Bank Polski SA otrzymał wyłączne prawo emisji banknotów złotego, który - również w ramach reformy Grabskiego - zastąpił będącą wówczas w obiegu markę polską. Jego kapitał zakładowy stanowiło milion stuzłotowych akcji. 35 procent z nich wykupił przemysł, 23 procent pracownicy państwowi i przedstawiciele wolnych zawodów, 12 procent banki, a 10 procent handel. Później kapitał zwiększono do 1,5 miliona akcji. Pierwszymi akcjonariuszami zostali prezydent Stanisław Wojciechowski i premier Władysław Grabski.

Bank miał pokrycie 30 procent banknotów w złocie i obcych walutach oraz 70 procent w srebrze, monetach srebrnych i zobowiązaniach Skarbu Państwa. Przejął złoto i waluty od Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej - emitenta marek polskich, a także społeczne dary tworzące „Skarb Narodowy", czyli fundusz gromadzony na emigracji na walkę z zaborcami w kraju i nagłaśnianie sprawy polskiej za granicą.

Bank Polski Spółka Akcyjna został założony 15 kwietnia 1924 roku na mocy uchwalonej przez Sejm 11 stycznia 1924 roku ustawy o naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej, zwanej reformą Grabskiego. Mieścił się w budynku dawnego rosyjskiego Banku Państwa przy ulicy Bielańskiej 10 w Warszawie. Pierwszym jego prezesem został Stanisław Karpiński.

We wrześniu 1939 roku, w dramatycznych okolicznościach, kierownictwo banku przez Rumunię, Turcję i Syrię wywiozło za granicę bankowe zapasy złota, papiery wartościowe i inne aktywa oraz klisze umożliwiające druk banknotów. Według oficjalnych danych instytucja posiadała wówczas złoto o łącznej wadze około 95 ton, warte 463,6 miliona złotych, to jest około 87 milionów ówczesnych dolarów amerykańskich, w postaci sztab i monet

Do czerwca 1940 roku Bank Polski Spółka Akcyjna działał w Paryżu, a następnie przeniósł się do Londynu. W 1946 powrócił do kraju, jednak nie wznowił działalności, gdyż jego rolę przejął utworzony rok wcześniej - 15 stycznia 1945 roku - Narodowy Bank Polski. W 1952 Bank Polski SA został zlikwidowany.

(więcej)

W chwili obejmowania przez profesora Władysława Grabskiego w grudniu 1923 roku urzędu premiera i ministra skarbu polską gospodarkę trawił głęboki kryzys. Szalejąca hiperinflacja powodowała kurczenie rynku wewnętrznego, masowe zwolnienia pracowników i idące za tym bezrobocie, plajty przedsiębiorstw, ubożenie ludności. Pensje wypłacano dwa razy dziennie, gdyż między godziną 9.00 a przerwą obiadową ówczesna waluta - marka polska - potrafiła stracić 100 procent wartości. Cena jajka na przełomie 1923 i 1924 roku dochodziła do miliona marek.

Poza utworzeniem Banku Polskiego reforma Grabskiego wprowadziła także zmianę zasad płacenia podatków i zmianę waluty narodowej.

29 kwietnia 1924 roku do obiegu wprowadzony został złoty. Zastąpił markę polską. Była ona wymieniana po kursie milion osiemset tysięcy marek za złotówkę. Złoty miał wartość równą frankowi szwajcarskiemu. Za dolara płacono 5 złotych 18 groszy. Wcześniej, w połowie stycznia 1924 roku, cena dolara dochodziła do 9 milionów 800 tysięcy marek. Nowa waluta została oparta na parytecie złota. Wartość jednego złotego ustalono na 9/31 grama, czyli około 0,29 grama czystego złota. Wśród odrzuconych propozycji nazwy dla nowej waluty były: "piast", "pol" i "lech".

Pieniądze produkowano w nominałach 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100 i 500 złotych. W pierwszej emisji w 1919 roku banknoty o nominałach do 50 złotych włącznie drukowano w drukarni Banku Francuskiego w Paryżu, a wyższe - w Waterlow & Sons w Londynie.
Reforma Grabskiego przeprowadzona polskimi siłami finansowymi, przy minimalnym udziale zagranicznego kapitału, była precedensem w Europie.

Rząd profesora Grabskiego przeprowadzał także inne zmiany. Rozbudował system banków państwowych i założył potężny Bank Gospodarstwa Krajowego. Zapoczątkował zmiany w strukturze polskiego eksportu i utworzył zasiłki dla bezrobotnych. W lipcu 1925 roku uchwalona została ustawa o reformie rolnej.