Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 100 lat temu urodził się Jan Rodowicz pseudonim…
2023-03-07, 08:00 Autor: IAR/E.Leo/K.Koziełł

100 lat temu urodził się Jan Rodowicz pseudonim Anoda, żołnierz wyklęty

Jan Rodowicz (Anoda) [fot. źródło: pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Rodowicz#/media/Plik:Jan_Rodowicz_(Anoda).jpg]
Jan Rodowicz (Anoda) [fot. źródło: pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Rodowicz#/media/Plik:Jan_Rodowicz_(Anoda).jpg]
100 lat temu, 7 marca 1923 roku, urodził się Jan Rodowicz "Anoda", oficer Armii Krajowej, legendarny żołnierz Batalionu "Zośka", uczestnik najważniejszych akcji bojowych Grup Szturmowych, w tym akcji pod Arsenałem, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Po wojnie zaangażowany w działalność antykomunistycznego podziemia w ramach Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj. Aresztowany przez funkcjonariuszy bezpieki w Wigilię 1948 roku, zginął po dwóch tygodniach w niewyjaśnionych okolicznościach. Ubecy próbowali wmówić rodzinie, że Jan Rodowicz popełnił samobójstwo, wyskakując z czwartego piętra budynku Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie.
Najprawdopodobniej jednak został zakatowany na śmierć, podczas brutalnego śledztwa. Miał 25 lat. Prawdziwych okoliczności jego śmierci do dziś nie udało się ustalić.

W czasie okupacji porucznik Jan Rodowicz "Anoda" uczestniczył między innymi w akcji pod Arsenałem, odbicia więźniów pod Celestynowem, akcji w Wilanowie. W Powstaniu Warszawskim walczył w Batalionie "Zośka" na Woli i Czerniakowie. Był czterokrotnie ranny.

Został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari i dwukrotnie Krzyżem Walecznych. Po wojnie prowadził akcje propagandowe skierowane przeciwko ówczesnym władzom, rozpoznawał urzędy bezpieczeństwa publicznego i więzienia, ochraniał odprawy dowództwa Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj. Zajmował się też ekshumacjami i pogrzebami poległych towarzyszy, a na Powązkach utworzył kwaterę powstańczą. "Anoda" został aresztowany w Wigilię 24 grudnia 1948 roku przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Zginął 7 stycznia 1949 roku, podczas brutalnego przesłuchania w siedzibie UB przy ulicy Koszykowej w Warszawie.

Komunistyczne władze powiadomiły rodzinę dopiero 1 marca. Poinformowały, że "Anoda" popełnił samobójstwo, skacząc z okna. Bliscy Rodowicza nigdy nie uwierzyli w taką wersję wydarzeń. Według nich został on wyrzucony z okna lub zamordowany w innych okolicznościach.

Wcześniej, 12 stycznia, ciało "Anody" zostało anonimowo pogrzebane na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Jego rodzina potajemnie przeprowadziła ekshumację i trumnę umieszczono w rodzinnym grobie na tym samym cmentarzu. Symboliczny grób znajduje się także w Kwaterze na Łączce na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Jan Rodowicz został pośmiertnie odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. "Anoda" jest patronem drużyn harcerskich i ulic, bohaterem filmów dokumentalnych, książek oraz spektaklu Teatru Telewizji.

Od 2011 roku Muzeum Powstania Warszawskiego przyznaje Nagrodę im. Jana Rodowicza "Anody", nazywaną nagrodą dla "Powstańców" czasu pokoju. Honorowe odznaczenie otrzymują współcześni bohaterowie - osoby, które bezinteresownie robią wyjątkowe rzeczy dla innych, stanowiąc wzór dla młodego pokolenia. Dzięki wyróżnieniu pielęgnowana jest pamięć o wydarzeniach z 1944 roku oraz promowane są wartości wpisane w etos Powstańców Warszawskich, takie jak: wolność, odpowiedzialność, koleżeństwo, honor, pomoc potrzebującym, altruizm i męstwo.

Zobacz także

2024-06-11, godz. 16:02 Nagrody "Kustosz Pamięci Narodowej" rozdane Na Zamku Królewskim w Warszawie rozdane zostały nagrody Instytutu Pamięci Narodowej "Kustosz Pamięci Narodowej". Tytuły "Kustosza Pamięci Narodowej" przyznane… » więcej 2024-06-11, godz. 15:45 25 lat temu papież Jan Paweł II złożył wizytę w polskim parlamencie Mija 25 lat od wizyty Jana Pawła II w polskim Sejmie. 11 czerwca 1999 roku, podczas siódmej pielgrzymki do ojczyzny, papież po raz pierwszy w historii przemawiał… » więcej 2024-06-11, godz. 15:45 Mija 80. rocznica walk partyzanckich w Lasach Janowskich i Lipskich Mija 80 lat od rozpoczęcia - 11 czerwca 1944 roku - zmasowanej niemieckiej operacji antypartyzanckiej w Lasach Janowskich i Lipskich na Lubelszczyźnie. Starcia… » więcej 2024-06-11, godz. 15:45 100 lat temu urodziła się Barbara Otwinowska, łączniczka Armii Krajowej, uczestniczka Powstania Warszawskiego 100 lat temu, 11 czerwca 1924 roku, urodziła się Barbara Otwinowska, łączniczka i sanitariuszka Armii Krajowej, uczestniczka Powstania Warszawskiego. Po wojnie… » więcej 2024-06-11, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 11 czerwca » więcej 2024-06-11, godz. 15:50 Centrum Weterana będzie współpracować z Muzeum Powstania Warszawskiego Weterani współczesnych misji polskiego wojska będą traktowani tak samo, jak uczestnicy walk z czasu drugiej wojny światowej. Stanie się tak m.in. dzięki… » więcej 2024-06-10, godz. 14:33 Paweł Pietrzyk: archiwa to historia w skali mikro [wywiad] Archiwa Państwowe dbają o przeszłość, a jednocześnie są mocno osadzone w teraźniejszości, by zabezpieczyć dokumenty dla przyszłych pokoleń. Archiwa… » więcej 2024-06-10, godz. 14:30 82. rocznica pierwszej zbiorowej ucieczki z Auschwitz-Birkenau Mija 82. rocznica pierwszej zbiorowej ucieczki z niemieckiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. 10 czerwca 1942 roku około 50 więźniów podjęło próbę przedostania… » więcej 2024-06-10, godz. 09:00 Dzisiaj (10.06) uroczysta gala wręczenia nagrody IPN „Kustosz Pamięci Narodowej” Podczas uroczystości na Zamku Królewskim w Warszawie poznamy laureatów tegorocznej XXIII edycji nagrody Instytutu Pamięci Narodowej „Kustosz Pamięci Narodowej”… » więcej 2024-06-10, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 10 czerwca » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »