Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-06-05, 07:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
5 czerwca
1257 - Bolesław Wstydliwy ogłosił dokument lokacyjny na prawie magdeburskim dla Krakowa.

1443 - Najsilniejsze w historii ziem polskich trzęsienie ziemi o sile ocenianej powyżej 6 stopni w skali Richtera. W Krakowie zawaliło się sklepienie kościoła św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty.

1875 - W Warszawie powstało Muzeum Przemysłu i Rolnictwa; placówka wraz z eksponatami została zniszczona we wrześniu 1939 r.

1894 - We Lwowie uroczyście otwarto Panoramę Racławicką, namalowaną pod kierunkiem Jana Styki i Wojciecha Kossaka; dzieło upamiętnia zwycięską bitwą polskich wojsk z 4 kwietnia 1794 r. pod Racławicami; po drugiej wojnie światowej malowidło wraz z częścią zbiorów Ossolineum trafiło ze Lwowa do Wrocławia.

1912 - W Jezupolu koło Stanisławowa urodził się Wojciech Dzieduszycki, dziennikarz, krytyk muzyczny i teatralny, konferansjer, piosenkarz, autor tekstów piosenek; w 2006 r. Dzieduszycki przyznał się do współpracy ze Służbą Bezpieczeństwa w latach 1949-1972.

1920 - Wojna polsko-bolszewicka: Oddziały 1 Armii Konnej Siemiona Budionnego przerwały front polski.

1930 - We Lwowie urodził się Andrzej Perepeczko, marynarz, wieloletni wykładowca Wyższej Szkoły Morskiej w Gdyni, pisarz, publicysta, autor m.in. książek dla dzieci i młodzieży.

1931 - W Warszawie zmarł Jan Dąbski, członek władz PSL "Piast", założyciel i prezes Stronnictwa Chłopskiego; wicemarszałek Sejmu (1928-1930); jako przewodniczący polskiej delegacji w czasie rokowań pokojowych z Rosją Sowiecką podpisał Traktat Ryski.

1939 - W Aleksandrowie Kujawskim urodził się Grzegorz Królikiewicz, reżyser, scenarzysta, pedagog; autor filmu "Przypadek Pekosińskiego".

1941 - W Skotnikach koło Łęczycy urodziła się Barbara Brylska, aktorka, niezapomniana Kama z "Faraona" i Krzysia z "Pana Wołodyjowskiego".

1941 - W Buenos Aires w Argentynie urodziła się Martha Argerich, wybitna pianistka, pedagog, laureatka I nagrody podczas Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie w 1965.

1943 - W Warszawie w kościele św. Aleksandra na pl. Trzech Krzyży gestapo aresztowało 89 osób uczestniczących w ceremonii ślubnej; wśród nich m.in. nowożeńców oraz kilkunastu członków oddziału dyspozycyjnego Kedywu KG AK "Osa-Kosa".

1943 - W Warszawie zmarł postrzelony przez niemiecki patrol Wacław Bojarski - poeta, prozaik, publicysta i krytyk literacki.

1944 - W Stanesti-Chirulesti w Rumunii zmarł Józef Beck, legionista, członek POW, pułkownik Wojska Polskiego, minister spraw zagranicznych w latach 1932-1939, jeden z najbliższych współpracowników marszałka Józefa Piłsudskiego.

1944 - Wizytę w USA rozpoczął premier Stanisław Mikołajczyk; w czasie jej trwania trzykrotnie rozmawiał z prezydentem Franklinem D. Rooseveltem.

1944 - W nocy z 5 na 6 czerwca oddział AK Antoniego Hedy "Szarego" uwolnił ponad 60 osób z niemieckiego więzienia w Końskich.

1947 - Sekretarz stanu USA George Marshall przedstawił plan ekonomicznej pomocy dla Europy, którego celem było przeciwstawienie się komunizmowi poprzez odbudowę gospodarki państw europejskich zniszczonych II wojną światową; Polska ze względu na stanowisko Moskwy nie przystąpiła do tego projektu.

1949 - W Warszawie popełniła samobójstwo Emilia Malessa "Marcysia", kapitan Armii Krajowej, w latach 1940-1945 kierowała wydziałem łączności zagranicznej Oddziału V KG ZWZ-AK; aresztowana przez władze komunistyczne i skazana 1947 r. w procesie ZG Zrzeszenia WiN na 2 lata więzienia; ułaskawiona przez prezydenta Bolesława Bieruta.

1954 - W Warszawie urodził się Ludwik Dorn, działacz opozycji antykomunistycznej, wicepremier oraz minister spraw wewnętrznych i administracji w latach 2005-2007; marszałek Sejmu (2007); poseł w latach 1997-2015.

1954 - W Szczecinie urodził się Cezary Morawski, aktor, pedagog, związany m.in. z warszawskimi teatrami Współczesnym i Powszechnym; zagrał w filmach "Akcja pod Arsenałem", "Constans", "Z dalekiego kraju", "Dziecinne pytania", a także w serialu "M jak miłość"; w latach 2016-2018 dyrektor Teatru Polskiego we Wrocławiu.

1973 - Sąd w Hamburgu skazał Ludwiga Hahna - byłego dowódcę policji bezpieczeństwa (Sipo) i służby bezpieczeństwa (SD) w okupowanej Warszawie, na 12 lat więzienia; dwa lata później, w kolejnym procesie, otrzymał wyrok dożywotniego więzienia.

1981 - Do Polski po 30 latach nieobecności przyjechał Czesław Miłosz.

1992 - Waldemar Pawlak został desygnowany na urząd premiera RP.

1999 - Początek VII pielgrzymki papieża Jana Pawła II do Polski (5-17 VI).

2004 - W Los Angeles zmarł Ronald Reagan, prezydent USA w latach 1981-1989, amerykański aktor, polityk, gubernator Kalifornii; znacząco wspierał działaczy Solidarności w walce z systemem komunistycznym w Polsce.

2014 - W Warszawie otwarto Ogród Sprawiedliwych upamiętniający osoby, które podejmowały walkę z totalitaryzmem i broniły praw człowieka.

Zobacz także

2024-08-29, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 29 sierpnia » więcej 2024-08-28, godz. 15:00 Piąty odcinek podcastu Polskiego Radia "Pamięć w eterze" [DŹWIĘK] Mija 80 rocznica powstania warszawskiego, które już po II wojnie światowej w czasach Polski Ludowej w różnych formach i z różną narracją pojawiało się… » więcej 2024-08-28, godz. 12:00 Wystawa o łódzkim getcie w Żydowskim Instytucie Historycznym „Uchwycić getto. Codzienność getta łódzkiego oczami artystów” - to tytuł wystawy, która towarzyszy obchodom 80. rocznicy likwidacji getta w Łodzi… » więcej 2024-08-28, godz. 11:00 Odzyskano dwie straty wojenne [DŹWIĘK] "Portret marszałka Józefa Piłsudskiego" autorstwa Józefa Mehoffera oraz książka "Kultura i sztuka ludu żydowskiego na ziemiach polskich" Maksymiliana Goldsteina… » więcej 2024-08-28, godz. 09:00 Święto Lotnictwa Polskiego 28 sierpnia jest obchodzone Święto Lotnictwa Polskiego. Upamiętnia zwycięstwo Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury w Międzynarodowych Zawodach Samolotów… » więcej 2024-08-28, godz. 00:10 Kalendarium historyczne 28 sierpnia » więcej 2024-08-27, godz. 16:00 Upamiętniono Helenę Lehr. W Opolu odsłonięto tablicę pamiątkową na skwerze jej imienia Helena Lehr, jedna z najbardziej aktywnych działaczek Związku Polaków w Niemczech doczekała się podwójnego upamiętnienia w Opolu. W odsłonięciu tablicy… » więcej 2024-08-27, godz. 15:00 NBP upamiętnia ofiary obozu koncentracyjnego Stutthof Narodowy Bank Polski upamiętnił ofiary obozu koncentracyjnego Stutthof. Bank wyemitował srebrne monety kolekcjonerskie przypominające o więźniach pierwszego… » więcej 2024-08-27, godz. 13:00 Film o polskiej działaczce na Łotwie Na początek pokaz filmu o polskiej działaczce społecznej na Łotwie. W Wilnie rozpoczynają się dziś "Dni Kina Bałtyckiego". Filmem otwarcia będzie wspólna… » więcej 2024-08-27, godz. 11:33 Obchody 85. rocznicy wybuchu II wojny światowej bez zagranicznych VIP-ów Nie będzie zagranicznych przywódców na obchodach 85. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Tak wynika z odpowiedzi MSZ dla Polskiego Radia. Główne uroczystości… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »