„To było przede wszystkim spełnieniem obowiązku - nas, jako Instytutu Pamięci Narodowej, państwa polskiego - do przypominania cały czas o tej zbrodni; spełnieniem obowiązku wobec ofiar, oddając im cześć, oraz zadbanie, by następne pokolenia o tym pamiętały” – stwierdził Jedynak.

Konferencja, którą zorganizował Instytut Pamięci Narodowej, zgromadziła badaczy z Polaki i Litwy, zajmujących się tematyką zbrodni katyńskiej. Oprócz referatów poświęconych m.in. osobom duchownym - ofiarom reżimu, oraz ofiarom związanym z ziemią wileńską, zaprezentowano najnowszą publikację IPN „Gdy nieme groby przemawiają. Archiwum dr. Jana Zygmunta Robla”. Kilkutomowa publikacja zawiera pamiętniki, zapiski, karty pocztowe, listy oraz inne dokumenty, wydobyte z bezimiennych grobów w Katyniu podczas ich ekshumacji w 1943 r., będące cennym świadectwem zbrodni sowieckiej, popełnionej wiosną 1940 r.

Wyświetlono też dwa filmy dokumentalne: „Dulce et decorum est pro Patria mori” Marty Telakowskiej oraz „Kapelani Golgoty Wschodu” Bogusławy Stanowskiej-Cichoń, a we czwartek zorganizowano warsztaty edukacyjne dla młodzieży, poświęcone zbrodni katyńskiej z udziałem uczniów klas starszych wileńskich szkół z polskim językiem nauczania.

„Spotykamy się z młodzieżą, opowiadamy o zbrodni. Chcemy humanizować jej ofiary, żebyśmy nie mówili tylko o liczbie 22 tys. zamordowanych i że byli przedstawicielami elity narody polskiego. Przedstawiamy ich nazwiska, imiona, pokazujemy, że pozostawili domy, majątki, kariery zawodowe” – mówi dyrektor białostockiego oddziału IPN.

Dodaje, że „młodzi Polacy muszą wiedzieć o przeszłości, o swoich korzeniach, o tej zbrodni. O ofierze swoich przodków powinni pamiętać dla przyszłości, dla następnych pokoleń”.

Organizatorami konferencji naukowej „Echa Zbrodni Katyńskiej – ofiary, kapelani, archiwa i pamięć” był Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Białymstoku i Instytut Polski w Wilnie. Patronat medialny nad konferencją objęła Polska Agencja Prasowa.