopuścili się w Palmirach od grudnia 1939 do lipca 1941 roku.
W tym czasie rozstrzeliwali tam osoby przywożone z Pawiaka i innych więzień warszawskich, łącznie ponad 1700 osób. Ofiarami byli adwokaci i przedstawiciele innych zawodów prawniczych, inżynierowie, artyści, nauczyciele, lekarze, wojskowi, sportowcy, działacze społeczni i polityczni, urzędnicy. Egzekucje przeprowadzane przez Niemców w Palmirach stanowiły część tzw. akcji A-B, której celem była likwidacja polskiej inteligencji. Wśród zamordowanych w Palmirach w czerwcu 1940 roku był Maciej Rataj - działacz ludowy i marszałek Sejmu RP, Jan Pohoski - wiceprezydent Warszawy, a także Janusz Kusociński, słynny biegacz, złoty medalista olimpijski z Los Angeles w 1932 roku, podczas wojny członek konspiracyjnej Organizacji Wojskowej "Wilki".

Podczas egzekucji więźniom zawiązywano oczy, a następnie strzelano do nich z broni maszynowej. Zwłoki umieszczano w dołach, które zasypywano i maskowano darnią. Niemcy starali się o zachowanie w tajemnicy miejsca zbrodni. Jednak miejscowa ludność obserwowała nadjeżdżające transporty, a dzięki informacjom gromadzonym przez leśników, już podczas okupacji polskie podziemie oraz duża część społeczeństwa wiedziały o Palmirach.

Przeprowadzane przez Niemców w Puszczy Kampinoskiej egzekucje stanowiły część tzw. akcji A-B, której celem była likwidacja polskiej inteligencji. Na cmentarzu w Palmirach spoczywa ponad dwa tysiące Polaków i Żydów, są tam też szczątki osób przywożonych z innych miejsc, między innymi z podwarszawskich Lasek i Lasów Chojnowskich. Przy wejściu do nekropolii widnieje napis: "Łatwo jest mówić o Polsce, trudniej dla niej pracować, jeszcze trudniej umrzeć, a najtrudniej cierpieć". Słowa te podczas wojny wyrył nieznany więzień na ścianie celi niemieckiego więzienia w alei Szucha.

W 2011 roku zostało otwarte nowe Muzeum - Miejsce Pamięci Palmiry. Jest to surowy budynek z betonu i szkła wkomponowany w las. Przez przeszklone ściany obiektu widać cmentarz w Palmirach. Znajduje się w nim stała ekspozycja, upamiętniająca ofiary egzekucji niemieckich w latach 1939-1943 w Puszczy Kampinoskiej.

Zobacz także

2023-06-25, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 25 czerwca » więcej 2023-06-24, godz. 12:30 185 lat temu urodził się Jan Matejko, wybitny polski malarz 185 lat temu, 24 czerwca 1838 roku, urodził się Jan Matejko, twórca obrazów historycznych i batalistycznych, uznawany za malarza dziejów narodu polskiego… » więcej 2023-06-24, godz. 10:00 Obława na "Orlika" Dzisiaj mija 77 rocznica zabicia przez bezpiekę majora Mariana Bernaciaka "Orlika", który stał na czele zgrupowania partyzanckiego AK-WiN walczącego po wojnie… » więcej 2023-06-24, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 24 czerwca » więcej 2023-06-23, godz. 16:00 90 lat temu urodził się Andrzej Trzos-Rastawiecki 90 lat temu - 23 czerwca 1933 roku - urodził się Andrzej Trzos-Rastawiecki, reżyser i scenarzysta. Jest autorem kilkudziesięciu filmów dokumentalnych i fabularnych… » więcej 2023-06-23, godz. 14:00 Wakacje z archeologią Już 24 czerwca tego roku Centralne Muzeum Jeńców Wojennych zaprasza na Odkrywczą Sobotę – pierwsze wydarzenie z cyklu „Wakacje z archeologią”. » więcej 2023-06-23, godz. 12:00 Odkryj Opole w Dzielnicy I Związku Polaków w Niemczech Już dzisiaj opolanie będą mogli poznać zapomnianą historię Związku Polaków w Niemczech z czasów II Rzeczypospolitej. Na późne godziny popołudniowe… » więcej 2023-06-23, godz. 10:00 82 lata temu sowieckie lotnictwo po raz pierwszy zbombardowało Warszawę 82 lata temu, 23 czerwca 1941 roku, sowieckie lotnictwo po raz pierwszy zbombardowało Warszawę. Do nalotu, w którym zginęło kilkadziesiąt osób, doszło… » więcej 2023-06-23, godz. 08:00 Laureaci 16. Plebiscytu Wydarzenie Historyczne Roku 2022 W Łazienkach Królewskich w Warszawie w Pałacu na Wyspie odbyła się gala wręczenia nagród w 16. Plebiscycie Wydarzenie Historyczne Roku 2022. Plebiscyt organizuje… » więcej 2023-06-23, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 23 czerwca » więcej
181182183184185
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »