Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-29, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
29 stycznia
1655 - Pod Ochmatowem doszło do bitwy pomiędzy wojskami polskimi, wspieranymi przez Tatarów, a armią kozacko-rosyjską.

1720 - Pod Witebskiem urodził się Franciszek Bohomolec, jezuita, pisarz, wydawca, współtwórca polskiego oświecenia.

1828 - Dekretem cara Mikołaja I z funduszy państwowych utworzono w Warszawie Bank Polski - centralną instytucję finansową Królestwa Polskiego.

1831 - Powstanie Listopadowe: Sejm powołał Rząd Narodowy Królestwa Polskiego z księciem Adamem Jerzym Czartoryskim jako prezesem.

1846 - W Broniszowie Tarnowskim urodził się Karol Olszewski, fizyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, pionier polskiej rentgenografii, w 1883 współautor (z Zygmuntem Wróblewskim) skroplenia tlenu i azotu.

1856 - W Brzeżanach na Ukrainie urodził się Aleksander Brueckner, filolog slawista, historyk kultury, autor "Dziejów literatury polskiej w zarysie", "Dziejów kultury polskiej", "Dziejów języka polskiego" i "Encyklopedii Staropolskiej".

1876 - W Wierzbnie urodził się Adam Grzymała-Siedlecki, dramatopisarz, krytyk literacki.

1882 - W Oświęcimiu urodził się Tadeusz Makowski, malarz, grafik; przedstawiciel Ecole de Paris, większość swojego życia tworzył w Paryżu.

1889 - W Brzeźnicy w powiecie wadowickim urodził się Jan Piwowarczyk, ksiądz, etyk, publicysta, działacz Chrześcijańskiej Demokracji; rektor seminarium duchownego w Krakowie (1939-1944); współzałożyciel "Tygodnika Powszechnego", wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1893 - W Spiczyńcach na Ukrainie urodził się Wacław Jędrzejewicz, żołnierz Legionów Polskich i POW, dyplomata, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego (1934-1935); współzałożyciel Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku; autor prac historycznych i wspomnień.

1911 - W Warszawie zmarł Wacław Nałkowski, geograf, pedagog i działacz społeczny.

1913 - W Warszawie z inicjatywy Arnolda Szyfmana otwarty został Teatr Polski;
przedstawieniem inaugurującym jego działalność była premiera "Irydiona" Zygmunta Krasińskiego.

1913 - We Lwowie zmarł Władysław Bełza, poeta, autor utworów patriotycznych, m.in. "Katechizmu polskiego dziecka"; współzałożyciel Macierzy Szkolnej i Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza.

1918 - W Warszawie zmarł Jan August Kisielewski, dramatopisarz, eseista, krytyk teatralny, współtwórca kabaretu Zielony Balonik.

1919 - Stany Zjednoczone uznały niepodległość Polski.

1924 - W Chlewie (Wielkopolska) urodził się Jacek Nieżychowski, dziennikarz, aktor i dyrektor Operetki Śląskiej w Gliwicach, członek Silnej Grupy Pod Wezwaniem.

1944 - W Grodkowicach pod Krakowem oddziały Kedywu Armii Krajowej dokonały nieudanego zamachu na pociąg generalnego gubernatora Hansa Franka.

1945 - Powstała niepodległościowa organizacja konspiracyjna "Nie", na czele której stanął gen. August Emil Fieldorf "Nil".

1945 - Początek walk 1 Armii Wojska Polskiego o przełamanie Wału Pomorskiego - systemu niemieckich umocnień.

1946 - Powstało państwowe przedsiębiorstwo połowów dalekomorskich "Dalmor".

1948 - W Zabrzu urodziła się Halina Golanko, aktorka, odtwórczyni roli Ałły w serialu "Kolumbowie" i Kasi w filmie "Uciec jak najbliżej".

1956 - We Wrocławiu urodził się Jan Jakub Kolski, reżyser, scenarzysta; twórca takich filmów jak "Jańcio Wodnik", "Cudowne miejsce", "Historia kina w Popielawach", "Pornografia", "Las, 4 rano".

1962 - W Sulechowie w woj. lubuskim urodziła się Olga Tokarczuk, prozaiczka, eseistka laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 2018; autorka powieści "Księgi Jakubowe", za którą dostała Literacką Nagrodę Nike, a także m.in. "Prawiek i inne czasy", "Dom dzienny, dom nocny", "Bieguni", "Prowadź swój pług przez kości umarłych".

1978 - W Warszawie zmarł Stanisław Dygat, pisarz, autor powieści "Jezioro Bodeńskie", "Pożegnania", "Disneyland", "Dworzec w Monachium".

1981 - W Bydgoszczy urodziła się Roma Gąsiorowska, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach "Sala samobójców" i "Wojna polsko-ruska".

1990 - Uczestnicy XI Zjazdu PZPR, odbywającego się w Sali Kongresowej w Warszawie, przyjęli uchwałę o zakończeniu działalności partii; PZPR przez ponad 40 lat sprawowała w Polsce najpierw totalitarną, a następnie autorytarną władzę.

1999 - Sekretarz Generalny NATO Javier Solana wystosował do Polski, Czech i Węgier formalne zaproszenia do przystąpienia do Traktatu Północnoatlantyckiego.

2012 - Koncertem pod hasłem "Oto jestem" zainaugurował działalność Stadion Narodowy w Warszawie.

2015 - W Katowicach zmarł Jan Skrzek, muzyk i kompozytor bluesowy.

Zobacz także

2023-12-29, godz. 07:30 108 lat temu urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", dowódca akcji pod Arsenałem 108 lat temu, 29 grudnia 1915 roku, urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", naczelnik Szarych Szeregów, dowódca słynnej akcji pod Arsenałem. Podczas II… » więcej 2023-12-29, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 29 grudnia » więcej 2023-12-28, godz. 15:00 Karta muzealna coraz bardziej popularna Belgijska karta muzealna bardzo popularna. Coraz więcej osób korzysta ze stałej przepustki do 235 muzeów i ponad 300 wystaw w całej Belgii. » więcej 2023-12-28, godz. 13:00 W Muzeum Narodowym w Krakowie 20 nowych wystaw [DŹWIĘK] Dwadzieścia nowych wystaw czasowych i pokazów w przyszłym roku przygotuje Muzeum Narodowe w Krakowie. Trzy duże ekspozycje zostaną zaprezentowane w gmachu… » więcej 2023-12-28, godz. 11:00 Muzeum Hutnictwa w Chorzowie przygotowuje wniosek o wpis hutniczych tradycji na listę niematerialnego dziedzictwa W styczniu zostanie złożony wniosek o wpis tradycji hutniczych na listę niematerialnego dziedzictwa. Przygotowuje go Muzeum Hutnictwa w Chorzowie. Chodzi o… » więcej 2023-12-28, godz. 09:00 42 lata temu w kopalni Piast zakończył się podziemny strajk górników 42 lata temu, 28 grudnia 1981 roku, w kopalni "Piast" w Bieruniu zakończył się ostatni w Polsce strajk protestacyjny przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego… » więcej 2023-12-28, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 28 grudnia » więcej 2023-12-27, godz. 12:00 Obchody 105. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego Główne obchody 105. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego rozpoczęły się koło południa w Poznaniu. Zostanły złożone kwiaty na mogile pierwszego… » więcej 2023-12-27, godz. 11:45 105 lat temu wybuchło Powstanie Wielkopolskie 27 grudnia mija 105. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego 1918 roku. Był to zwycięski zryw niepodległościowy Polaków, który doprowadził do wyzwolenia… » więcej 2023-12-27, godz. 11:00 Plany rozbudowy Muzeum Historii Wojska Polskiego W tym roku 13 sierpnia Muzeum Historii Wojska Polskiego otworzyło się w nowej lokalizacji na Cytadeli Warszawskiej. Na razie odwiedzający mogą zwiedzać wystawę… » więcej
8687888990
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »