Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Żołnierze wyklęci - Jan Rodowicz 'Anoda'
2024-03-01, 12:00 Autor: /IAR/E.Leo/K.Koziełł/dok.

Żołnierze wyklęci - Jan Rodowicz "Anoda"

Jan Rodowicz "Anoda" [fot. źródło: pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Rodowicz#/media/Plik:Jan_Rodowicz_(Anoda).jpg]
Jan Rodowicz "Anoda" [fot. źródło: pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Rodowicz#/media/Plik:Jan_Rodowicz_(Anoda).jpg]
1 marca w Polsce jest obchodzony Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Upamiętnia tych, którzy po II wojnie światowej zbrojnie przeciwstawiali się sowietyzacji Polski i podporządkowaniu jej Związkowi Radzieckiemu.
Jedną z takich osób był porucznik Jan Rodowicz, pseudonim "Anoda", który zginął podczas brutalnego śledztwa w siedzibie Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie 7 stycznia 1949 roku. Miał 25 lat. Był harcerzem, żołnierzem Szarych Szeregów, oficerem Armii Krajowej, uczestniczył w najważniejszych akcjach bojowych Grup Szturmowych.

W czasie okupacji porucznik Jan Rodowicz "Anoda" brał udział między innymi w akcji pod Arsenałem, odbicia więźniów pod Celestynowem, akcji w Wilanowie. W Powstaniu Warszawskim walczył w batalionie "Zośka" na Woli i Czerniakowie. Był czterokrotnie ranny.

Po wojnie prowadził akcje propagandowe skierowane przeciwko ówczesnym władzom, rozpoznawał urzędy bezpieczeństwa publicznego i więzienia, ochraniał odprawy dowództwa Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj. Zajmował się też ekshumacjami i pogrzebami poległych towarzyszy, a na Powązkach utworzył kwaterę powstańczą.

Ujawnił się przed Komisją Likwidacyjną byłej AK, rozpoczął studia architektoniczne na Politechnice Warszawskiej. Był inicjatorem utworzenia Archiwum Baonu "Zośka". Zachęcał kolegów do poszukiwań i zabezpieczenia materiałów historycznych dotyczących oddziału oraz pisania wspomnień.

Jan Rodowicz "Anoda" został aresztowany w Wigilię Bożego Narodzenia 24 grudnia 1948 roku przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego.

Zginął 7 stycznia 1949 roku, podczas przesłuchania. Według oficjalnej wersji wyskoczył z czwartego piętra budynku UB przy Koszykowej w Warszawie. Prawdziwych okoliczności jego śmierci nie udało się jednak ustalić i do dziś nie wiadomo, czy jego samobójcza śmierć nie została upozorowana.

O śmierci "Anody" komunistyczne władze powiadomiły rodzinę dopiero niespełna dwa miesiące później - 1 marca 1949 roku. Rodzina "Anody" potajemnie przeprowadziła jego ekshumację i trumnę umieszczono w rodzinnym grobie na Cmentarzu Powązkowskim. Symboliczny grób znajduje się także w Kwaterze na Łączce na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Jan Rodowicz jest patronem nagrody, którą od 2011 roku przyznaje Muzeum Powstania Warszawskiego.

W 2021 roku na dziedzińcu Ministerstwa Sprawiedliwości w Warszawie odsłonięto pomnik Jana Rodowicza. Uroczystość zgromadziła przedstawicieli władz państwowych, Instytutu Pamięci Narodowej, organizacji kombatanckich i rodziny "Anody".

Pośmiertnie został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. "Anoda" jest patronem drużyn harcerskich i ulic, bohaterem filmów dokumentalnych, książek oraz spektaklu Teatru Telewizji.

Zobacz także

2024-09-12, godz. 11:00 35 lat temu Sejm kontraktowy powołał rząd Tadeusza Mazowieckiego 35 lat temu, 12 września 1989 roku, tak zwany Sejm kontraktowy udzielił wotum zaufania rządowi Tadeusza Mazowieckiego, pierwszego niekomunistycznego premiera… » więcej 2024-09-12, godz. 09:00 82 lata temu powołano Armię Polską na Wschodzie 82 lata temu, 12 września 1942 roku, powołano Armię Polską na Wschodzie. Powstała z rozkazu Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych generała Władysława… » więcej 2024-09-12, godz. 08:00 22 września będzie Dniem Pamięci Ofiar Zagłady Osób z Zaburzeniami Psychicznymi na terenach okupowanej Polski 22 września będzie Dniem Pamięci Ofiar Zagłady Osób z Zaburzeniami Psychicznymi na terenach okupowanej Polski w czasie drugiej wojny światowej. Projekt uchwały… » więcej 2024-09-12, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 12 września » więcej 2024-09-11, godz. 13:00 Rozpoczęły się zapisy na lekcje w Muzeum Powstania Warszawskiego Poczta powstańcza, wojenna sytuacja dzieci, kim byli powstańcy - tego między innymi dowiedzą się uczniowie podczas lekcji muzealnych. Muzeum Powstania Warszawskiego… » więcej 2024-09-11, godz. 11:00 44 lata temu zostało podpisane Porozumienie Katowickie 44 lata temu, 11 września 1980 roku, w Dąbrowie Górniczej zostało podpisane Porozumienie Katowickie, które było dopełnieniem porozumień sierpniowych ze… » więcej 2024-09-11, godz. 10:00 Obchody 911 w USA Amerykanie oddają dziś hołd poległym w atakach terrorystycznych z 11 września 2001 roku. Główne obchody 23. rocznicy zamachów odbędą się w Nowym Jorku… » więcej 2024-09-11, godz. 09:00 10. Rocznica założenia Ogrodu Sprawiedliwych w Warszawie Działacz opozycji antykomunistycznej - Jacek Kuroń, duchowni greckokatoliccy - Andrzej i Klemens Szeptyccy, oraz zamordowani przez Hamas w październiku 2023… » więcej 2024-09-11, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 11 września » więcej 2024-09-10, godz. 15:00 Muzeum Niepodległości: II wojna światowa w plakacie filmowym II wojna światowa w plakacie filmowym. W Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej otwarto wystawę „II wojna światowa w filmie - wystawa plakatów ze zbiorów… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »