Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne na dziś
2023-05-31, 08:00 Autor: PAP/szuk/skp/

Kalendarium historyczne na dziś

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
31 maja
1592 - W Krakowie odbył się ślub Zygmunta III Wazy i Anny Habsburżanki oraz jej koronacja na królową Polski.

1640 - W Białym Kamieniu (dziś Ukraina) urodził się Michał Korybut Wiśniowiecki, król Polski w latach 1669-1673 i wielki książę litewski; inna podawana przez historyków data urodzin Wiśniowieckiego to 31 lipca.

1732 - Na Zamku Królewskim w Warszawie wybuchł pożar.

1800 - Zmarł Michał Kazimierz Ogiński, hetman wielki litewski (1768-1793), poeta, kompozytor; budowniczy Kanału Ogińskiego, łączącego dorzecze Dniepru i Niemna.

1822 - W Warszawie urodził się Edward Dembowski, działacz niepodległościowy, filozof, krytyk literacki, jeden z przywódców powstania krakowskiego w 1846 r.

1832 - Władze carskie rozpoczęły budowę Cytadeli Warszawskiej; kamień węgielny pod nią położył namiestnik Królestwa Polskiego gen. Iwan Paskiewicz.

1913 - W Warszawie urodził się Jerzy Wasowski, aktor, kompozytor, dziennikarz; wspólnie z Jeremim Przyborą stworzył "Kabaret Starszych Panów".

1915 - I wojna światowa: pod Bolimowem Niemcy użyli przeciwko wojskom rosyjskim chloru wypuszczonego z 12 tys. butli; szacuje się, że straty Rosjan wyniosły 1,2 tys. zabitych i ponad 3 tys. rannych.

1926 - Józef Piłsudski został wybrany przez Zgromadzenie Narodowe na prezydenta RP, odmówił jednak przyjęcia stanowiska.

1931 - W Katowicach urodził się Bogumił Kobiela, aktor; niezapomniany Jan Piszczyk w "Zezowatym szczęściu" i sekretarz Drewnowski w "Popiele i diamencie"; znany również z ról w filmach "Eroica", "Rękopis znaleziony w Saragossie", "Małżeństwo z rozsądku", "Ręce do góry", "Człowiek z M-3" i "Wszystko na sprzedaż"; w latach 1955-1958, razem ze Zbigniewem Cybulskim, współtworzył w Gdańsku studencki teatrzyk Bim-Bom; występował w Teatrze Wybrzeże, Teatrze Ateneum i Teatrze Komedia, a także w kabaretach Wagabunda i Dudek.

1939 - Premiera filmu "Sportowiec mimo woli" w reżyserii Mieczysława Krawicza.

1940 - W Warszawie w Łazienkach Królewskich Niemcy wysadzili w powietrze pomnik Fryderyka Chopina.

1943 - W ruinach warszawskiego getta Niemcy rozstrzelali grupę Polaków, więźniów Pawiaka, wśród nich poetę i satyryka Tadeusza Hollendra.

1944 - Na Wiśle w okolicach Machowa (woj. lubelskie) żołnierze Batalionów Chłopskich wspierani przez oddziały Armii Krajowej zatopili statek "Tannenberg" transportujący żołnierzy niemieckich.

1945 - Odilo Globocnik, funkcjonariusz niemieckich, nazistowskich organizacji, zbrodniarz wojenny zatrzymany przez Brytyjczyków na terenie Austrii, popełnił samobójstwo; Globocnik w latach 1939-1943 był dowódcą SS i policji w dystrykcie lubelskim, odpowiedzialnym m.in. za zagładę ludności żydowskiej z terenów Generalnego Gubernatorstwa.

1957 - W Skarżysku Kamiennej zmarł Leopold Staff, jeden z najwybitniejszych polskich poetów, związany z okresem Młodej Polski, debiutował tomikiem "Sny o potędze" w 1901 roku; także dramatopisarz, tłumacz.

1958 - W Warszawie zmarł Aleksander Żabczyński, jeden z najpopularniejszych polskich aktorów dwudziestolecia międzywojennego; uczestnik kampanii polskiej 1939 r., oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, ranny w bitwie pod Monte Cassino; wystąpił m.in. w filmach "Śluby ułańskie", "Manewry miłosne", "Panienka z poste restante", "Pani minister tańczy", "Królowa przedmieścia", "Zapomniana melodia", "Trzy serca".

1972 - Prezydent USA Richard Nixon wracając z Moskwy zatrzymał się na dwudniowe rozmowy w Warszawie; była to pierwsza w historii stosunków polsko-amerykańskich wizyta w Polsce urzędującego prezydenta Stanów Zjednoczonych.

1978 - W Warszawie zmarła Maja Berezowska, malarka, ilustratorka, scenograf; w czasie II wojny światowej więziona w niemieckim obozie koncentracyjnym Ravensbrueck.

1981 - W Warszawie odbyły się uroczystości pogrzebowe kardynała Stefana Wyszyńskiego; prymas pochowany został w warszawskiej archikatedrze św. Jana Chrzciciela.

1984 - W Warszawie przed Sądem Wojewódzkim rozpoczął się proces w sprawie śmierci Grzegorza Przemyka, 19-letniego maturzysty, pobitego przez funkcjonariuszy MO; milicjanci zadali Przemykowi kilkadziesiąt ciosów pałkami w barki i plecy oraz kilkanaście ciosów w brzuch, przewieziony do szpitala zmarł po dwóch dniach.

1986 - W Warszawie SB aresztowała Zbigniewa Bujaka, przewodniczącego Regionu Mazowsze i członka podziemnej Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ "Solidarność", ukrywającego się od wprowadzenia stanu wojennego.

1987 - Zebrana w Warszawie na zaproszenie Lecha Wałęsy grupa 63 intelektualistów i działaczy związkowych podpisała oświadczenie mówiące m.in. o prawie Polaków do wolności, niepodległości, demokracji i praworządności.

1989 - W Warszawie powołano Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, prezesem został Jan Józef Szczepański; legitymację nr 1 otrzymał Czesław Miłosz.

1990 - W Warszawie zmarł Jerzy Kaliszewski, aktor, reżyser, pedagog; występował m.in. w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie, Starym Teatrze, a także w Teatrze Narodowym w Warszawie; zagrał w filmach "Bolesław Śmiały", "Polonia Restituta" oraz w serialu "Stawka większa niż życie".

1995 - Premiera filmu "Prowokator" w reżyserii Krzysztofa Langa.

1997 - Początek VI pielgrzymki papieża Jana Pawła II do Polski.

2001 – W Warszawie urodziła się Iga Świątek, jedna z najwybitniejszych tenisistek w historii polskiego sportu. W 2020 r. wygrała turniej French Open na kortach im. Rolanda Garrosa i została pierwszym polskim sportowcem z tytułem mistrzowskim w singlu. Polka była też najmłodszą triumfatorką tych zmagań od 1992 roku, kiedy po tytuł sięgnęła Amerykanka Monica Seles.

2009 - Zmarł Stanisław Królak, kolarz szosowy, pierwszy polski zwycięzca "Wyścigu Pokoju" w 1956 r.

Zobacz także

2024-05-28, godz. 13:00 43 lata temu zmarł kardynał Stefan Wyszyński, Prymas Tysiąclecia 43 lata temu, 28 maja 1981 roku, zmarł kardynał Stefan Wyszyński, prymas Polski w latach 1948-1981, mąż stanu, obrońca praw człowieka, a także Kościoła… » więcej 2024-05-28, godz. 11:00 84 lata temu wojska alianckie zdobyły Narwik 84 lat temu, 28 maja 1940 roku, wojska alianckie z udziałem Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich odbiły Niemcom Narwik - jedyny niezamarzający port… » więcej 2024-05-28, godz. 10:00 Na Powązkach Wojskowych pożegnano (27.05) Marię Dłużewską, reżyserkę, dziennikarkę Rodzina, przyjaciele, przedstawiciele świata kultury, filmu, działacze opozycji antykomunistycznej, "Solidarności Walczącej" pożegnali Marię Dłużewską… » więcej 2024-05-28, godz. 07:00 Przy Pomniku Ponarskim na wojskowych Powązkach upamiętniono ofiary zbrodni niemieckich Na cmentarzu Powązki Wojskowe przy Krzyżu-Pomniku Ponarskim upamiętniono ofiary niemieckich zbrodni. W latach 1941-1944 Niemcy przy udziale litewskich kolaborantów… » więcej 2024-05-28, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 28 maja » więcej 2024-05-27, godz. 22:08 NCK ogłosiło wyniki naboru do konkursu "Do hymnu" Sto pięćdziesiąt szkół podstawowych weźmie udział w konkursie Narodowego Centrum Kultury "Do hymnu". To placówki z Polski i jedna działająca przy ambasadzie… » więcej 2024-05-27, godz. 11:00 82 lata temu Niemcy przeprowadzili egzekucję więźniów Pawiaka w Lesie Sękocińskim 82 lata temu, w nocy z 27 na 28 maja 1942 roku, w Lesie Sękocińskim w pobliżu Magdalenki funkcjonariusze SS rozstrzelali 224 więźniów Pawiaka, wśród nich… » więcej 2024-05-27, godz. 10:00 Adam Leszczyński: polski patriotyzm jest demokratyczny, niezwiązany z jednym światopoglądem Chcemy przypomnieć opinii publicznej, że mamy gigantyczny dorobek polskiej myśli politycznej, patriotycznej. Mamy do czynienia z polskim patriotyzmem, który… » więcej 2024-05-27, godz. 09:00 Wystawa "Stanisław Ligoń" w Panteonie Górnośląskim Wystawa o Stanisławie Ligoniu, przedwojennym dyrektorze katowickiej rozgłośni Polskiego Radia, została otwarta w Panteonie Górnośląskim w Katowicach. » więcej 2024-05-27, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 27 maja » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »