Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 81. rocznica likwidacji getta w Lublinie i pierwszego…
2023-03-17, 12:00 Autor: IAR/K.Koziełł/E.Leo/E.Porycka

81. rocznica likwidacji getta w Lublinie i pierwszego transportu Żydów do obozu zagłady w Bełżcu

Fragment bocznicy kolejowej wykorzystywanej przez obóz w Bełżcu. [fot. Adrian Grycuk/CC BY-SA 3.0-pl/Wikimedia Commons.]
Fragment bocznicy kolejowej wykorzystywanej przez obóz w Bełżcu. [fot. Adrian Grycuk/CC BY-SA 3.0-pl/Wikimedia Commons.]
81 lat temu, w nocy z 16 na 17 marca 1942 roku, Niemcy rozpoczęli likwidację getta na Podzamczu w Lublinie, wysyłając pierwszy transport Żydów do obozu zagłady w Bełżcu. Był to początek tzw. akcji Reinhardt, której celem była eksterminacja narodu żydowskiego. Pierwszy transport liczył około 1 tysiąca 600-et osób. Drugi, zbliżony liczebnie, pochodził ze Lwowa.
Do połowy kwietnia 1942 roku Niemcy wywieźli z lubelskiego getta do Bełżca ponad 28 tysięcy Żydów. Datę 17 marca 1942 roku uważa się za początek funkcjonowania niemieckiego obozu zagłady w Bełżcu.

Przeprowadzając "Aktion Reinhardt" Niemcy realizowali plan eksterminacji Żydów najpierw w Generalnym Gubernatorstwie, a później okręgu białostockim, oraz wykorzystania żydowskiej siły roboczej w obozach pracy. Jednocześnie zaplanowano grabież mienia żydowskiego. W ramach akcji, w latach 1942-1943, wymordowano około dwóch milionów Żydów z Polski i innych krajów Europy.

Łącznie w czasie wojny Niemcy wymordowali, według różnych źródeł od 2,6 miliona do 3,3 miliona polskich Żydów, co w przybliżeniu stanowi połowę wszystkich ofiar Holokaustu, szacowaną na blisko 6 milionów osób.

Bełżec, obok Sobiboru i Treblinki, był jednym z głównych obozów śmierci Żydów i pierwszym, w którym użyto stacjonarnych komór gazowych. Duża część zabitych pozostała anonimowa, ponieważ Niemcy nie robili list transportowych, określali jedynie liczebność transportów z poszczególnych miejsc. Liczba zamordowanych w obozie zagłady w Bełżcu wyniosła prawdopodobnie około 450 tysięcy osób.

Akcja wysiedleńcza w lubelskim getcie trwała od 17 marca do 14 kwietna 1942 roku i była prowadzona w sposób usystematyzowany, ulica po ulicy. Niemcy wypędzali ludzi z domów, zniedołężniałych i chorych zabijali na miejscu, podobnie jak ukrywających się. Wypędzonych z domów Żydów gromadzono w punktach zbornych, w których prowadzono wstępne selekcje. Głównym miejscem segregacji była Wielka Synagoga Maharszala przy ulicy Jatecznej, gdzie ofiary przetrzymywano przez noc, a z rana pędzono na plac przeładunkowy za rzeźnią miejską. Osoby przeznaczone do wysiedlenia mogły zabrać ze sobą 15-kilogramowy bagaż, pieniądze i rzeczy wartościowe.

Przed rozpoczęciem likwidacji getta na Podzamczu, na jego terenie mieszkało około 35 tysięcy Żydów. Do obozu zagłady w Bełżcu Niemcy wywieźli ponad 28 tysięcy osób. Po zakończeniu wysiedlenia, około 7-8 tysięcy Żydów trafiło do powstałego na Majdanie Tatarskim wtórnego getta, czasowo unikając śmierci.

Przed wojną na 110 tysięcy mieszkańców Lublina około jedną trzecią stanowili Żydzi. Dzielnica żydowska, w której Niemcy utworzyli getto w 1941 roku, rozciągała się wokół Zamku. Po wywiezieniu jej mieszkańców do obozów zagłady, została zburzona. Obecnie w tym miejscu znajduje się plac Zamkowy.

Zobacz także

2024-05-24, godz. 13:00 85 lat temu zmarł historyk polskiej literatury i kultury Aleksander Brückner 85 lat temu - 24 maja 1939 roku - zmarł Aleksander Brückner, historyk literatury i kultury polskiej, slawista, odkrywca „Kazań świętokrzyskich”. Znany… » więcej 2024-05-24, godz. 11:00 93 lata temu oddano do użytku stację nadawczą Polskiego Radia w Łazach pod Raszynem 93 lata temu, 24 maja 1931 roku, oddano do użytku stację nadawczą Polskiego Radia w Łazach pod Raszynem. Gdy powstawała, była nadajnikiem o największej… » więcej 2024-05-24, godz. 09:00 415 lat temu król Zygmunt III Waza wraz z rodziną i dworem przeniósł się do Warszawy 415 lat temu, 24 maja 1609 roku, król Zygmunt III Waza wraz z rodziną i dworem opuścił Zamek na Wawelu, będący dotychczasową siedzibą polskiego władcy… » więcej 2024-05-24, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 24 maja » więcej 2024-05-23, godz. 12:00 Muzeum Historii Polski: Uczestnicy Sympozjum "Pamięć Europy" o wolności "Upamiętniając i opowiadając wolność" to hasło dwunastej edycji Sympozjum organizowanego przez Europejską Sieć Pamięć i Solidarność. Do piątku 24… » więcej 2024-05-23, godz. 11:00 Pogrzeb Zofii Czekalskiej "Sosenki", uczestniczki Powstania Warszawskiego 23 maja w Warszawie odbędą się uroczystości pogrzebowe Zofii Czekalskiej "Sosenki", uczestniczki Powstania Warszawskiego, łączniczki w Zgrupowaniu Armii… » więcej 2024-05-23, godz. 10:00 Jan Józef Kasprzyk o bitwie o Monte Cassino To była jedna z kluczowych bitew II wojny światowej -tak o bitwie o Monte Cassino mówił były szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan… » więcej 2024-05-23, godz. 09:30 Dziś pogrzeb państwowy doczesnych szczątków Edwarda Dziewy ps. "Ostoja", "Jeremi" W Katedrze Polowej Wojska Polskiego w Warszawie dziś (23.05, godz.11.00) państwowy pogrzeb doczesnych szczątków Edwarda Dziewy ps. "Ostoja", "Jeremi". Po Mszy… » więcej 2024-05-23, godz. 09:00 40 lat temu sąd wojskowy skazał płk. Ryszarda Kuklińskiego na karę śmierci 40 lat temu, 23 maja 1984 roku, Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego zaocznie skazał pułkownika Ryszarda Kuklińskiego na karę śmierci i konfiskatę majątku… » więcej 2024-05-23, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 23 maja » więcej
910111213
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »