Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 95 lat temu zwodowano pierwszy polski okręt podwodny…
2024-04-12, 09:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł/dok.

95 lat temu zwodowano pierwszy polski okręt podwodny ORP "Wilk"

„Wilk” w Wielkiej Brytanii (numer taktyczny zamazany przez cenzurę) HU76136 [fot. wikipedia/domena publiczna]
„Wilk” w Wielkiej Brytanii (numer taktyczny zamazany przez cenzurę) HU76136 [fot. wikipedia/domena publiczna]
95 lat temu, 12 kwietnia 1929 roku, we francuskim Hawrze zwodowano pierwszy polski okręt podwodny - ORP "Wilk". Mimo oficjalnego zakończenia budowy wciąż trwało wyposażanie okrętu, a następnie próby morskie, dlatego polską banderę na jednostce podniesiono 31 października. Wtedy okręt włączono w skład Marynarki Wojennej II RP.
W razie konfliktu zbrojnego, w ramach planu o kryptonimie "Worek", polskie okręty podwodne miały patrolować i zaminowywać Zatokę Gdańską aż po Hel. Dla ORP "Wilk" II wojna światowa rozpoczęła się 1 września 1939 roku około 5.30 nieudanym atakiem niemieckich wodnosamolotów na port wojenny na Oksywiu. Niemal w tym samym czasie dowódca okrętu, kapitan Bogusław Krawczyk (od 1940 komandor podporucznik), otrzymał rozkaz wyjścia w morze. Po godzinie 6.30 "Wilk" po raz pierwszy w czasie wojny znalazł się w zanurzeniu.

Jednostce przypadł jeden z najtrudniejszych odcinków akwenu, intensywnie patrolowany przez niemieckie samoloty. 5 września okręt został poważnie uszkodzony w ataku lotnictwa III Rzeszy, do którego dołączył jeden z trałowców. W wyniku zniszczeń ORP "Wilk" osiadł na dnie. Po kilkunastu godzinach wynurzył się, jednak poważne uszkodzenia uniemożliwiały skuteczne manewrowanie okrętem, który na naprawę został skierowany do Wielkiej Brytanii. Włączono go do 2. Flotylli Okrętów Podwodnych i 29 listopada wyszedł w swój pierwszy rejs.

Kariera okrętu w patrolach po Morzu Północnym nie trwała długo. Z uwagi na liczne awarie i po kolizji z "Orłem" 30 stycznia 1940 roku, dowództwo zdecydowało o przeprowadzeniu kapitalnego remontu jednostki. Kilkumiesięczny postój w stoczni w Dundee wpłynął na demoralizację pozbawionej zajęcia załogi. Mnożyły się przypadki wywoływania awantur i niesubordynacji. Wśród załogi zaczęła też krążyć opinia, że okręt jest przeklęty, natomiast w dowództwie narastało przekonanie, iż nadszedł czas na wycofanie „Wilka” i zastąpienie go nowoczesną konstrukcją brytyjską.

W lipcu 1941 roku komandor Krawczyk został odwołany z funkcji dowódcy okrętu i dzień później - 19 lipca - popełnił samobójstwo. Według oficjalnego komunikatu śledczych przyczyną samobójstwa były „sprawy osobiste”. W sierpniu z załogą „Wilka” spotkał się generał Władysław Sikorski. Oskarżył marynarzy o zaprzepaszczenie legendy okrętu i zagroził sądem. W 1942 "Wilk" został przesunięty do rezerwy. Nie wziął już udziału w walkach. Po wojnie, w 1951 roku, okręt powrócił do Gdyni. Przeznaczono go na cele muzealne, a w 1954 podjęto decyzję o zezłomowaniu. Dziś część jego wyposażenia można oglądać w Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni.

(więcej)

Po odzyskaniu niepodległości polską flotę wojenną budowano niemal od zera, w oparciu o doświadczenia polskich marynarzy służących w marynarkach państw zaborczych. W 1921 roku nasze władze zawarły sojusz polityczno-wojskowy z Francją, na mocy którego kraj ten miał udzielić Polsce kredytu na rozwój sił zbrojnych. Zamówienia dla floty miały być realizowane wyłącznie w stoczniach francuskich. Polska zamówiła dwa kontrtorpedowce - tam powstały ORP "Wicher" i ORP "Burza", stawiacz min - późniejszy ORP "Gryf" - oraz trzy okręty podwodne - ORP "Wilk", "Żbik" i "Ryś".

Okręty podwodne znakomicie nadawały się do wykorzystania na małym akwenie, jakim jest Morze Bałtyckie. Mogły schować się przed o wiele silniejszym przeciwnikiem, jakim było niemieckie Kriegsmarine, a nawet spróbować umknąć niezauważenie z Morza Bałtyckiego przez cieśniny duńskie.

Zobacz także

2024-08-20, godz. 09:00 104 lata temu wybuchło II powstanie śląskie 104 lata temu, w nocy z 19 na 20 sierpnia 1920 roku, wybuchło II powstanie śląskie, które miało na celu przywrócenie Górnego Śląska Polsce. Trwało do… » więcej 2024-08-20, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 20 sierpnia » więcej 2024-08-19, godz. 15:30 Odkryto szczątki niemieckich żołnierzy w zbiorowych mogiłach Pracownia Badań Historycznych i Archeologicznych Pomost zakończyła badania dwóch mogił zbiorowych w Kaniowie w gminie Popielów. » więcej 2024-08-19, godz. 13:00 82. rocznica zagłady Żydów z getta w Otwocku i innych gett na wschód od Warszawy 82 lata temu, 19 sierpnia 1942 roku, Niemcy zlikwidowali getto w Otwocku, dzień później w Falenicy i Rembertowie, a 21 sierpnia - w Mińsku Mazowieckim. Z zamkniętej… » więcej 2024-08-19, godz. 11:21 115 lat temu urodził się Jerzy Andrzejewski, prozaik, współzałożyciel KOR 115 lat temu, 19 sierpnia 1909 roku urodził się Jerzy Andrzejewski, prozaik i publicysta, autor scenariuszy filmowych, współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników… » więcej 2024-08-19, godz. 09:00 Płock uczcił pamięć obrońców miasta przed armią bolszewicką z sierpnia 1920 r. Pamiętamy o ich bohaterstwie, ofierze, poświęceniu własnego życia w imię wolności ojczyzny - powiedział w niedzielę o obrońcach Płocka przed armią… » więcej 2024-08-19, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 19 sierpnia » więcej 2024-08-18, godz. 11:00 99 lat temu spółka Polskie Radio dostała koncesję na nadawanie ogólnopolskiego programu radiowego 99 lat temu, 18 sierpnia 1925 roku, spółka Polskie Radio dostała koncesję na nadawanie ogólnopolskiego programu radiowego. Pozwolenie, wydane na 20 lat, przyznawało… » więcej 2024-08-18, godz. 09:00 115 lat temu urodził się Władysław Jasiński, legendarny dowódca Jędrusiów 115 lat temu, 18 sierpnia 1909 roku, urodził się Władysław Jasiński, legendarny dowódca grupy dywersyjno-bojowej "Jędrusie" w czasie II wojny światowej… » więcej 2024-08-18, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 18 sierpnia » więcej
1920212223
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »