Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-03-09, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
9 marca
1009 - Podczas misji w pogańskich Prusach męczeńską śmierć, razem z osiemnastoma towarzyszami, poniósł Bruno z Kwerfurtu, mnich benedyktyński, misjonarz; święty Kościoła katolickiego; jako datę śmierci męczennika podaje się także 14 lutego.

1630 - W Podhajcach zmarł Mikołaj Wolski, marszałek wielki koronny, dyplomata, przedsiębiorca, fundator klasztoru kamedułów na krakowskich Bielanach.

1652 - Podczas obrad sejmu walnego w Warszawie poseł z Upity Władysław Siciński nie wyraził zgody na przedłużenie obrad Sejmu; w wyniku powstałej sytuacji marszałek izby podjął precedensową decyzję o zakończeniu debaty.

1777 - W Warszawie urodził się Aleksander Orłowski, rysownik, malarz, grafik.

1830 - W Reszlu urodził się Julius Dinder, arcybiskup gnieźnieński i poznański w latach 1886-1890.

1838 - W Krakowie urodził się Ludwik Gumplowicz, prawnik, teoretyk prawa, pionier polskiej socjologii, badacz m.in. problematyki mniejszości etnicznych.

1922 - W Suwałkach urodził się Lechosław Marszałek, reżyser i scenarzysta filmów animowanych, m.in. "Przygód Błękitnego Rycerzyka", twórca serialu "Reksio".

1926 - W Warszawie urodziła się Zofia Stefanowska, historyczka literatury, redaktorka "Pamiętnika Literackiego", profesor IBL PAN, uczestniczka Powstania Warszawskiego, sanitariuszka batalionu "Zośka".

1931 - W Strumieniu koło Cieszyna urodził się Janusz Kidawa, reżyser filmowy, autor m.in. filmu "Grzeszny żywot Franciszka Buły".

1936 - W Przytyku pod Radomiem doszło do starć, w czasie których zginęło kilku Żydów i Polaków.

1937 - W Kaliszu urodził się Ryszard Cieślak, aktor Teatru Laboratorium, reżyser teatralny, pedagog; bliski współpracownik Jerzego Grotowskiego.

1938 - W Warszawie urodził się Ryszard Parulski, szermierz, wicemistrz olimpijski (1964), wielokrotny medalista mistrzostw świata we florecie i szpadzie; prawnik, założyciel i prezes fundacji "Gloria Victis".

1943 - Władze niemieckie zalegalizowały aborcję w nieograniczonym zakresie na obszarze Generalnego Gubernatorstwa. Decyzja była elementem prowadzonej przez Niemcy polityki wyniszczania „niższych ras”.

1947 - W Zielonej Górze urodził się Ryszard Peryt, aktor, reżyser operowy, twórca inscenizacji operowych, dyrektor Warszawskiej Opery kameralnej w latach 1985-2005.

1949 - Sejm przyjął ustawę o likwidacji analfabetyzmu.

1953 - W Moskwie odbył się pogrzeb Józefa Stalina; wzięły w nim udział delegacje komunistycznych partii, na czele których stali pierwsi sekretarze; PZPR reprezentował Bolesław Bierut; w trakcie pogrzebu doszło do tragedii - wyloty ulic na Plac Czerwony zostały zastawione ciężarówkami, o które napierający tłum rozgniótł kilkaset osób.

1955 - W Rybniku urodził się Józef Pinior, polityk, działacz opozycji demokratycznej i podziemnej "Solidarności", autor operacji ukrycia przed władzami komunistycznymi 80 milionów złotych należących do dolnośląskiej Solidarności, senator RP, eurodeputowany.

1956 - Postanowieniem Najwyższego Sądu Wojskowego z więzienia zwolniony został gen. Marian Spychalski.

1959 - Sąd Wojewódzki w Warszawie skazał niemieckiego zbrodniarza, nazistowskiego dygnitarza Ericha Kocha na karę śmierci za zbrodnie popełnione w czasie II wojny światowej na ludności polskiej i żydowskiej; wyroku jednak nigdy nie wykonano; Koch zmarł w więzieniu w Barczewie w 1986 r.

1959 - Premiera filmu Jana Rybkowskiego "Pan Anatol szuka miliona" z Tadeuszem Fijewskim w roli głównej.

1962 - Premiera filmu "Nóż w wodzie" w reżyserii Romana Polańskiego.

1968 - Na Politechnice Warszawskiej odbył się wiec wyrażający poparcie dla studentów UW i potępiający brutalne działania milicji; w odpowiedzi na kłamliwe informacje prasy dotyczące studenckich protestów palono gazety i wznoszono okrzyki "Prasa kłamie!".

1973 - W Łodzi zmarł Andrzej Witos, działacz ruchu ludowego, członek PSL "Piast", SL i ZSL, w 1943 roku wstąpił do Związku Patriotów Polskich, a rok później wszedł w skład PKWN, poseł Sejmu Ustawodawczego; brat Wincentego Witosa.

1983 - W Grudziądzu rozpoczął się proces Anny Walentynowicz oskarżonej przez władze komunistyczne o "kontynuowanie działalności związkowej i organizowanie akcji protestacyjnej" w grudniu 1981 r.; Walentynowicz skazana została na rok i trzy miesiące więzienia w zawieszeniu na trzy lata.

1984 - Premiera filmu "Soból i panna" w reżyserii Huberta Drapelli.

1985 - W Warszawie spłonął gmach Teatru Narodowego.

1991 - Sejm kontraktowy przyjął uchwałę o skróceniu kadencji.

1992 - W Tel Awiwie zmarł Menachem Begin, urodzony w Brześciu nad Bugiem działacz syjonistyczny, izraelski polityk, w latach 1977-1983 premier Izraela; laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 1978 r.

2006 - W Warszawie zmarła Hanka Bielicka, aktorka, nazywana "królową estrady i kabaretu" oraz "mistrzynią monologu"; przez ponad 40 lat związana z warszawskim Teatrem Syrena; występowała w kabaretach "Szpak" i "U Lopka", a także w radiowym "Podwieczorku przy mikrofonie"; zagrała w wielu filmach, m.in. w "Zakazanych piosenkach", "Cafe pod Minogą", "Małżeństwie z rozsądku", "Gangsterach i filantropach" oraz w "Panu Wołodyjowskim".

2012 - Adam Bielecki i Janusz Gołąb dokonali pierwszego zimowego wejścia na ośmiotysięcznik Gaszerbrum I.

2022 – W Krakowie zmarła Zofia Gołubiew, historyk sztuki i była wieloletnia dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie w latach 2000-2015.

Zobacz także

2024-05-16, godz. 18:00 Rycerska Noc Muzeów w Nysie [DŹWIĘK] Kramy kupieckie, kowalstwo artystyczne czy nauka fechtunku - to część atrakcji, które czekają na tych, którzy wybiorą się w sobotę (18.05) do Muzeum Powiatowego… » więcej 2024-05-16, godz. 11:00 81 lat temu zakończyło się powstanie w warszawskim getcie 81 lat temu - 16 maja 1943 roku - Niemcy ogłosili koniec akcji pacyfikacyjnej w warszawskim getcie i - na znak ostatecznego zniszczenia dzielnicy żydowskiej… » więcej 2024-05-16, godz. 09:00 Instytut Śląski świętuje 90-lecie powstania Instytut Śląski obchodzi w tym roku jubileusz 90-lecia powstania. Z tej okazji w czwartek (16.05) w Sali Herbowej Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego odbędzie… » więcej 2024-05-16, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 16 maja » więcej 2024-05-15, godz. 15:00 Mija 135. rocznica otwarcia dla publiczności wieży Eiffla 135 lat temu, 15 maja 1889 roku, w Paryżu otwarto dla publiczności wieżę Eiffla, ikonę Paryża i najbardziej rozpoznawalną budowlę na świecie. Jej budowę… » więcej 2024-05-15, godz. 13:00 W sobotę 20. Noc Muzeów 312 instytucji zgłosiło się do tegorocznej dwudziestej Nocy Muzeów w stolicy. Jubileuszowa akcja odbędzie się w najbliższą sobotę. Jak co roku na tę… » więcej 2024-05-15, godz. 11:00 Konferencja w Białej o lokalnych muzeach ziemi prudnickiej W ramach Bialskiego Festiwalu Kultur w najbliższą środę (15.05) w sali konferencyjnej Centrum Społeczno-Kulturalnego w Białej odbędzie się konferencja… » więcej 2024-05-15, godz. 09:00 Zmarła Zofia Czekalska "Sosenka” W wieku 100 lat zmarła uczestniczka powstania warszawskiego Zofia Czekalska "Sosenka" - poinformował w mediach społecznościowych prezydent Warszawy Rafał… » więcej 2024-05-15, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 15 maja » więcej 2024-05-14, godz. 17:29 Najmłodsi poznali historię niedźwiedzia Wojtka Najmłodsi uczniowie szkół podstawowych zaprezentowali swoje prace na wernisażu pt. "Historia Misia Wojtka" w Samorządowym Ośrodku Kultury w Komprachcica… » więcej
1314151617
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »