Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 142 lata temu urodził się generał Władysław…
2023-05-20, 09:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/B.Falkowska/K.Koziełł/

142 lata temu urodził się generał Władysław Sikorski

Gen. Władysław Sikorski [źródło: www.szukajwarchiwach.gov.pl]
Gen. Władysław Sikorski [źródło: www.szukajwarchiwach.gov.pl]
142 lata temu - 20 maja 1881 roku - urodził się Władysław Sikorski, generał i polityk, w okresie II wojny światowej premier Rządu RP na uchodźstwie oraz Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych. Zginął 4 lipca 1943 roku w katastrofie lotniczej nad Gibraltarem. Brytyjski samolot Liberator, którym generał wracał do Londynu z Bliskiego Wschodu, spadł do morza kilkanaście sekund po starcie z gibraltarskiego lotniska. Przyczyny wypadku do dziś nie zostały w pełni wyjaśnione.
Władysław Sikorski był premierem oraz ministrem spraw wewnętrznych, a także wojskowych II Rzeczypospolitej. W 1928 roku, skonfliktowany z Józefem Piłsudskim, został odsunięty od stanowisk państwowych. Po wybuchu wojny przedostał się do Francji, gdzie utworzył rząd na uchodźstwie, obejmując urząd premiera i ministra spraw wojskowych. Od listopada 1939 roku był też Naczelnym Wodzem i Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych.

"Jedynym moim celem jest wolna, sprawiedliwa i wielka Polska" - mówił o sobie Władysław Sikorski. Po klęsce Francji uzyskał od brytyjskiego premiera Winstona Churchilla zgodę na ewakuację do Wielkiej Brytanii polskiego rządu i oddziałów wojskowych, a w sierpniu 1940 roku podpisał z Brytyjczykami umowę w sprawie odbudowy na terenie Anglii Polskich Sił Zbrojnych.

W lipcu 1941 roku, po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej, generał Sikorski podpisał układ o współpracy wojskowej ze Związkiem Sowieckim, umożliwiający na jego obszarze organizację polskiej armii. Układ ten wywołał w polskich władzach na uchodźstwie poważny kryzys, którego główną przyczyną było niesprecyzowanie kształtu polskiej granicy wschodniej. Stosunki z Moskwą zostały zerwane w kwietniu 1943 roku, kiedy rząd polski zwrócił się do władz radzieckich o wyjaśnienie mordu katyńskiego, ujawnionego wówczas przez Niemców.

Nagła śmierć Władysława Sikorskiego w lipcu 1943 roku spowodowała znaczące zmiany w polityce rządu na uchodźstwie. Rozdzielono funkcje cywilne od wojskowych - Naczelnym Wodzem został generał Kazimierz Sosnkowski, a premierem Stanisław Mikołajczyk. Zdaniem części historyków zabrakło wówczas jednej osoby, która stawiałaby wysoko sprawy polskie na arenie międzynarodowej i w warunkach wojennych kumulowałaby w swych rękach pełnię władzy.

Eksperci zwracają też uwagę, że śmierć generała Sikorskiego zbiegła się w czasie z aresztowaniem przez gestapo - 30 czerwca 1943 - generała Stefana Grota-Roweckiego, komendanta głównego Armii Krajowej. Kilka miesięcy wcześniej, w lutym 1943 roku, Niemcy zatrzymali delegata rządu RP na kraj profesora Jana Piekałkiewicza. Te straty Polska poniosła w czasie, gdy radykalnie zmieniała się sytuacja na froncie sowiecko-niemieckim, w południowej Europie i na Pacyfiku, i gdy alianci uzyskali możliwość kształtowania powojennego świata. Historycy wskazują, że zabrakło wówczas silnego głosu polskiego.

Zobacz także

2023-06-21, godz. 10:00 Artyści od Andersa Do końca sierpnia w opolskiej siedzibie Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych można oglądać wystawę: Artyści Andersa scena i estrada. » więcej 2023-06-21, godz. 08:00 Na Górze św. Anny uczczono powstańców. Na Górze św. Anny odbyły się (20.06) uroczystości związane z Narodowym Dniem Powstań Śląskich. To święto upamiętnia uczestników trzech powstań śląskich… » więcej 2023-06-21, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 21 czerwca » więcej 2023-06-20, godz. 16:30 Popiersie Wojciecha Korfantego stanie w Opolu Wojciech Korfanty będzie mieć swój pomnik w stolicy regionu. Wojewoda opolski podpisał list intencyjny wspólnie z dyrektorem Instytutu Pamięci Narodowej… » więcej 2023-06-20, godz. 16:15 Do Muzeum Narodowego wraca 11 odzyskanych dzieł sztuki Do Muzeum Narodowego w Warszawie wraca 11 odzyskanych dzieł sztuki, 5 z nich - to polskie straty wojenne, na pozostałe zostały skradzione z muzeum po wojni… » więcej 2023-06-20, godz. 12:00 83 lata temu Niemcy rozstrzelali w Palmirach 358 więźniów Pawiaka 83 lata temu, od 20 do 21 czerwca 1940 roku, w Palmirach koło Warszawy Niemcy rozstrzelali 358 więźniów Pawiaka - 276 mężczyzn i 82 kobiety. Była to największa… » więcej 2023-06-20, godz. 10:00 Po raz drugi obchodzimy Narodowy Dzień Powstań Śląskich 20 czerwca po raz drugi obchodzimy Narodowy Dzień Powstań Śląskich, ustanowiony przez Sejm w ubiegłym (2022) roku. Święto honoruje uczestników trzech Powstań… » więcej 2023-06-20, godz. 08:00 Sztafeta „JednoŚladami Andersa” dotarła do Czech W poniedziałek do Czech dotarła harcerska sztafeta rowerowa podążająca szlakiem Armii Andersa. Liczącą około 15 tysięcy kilometrów trasę pokonuje w… » więcej 2023-06-20, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 20 czerwca » więcej 2023-06-19, godz. 16:34 400. rocznica urodzin Blaise’a Pascala We Francji obchodzona jest dziś 400. rocznica urodzin Blaise’a Pascala - matematyka i filozofa, uznawanego za jedną z najwybitniejszych postaci XVII wieku… » więcej
198199200201202
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »