Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 110 lat temu urodził się Stanisław Marusarz, skoczek…
2023-06-18, 08:00 Autor: IAR/E.Leo/O.Kłosińska/K.Koziełł

110 lat temu urodził się Stanisław Marusarz, skoczek narciarski, czterokrotny olimpijczyk, legendarny kurier tatrzański

Stanisław Marusarz podczas zawodów. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Stanisław Marusarz podczas zawodów. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
110 lat temu - 18 czerwca 1913 roku - urodził się Stanisław Marusarz, polski "król nart", czterokrotny olimpijczyk, jeden z najwybitniejszych polskich sportowców okresu międzywojennego. W czasie II wojny światowej legendarny kurier tatrzański, podporucznik Armii Krajowej. Został aresztowany przez Niemców w 1940 roku i skazany na karę śmierci. Uciekł z osławionego więzienia przy ulicy Montelupich w Krakowie. Zmarł w 1993 roku, w wieku 80 lat.
Kariera sportowa Stanisława Marusarza trwała ponad 30 lat. Zdobył 27 tytułów mistrzowskich w różnych dyscyplinach narciarskich, głównie w skokach. W swoim życiu oddał 10 tysięcy skoków. Największe sukcesy osiągnął w latach międzywojennych. Był wówczas czołowym dwuboistą świata, a przede wszystkim jednym z najlepszych skoczków. Na skoczni w Planicy w 1935 roku ustanowił rekord świata, skacząc 95 i 97 metrów. Dwa razy dostąpił zaszczytu otwarcia zawodów jako honorowy przedskoczek - na Olimpiadzie w 1956 roku i na Turnieju Czterech Skoczni w 1966 roku.

Po wybuchu wojny Stanisław wstąpił do ZWZ-AK. Miał stopień podporucznika. Był kurierem tatrzańskim na trasie Zakopane-Budapeszt. Przeprowadzał ludzi, przenosił materiały konspiracyjne i pieniądze na działalność podziemną. Był dwukrotnie aresztowany i dwukrotnie ratował się ucieczką. Za drugim razem, torturowany i przewieziony do krakowskiego więzienia, został skazany na karę śmierci. 2 lipca 1940 roku wraz grupą więźniów podjął ucieczkę, skacząc z okna na pierwszym piętrze. Jemu i Aleksandrowi Bugajskiemu udało się uciec, resztę zbiegów zastrzelono. Ranny Marusarz przedostał się na Węgry. W 1945 roku powrócił do Zakopanego.

Karierę sportową zakończył w 1957 roku. Później przez wiele lat trenował polskich narciarzy. "Dziadek" - jak nazywano go w środowisku sportowym - do końca życia cieszył się wielką sympatią i uznaniem zarówno kibiców, jak i samych sportowców.

(więcej)

Do największych sukcesów Stanisława Marusarza należało zdobycie srebrnego medalu na mistrzostwach świata w skokach narciarskich w Lahti w 1938 roku. W latach 1933-39 sześciokrotnie uczestniczył w Narciarskich Mistrzostwach Świata FIS (Międzynarodowa Federacja Narciarska). Ponad 20 razy stawał na najwyższym podium Mistrzostw Polski w różnych dyscyplinach: skokach, zjeździe, kombinacji klasycznej i alpejskiej oraz w sztafetach biegowych.

Stanisław Marusarz był także zwycięzcą zawodów o Puchar Tatr i laureatem Wielkiej Honorowej Nagrody Sportowej w 1938 roku. W tym samym roku zdobył tytuł najlepszego polskiego sportowca w plebiscycie "Przeglądu Sportowego". Już po zakończeniu kariery, w 1966 roku, został zaproszony do otwarcia konkursu Turnieju Czterech Skoczni w Garmisch-Partenkirchen. Mając 53 lata, skoczył na nartach w... garniturze i krawacie, osiągając bardzo dobry wynik i aplauz widowni. Swój ostatni skok oddał w Zakopanem w 1979 roku, w wieku 66 lat, na potrzeby filmu dokumentalnego "Dziadek".

Stanisław Marusarz opublikował książki "Na skoczniach Polski i świata. Kartki z pamiętnika" i "Skok, który uratował mi życie". Zmarł na zawał serca w Zakopanem 29 października 1993 roku. Został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku.

Otrzymał kilkanaście polskich orderów. Pośmiertnie, w 2010 roku, został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

Jego imieniem nazwano między innymi skocznię narciarską Wielka Krokiew w Zakopanem. W ubiegłym (2022) roku powstał film biograficzny "Marusarz. Tatrzański Orzeł" w reżyserii Marka Bukowskiego.

Był bratem Heleny Marusarzówny, mistrzyni sportów narciarskich, także działającej w ruchu oporu jako kurier tatrzański, rozstrzelanej przez Niemców w 1941 roku.

Zobacz także

2023-07-15, godz. 14:00 115 lat temu urodził się Henryk Zygalski, jeden z trzech Polaków, którzy złamali szyfr Enigmy 115 lat temu, 15 lipca 1908 roku, urodził sie zmarł Henryk Zygalski, matematyk i kryptolog z zespołu trzech Polaków - obok Mariana Rejewskiego i Jerzego Różyckiego… » więcej 2023-07-15, godz. 12:00 Grunwald 1410 613 lat temu na polach grunwaldzkich doszło do jednej z najważniejszych bitew w historii Polski. » więcej 2023-07-15, godz. 10:00 Wyklęci ' 63 Już po raz trzeci w Starym Grodkowie, dzisiaj o 15 rozpocznie się Festiwal Pamięci.Tym razem będzie poświęcony Powstańcom Styczniowym i Żołnierzom Wy… » więcej 2023-07-15, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 15 lipca » więcej 2023-07-14, godz. 16:00 Do Berlina z historycznym przesłaniem Już 10 września odbędzie się uroczysta beatyfikacja Rodziny Ulmów, która niosła pomoc Żydom, ukrywając ich pod swoim dachem podczas II wojny światow… » więcej 2023-07-14, godz. 14:00 Z Przystankiem Historia w Bieszczady Przygoda laureatów konkursu fotograficznego w malowniczych Bieszczadach wciąż trwa!To już drugi obóz patriotyczno-historyczny zorganizowany przez Instytut… » więcej 2023-07-14, godz. 12:00 Wakacje z Muzeum Piastów Śląskich Niedawno rozpoczęły się wakacje.W zwiazku z tym w brzeskim zamku-muzeum obowiązywać będą niższe ceny biletów! » więcej 2023-07-14, godz. 10:00 80 lat temu Stanisław Mikołajczyk został premierem rządu RP na uchodźstwie 80 lat temu, 14 lipca 1943 roku, Stanisław Mikołajczyk, przywódca ruchu ludowego, został premierem rządu RP na uchodźstwie. Tekę premiera objął po śmierci… » więcej 2023-07-14, godz. 08:00 135 lat temu urodził się gen.Tadeusz Malinowski, żołnierz Legionów Polskich, współorganizator Armii Polskiej we… 135 lat temu - 14 lipca 1888 - urodził się Tadeusz Malinowski, żołnierz Legionów Polskich, współorganizator Armii Polskiej we Francji, generał Wojska Polskiego… » więcej 2023-07-14, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 14 lipca » więcej
184185186187188
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »