Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-03-29, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
29 marca
1512 - W Toruniu zmarł Łukasz Watzenrode, biskup warmiński, doradca w sprawach pruskich Jana I Olbrachta i Zygmunta I Starego, przeciwnik Zakonu Krzyżackiego, zwolennik autonomii Warmii; wuj Mikołaja Kopernika.

1611 - W Krakowie zmarł Szymon Syreński, lekarz, botanik, profesor Akademii Krakowskiej, autor ilustrowanego "Zielnika".

1790 - Rzeczpospolita i Prusy zawarły sojusz polityczno-wojskowy.

1848 - Adam Mickiewicz wraz z kilkunastoma zwolennikami podpisał w Rzymie akt zawiązania Legionu Polskiego oraz przedstawił "Skład zasad", czyli zarys demokratycznego programu politycznego dla wolnej Polski.

1863 - W Woźnikach zmarł Józef Lompa, śląski pisarz, nauczyciel i etnograf.

1865 - W Warszawie urodził się Antoni Listowski, generał WP, w czasie wojny polsko-bolszewickiej dowodził 2 Armią i Frontem Ukraińskim.

1925 - Funkcjonariusz Policji Państwowej Józef Muraszko zastrzelił Walerego Bagińskiego i Antoniego Wieczorkiewicza, oficerów WP, komunistów, skazanych na karę śmierci zamienioną na dożywotnie więzienie za wysadzenie prochowni na Cytadeli Warszawskiej, w wyniku czego śmierć poniosło 28 osób, a kilkadziesiąt zostało rannych; obaj skazani byli w drodze na granicę polsko-sowiecką, gdzie mieli zostać wymienieni na represjonowanych w ZSRS obywateli polskich.

1930 - Powołanie rządu Walerego Sławka.

1930 - Premiera "Moralności pani Dulskiej" w reżyserii Bolesława Newolina, pierwszego polskiego filmu dźwiękowego (ścieżka dźwiękowa nagrana została na płytach gramofonowych).

1937 - W Lozannie zmarł Karol Szymanowski, kompozytor, pianista, krytyk muzyczny, przedstawiciel Młodej Polski; uznawany obok Fryderyka Chopina za najwybitniejszego polskiego kompozytora, autor m.in. "Stabat Mater", opery "Król Roger", baletu "Harnasie", cyklu pieśni "Słopiewnie".

1943 - W Katyniu żołnierze niemieccy, pod nadzorem prof. Gerharda Bhutza z Uniwersytetu Wrocławskiego, rozpoczęli ekshumację zwłok z masowych grobów odkrytych w lutym 1943 r.

1943 - Oddział UPA zaatakował na Wołyniu wsie Pendyki Małe i Duże oraz Pieńki, mordując około 180 Polaków.

1943 - Oddział "Jędrusiów" wspólnie z żołnierzami Armii Krajowej uwolnił z niemieckiego więzienia w Mielcu ponad 120 osób.

1951 - Dekret Rady Ministrów o utworzeniu Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych.

1951 - W Krakowie urodził się Jarosław Śmietana - jeden z najbardziej cenionych polskich gitarzystów jazzowych; nagrał kilkadziesiąt płyt i ponad 200 kompozycji jazzowych; w 1998 r. laureat Fryderyka za album "Songs and Other Ballads".

1952 - We Wrocławiu powstała Wytwórnia Filmów Fabularnych.

1963 - W Warszawie zmarła Pola Gojawiczyńska, pisarka, autorka m.in. powieści "Dziewczęta z Nowolipek", "Rajska jabłoń", "Słupy ogniste" oraz tomu wspomnień "Krata".

1980 - W Toruniu urodził się Piotr Głowacki, aktor, wystąpił m.in. w filmach "Dziewczyna z szafy", "80 milionów" i "Disco polo"; za rolę w filmie "Bogowie" uhonorowany nagrodą Orła dla najlepszego aktora drugoplanowego.

2020 – W Krakowie zmarł Krzysztof Penderecki, jeden z najbardziej znanych i cenionych na świecie polskich kompozytorów, dyrygent. Światowy rozgłos przyniosły kompozytorowi utwory awangardowe, takie jak "Tren Ofiarom Hiroszimy", czy "Pasja według św. Łukasza". Z jego inicjatywy powstało Europejskiego Centrum Muzyki w Lusławicach dedykowane młodym artystom. Pięciokrotnie został wyróżniony nagrodą Grammy, a w 2005 r. orderem Orła Białego.

2022 – W rozegranym na Stadionie Śląskim w Chorzowie meczu barażowym Polska pokonała Szwecję 2:0 i awansowała do turnieju finałowego Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej w Katarze.

Zobacz także

2024-06-04, godz. 11:00 35. rocznica czerwcowych wyborów 1989 roku 35 lat temu, 4 czerwca 1989 roku, odbyły się wybory parlamentarne (pierwsza tura) na zasadach ustalonych podczas obrad Okrągłego Stołu. Były to pierwsze… » więcej 2024-06-04, godz. 09:00 107 lat temu została powołana Armia Polska we Francji 107 lat temu, 4 czerwca 1917 roku, została powołana Armia Polska we Francji. Nazywana też od koloru mundurów - "Błękitną Armią", była najliczniejszą… » więcej 2024-06-04, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 4 czerwca » więcej 2024-06-03, godz. 15:00 42 lata temu zginął Emil Barchański, licealista, działacz opozycji w PRL 42 lata temu, 3 czerwca 1982 roku, w niewyjaśnionych okolicznościach zginął Emil Barchański, uczeń warszawskiego Liceum Ogólnokształcącego imienia Mikołaja… » więcej 2024-06-03, godz. 13:00 100 lat temu zmarł Franz Kafka, autor "Procesu" 100 lat temu, 3 czerwca 1924 roku, w Kierling koło Wiednia zmarł Franz Kafka, jeden z najwybitniejszych pisarzy XX wieku, autor między innymi "Procesu", "Zamku"… » więcej 2024-06-03, godz. 11:00 Pokaz spektaklu „Przez ścianę” – Warszawa, 11–13 czerwca 2024 Instytut Pamięci Narodowej oraz Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL zapraszają na kolejne pokazy spektaklu „Przez ścianę”, które… » więcej 2024-06-03, godz. 09:00 Wystawa IPN w 45. rocznicę pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski 45 lat temu papież Jan Paweł II po raz pierwszy przybył z pielgrzymką do ojczyzny. 2 czerwca 1979 roku w Warszawie papież Polak wypowiedział słowa: "Niech… » więcej 2024-06-03, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 3 czerwca » więcej 2024-06-02, godz. 11:00 45. rocznica pierwszej pielgrzymki do Polski papieża Jana Pawła II 45 lat temu, 2 czerwca 1979 roku, papież Jan Paweł II przybył z pierwszą pielgrzymką do ojczyzny. Po raz pierwszy biskup Rzymu odwiedził Polskę w jej tysiącletnich… » więcej 2024-06-02, godz. 09:00 110 lat temu urodziła się Teodora Żukowska ps. "Milena", nazywana szpiegiem z pałacu Brühla 110 lat temu, 2 czerwca 1914 roku, urodziła się Teodora Żukowska, pseudonim „Milena”, agentka kontrwywiadu Armii Krajowej, nazywana szpiegiem z pałacu… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »