Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » „Pozostał krzyż w lesie” - premiera odcinka…
2024-05-12, 16:08 Autor: Roman Juranek

„Pozostał krzyż w lesie” – premiera odcinka cyklu filmowego „Nie tylko Ulmowie”

Cykl filmowy IPN "Polacy ratujący Żydów – Nie tylko Ulmowie". Źródło: IPN
Cykl filmowy IPN "Polacy ratujący Żydów – Nie tylko Ulmowie". Źródło: IPN
Film „Pozostał krzyż w lesie” przedstawia historię rodziny Olesiejuków z Kolonii Chominna niedaleko Białej Podlaskiej. Jak dziesiątki tysięcy innych Polaków, na długo przed tragicznym apelem żydowskiego członka Rady Narodowej RP w Londynie, zaangażowali się w pomoc najbardziej zagrożonym rodakom pozostającym w okupowanej Polsce, ryzykując życie.

Samobójstwo Szmula Zygielbojma było wołaniem o pomoc dla eksterminowanych Żydów, skierowanym do całego świata: … Niemcy z całym bezwzględnym okrucieństwem mordują już obecnie resztki Żydów w Polsce. […] Przez śmierć swą pragnę wyrazić najgłębszy protest przeciwko bezczynności, z jaką świat się przypatruje i pozwala lud żydowski wytępić. Wiem, jak mało znaczy życie ludzkie, szczególnie dzisiaj. Ale skoro nie potrafiłem tego dokonać za życia, może śmiercią swą przyczynię się do wyrwania z obojętności tych, którzy mogą i powinni działać, by teraz jeszcze, w ostatniej bodaj chwili, uratować od niechybnej zagłady tę garstkę Żydów polskich, jaka jeszcze żyje. […] Żegnam wszystkich i wszystko, co mi było drogie i co kochałem (kopia listu pożegnalnego Szmula Zygielbojma opublikowana w całości w: J. Żaryn, Polska wobec Zagłady, Ofic. Wyd. Volumen, Warszawa 2019, s. 241).

Sześć miesięcy później do licznego grona Polaków dobrowolnie oddających życie za swoich żydowskich współobywateli dołączyła pięcioosobowa rodzina państwa Olesiejuków. Jak dziesiątki, a nawet setki tysięcy swoich rodaków udzielili pomocy Żydom na długo przed tragicznym apelem Szmula Zygielbojma.

Żydowscy uciekinierzy przychodzili do nich z prośbą o pomoc zwłaszcza od jesieni 1942 r., gdy Niemcy w rozpędzili już swoją eksterminacyjną machinę „Akcji Reinhardt”. Olesiejukowie przez kilkanaście miesięcy udzielali wielu potrzebującym Żydom schronienia i dostarczali im jedzenie. 3 listopada 1943 r. gospodarstwo polskich rolników otoczyli niemieccy żandarmi i zamordowali całą rodzinę oraz zatrzymanego w domu żydowskiego mężczyznę, prawdopodobnie o nazwisku Reliniuk. Najmłodszy z zastrzelonych synów małżeństwa Olesiejuków – Szymek, miał trzy latka… Dzisiaj, po całej rodzinie pozostał tylko stalowy krzyż w zarosłym lasem miejscu tragedii i wspomnienie krewnych. Zachęcamy, by także Państwo objęli swoją pamięcią tę Bohaterską Rodzinę oraz Szmula Zygielbojma.

Większość z tysięcy osób, które udzieliły pomocy Żydom w czasie okupacji niemieckiej, nigdy nie została uhonorowana, a najprawdopodobniej nigdy nie będzie publicznie znana. Chcemy ich wszystkich uczcić cyklem filmów „Nie tylko Ulmowie”. Zapraszamy do obejrzenia 16 odc. tych miniatur filmowych IPN, poświęconej rodzinie Olesiejuków z Podlasia – „Pozostał krzyż w lesie”, który prezentujemy w wersji polskiej i angielskiej na kanale IPNtv platformy Youtube oraz w mediach społecznościowych.

Zobacz także

2024-06-18, godz. 10:56 55 lat temu zginął Jerzy Zawieyski, pisarz, dramaturg i działacz katolicki 18 czerwca 1969 r. zmarł tragicznie Jerzy Zawieyski, pisarz, dramaturg, publicysta, współzałożyciel i prezes Klubu Inteligencji Katolickiej, poseł na Sejm… » więcej 2024-06-18, godz. 09:25 W Poznaniu rozpoczyna się Wielkopolski Kongres Pamięci Narodowej Wielkopolski Kongres Pamięci Narodowej rozpoczyna się we wtorek w Poznaniu. Organizowane przez IPN dwudniowe wydarzenie odbywa się pod hasłem „Historia mówi… » więcej 2024-06-18, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 18 czerwca » więcej 2024-06-17, godz. 15:43 Muzeum Auschwitz unieważniło przetarg na remont dachu poobozowego bloku Muzeum Auschwitz poinformowało o unieważnieniu w poniedziałek przetargu, który miał wyłonić wykonawcę remontu dachu jednego z poobozowych bloków na terenie… » więcej 2024-06-17, godz. 11:00 Wrocław/ Spłonął pałac Stolbergów na osiedlu Świniary Po całonocnej akcji strażaków udało się ugasić pożar, ale ogień strawił cały XIX-wieczny pałac na wrocławskim osiedlu Świniary. Z budynku zostały… » więcej 2024-06-17, godz. 10:15 Prof. Fałkowski: Zamek Królewski jest w ciągłym ruchu, jak żywy organizm [WYWIAD] Zamek znajduje się w ciągłym ruchu, jak żywy organizm. Kreuje wydarzenia kulturalne stolicy i całej Polski. To nie jest zakrzepła struktura obrócona ku… » więcej 2024-06-17, godz. 09:29 105 lat temu polska armia wzbogaciła się o pierwsze czołgi 105 lat temu przybył do Polski z Francji 1. pułk czołgów armii dowodzonej przez gen. Józefa Hallera. Dla uczenia tego wydarzenia 17 czerwca ogłoszono Świętem… » więcej 2024-06-17, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 17 czerwca » więcej 2024-06-16, godz. 11:00 MHP otworzyło wystawę "Potęga opowieści. Od dawnej kroniki do nowoczesnego muzeum" Muzeum Historii Polski otworzyło wystawę "Potęga opowieści. Od dawnej kroniki do nowoczesnego muzeum". Ekspozycję ukazującą ewolucję w podejściu do historii… » więcej 2024-06-17, godz. 09:00 80 lat temu zginął dowódca partyzantki Jan Piwnik "Ponury" 80 lat temu - 16 czerwca 1944 roku - w walce z Niemcami pod wsią Jewłasze nad Niemnem zginął major Jan Piwnik "Ponury", cichociemny, żołnierz AK, słynny… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »