Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 205 lat temu zmarł Jan Kiliński
2024-01-28, 09:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/B.Falkowska/E.Porycka/dok.

205 lat temu zmarł Jan Kiliński

Tablica Jana Kilińskiego, Warszawa. Ulica Szeroki Dunaj. [Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Tablica Jana Kilińskiego, Warszawa. Ulica Szeroki Dunaj. [Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
205 lat temu - 28 stycznia 1819 roku - zmarł Jan Kiliński, z zawodu szewc, jeden z przywódców insurekcji warszawskiej.
W 1791 roku został wybrany radnym miejskim Warszawy. Od 1793-go brał udział w przygotowaniach do powstania. W jego domu odbywały się tajne zebrania, zachęcał do wystąpienia rzemieślników, służbę i czeladź. W 1794 roku stanął na czele insurekcji warszawskiej - zbrojnego powstania armii koronnej i mieszkańców Warszawy przeciwko okupacyjnemu garnizonowi rosyjskiemu w czasie insurekcji kościuszkowskiej. Dowodzony przez niego lud Warszawy oswobodził miasto - wypędził carski garnizon wojskowy i zajął pałac Morsztynów - siedzibę carskiego ambasadora, który musiał zbiec.

W walkach Kiliński został dwukrotnie ranny. Za zasługi, 2 lipca 1794 roku, Tadeusz Kościuszko mianował go pułkownikiem milicji księstwa mazowieckiego i upoważnił do objęcia dowództwa regimentu piechoty. Jako jedyny przedstawiciel średniego mieszczaństwa wszedł do Zastępczej Rady Tymczasowej, która przejęła władzę w Warszawie.

Po upadku powstania kościuszkowskiego został wyprawiony do Poznania, by tam zorganizować zryw. Został jednak schwytany przez Prusaków i przekazany Rosjanom, którzy wtrącili go do więzienia. W petersburskiej celi spędził dwa lata. Potem zamieszkał w Wilnie, gdzie brał udział w konspiracji. Ponownie schwytany, tym razem przez Rosjan, został wywieziony w głąb Rosji.

Do Warszawy wrócił w 1798 roku. Nie angażował się już w życie polityczne. Prowadził warsztat szewski i napisał dwa tomy pamiętników.

(więcej)

Jan Kiliński urodził się w 1760 roku, w Trzemesznie w Wielkopolsce, jego ojciec był majstrem murarskim. W wieku 20 lat Jan Kiliński przybył do Warszawy i osiem lat później został mistrzem szewskim. Ożenił się i pracował, stopniowo budując renomę swojego zakładu. Wkrótce jego status materialny wzrósł na tyle że kupił kamienicę przy Starym Dunaju, niedaleko Rynku Starego Miasta i zatrudniał 10 czeladników. Według przekazów majster Kiliński - choć słynął z porywczości - potrafił zjednywać sobie ludzi. Upominał się o prawa mieszczan, w okresie gdy o statusie miast miał decydować Sejm Wielki. W latach 1792-1793, został wybrany radnym Warszawy. Później jeszcze w okresie Księstwa Warszawskiego pełnił funkcję rajcy stołecznego. W Królestwie Polskim (pod zaborem rosyjskim) uzyskał pułkownikowską emeryturę wojskową.

Zmarł 28 stycznia roku 1819 roku, w wieku 59 lat. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim, jednak jego grób został zniszczony podczas rozbudowy kościoła św. Karola Boromeusza. Na bocznej ścianie świątyni umieszczono epitafium upamiętniające Jana Kilińskiego.

Zobacz także

2024-02-24, godz. 11:00 Uroczystości upamiętniające generała Fieldorfa „Nila” w 71. rocznicę jego śmierci 71 lat temu komuniści zamordowali generała Augusta Emila Fieldorfa „Nila”, jednego z bohaterów drugiej wojny światowej. W kwietniu 1952 roku komunistyczny… » więcej 2024-02-24, godz. 09:00 2. rocznica wojny na Ukrainie 24 lutego mija 2. rocznica rosyjskiej agresji na Ukrainę. Wojska Putina, gromadzone przy ukraińskiej granicy od jesieni 2021, ruszyły do natarcia. Atak nastąpił… » więcej 2024-02-24, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 24 lutego » więcej 2024-02-23, godz. 13:00 IPN: projekt edukacyjny o Wandzie Madlerowej Postaci Wandy Madlerowej, organizatorki tajnego nauczania, więźniarki Ravensbruck, był poświęcony projekt edukacyjny IPN w Lublinie, skierowany do młodzieży… » więcej 2024-02-23, godz. 10:30 79. rocznica zakończenia okupacji niemieckiej w Poznaniu Dziś 79. rocznica zakończenia okupacji niemieckiej w Poznaniu. 23 lutego 1945 roku był ostatnim dniem walk o miasto. Uroczystości z okazji tej rocznicy odbędą… » więcej 2024-02-23, godz. 11:00 Szczątki ponad 276 osób odnaleziono na terenie b. obozu jenieckiego Stalag II Szczątki cywili, w tym kobiet i dzieci, prawdopodobnie także powstańców warszawskich, odnaleziono na terenie byłego niemieckiego obozu jenieckiego Stalag… » więcej 2024-02-23, godz. 09:00 165 lat temu zmarł Zygmunt Krasiński, wybitny poeta i pisarz epoki romantyzmu 165 lat temu, 23 lutego 1859 roku, zmarł Zygmunt Krasiński, wybitny poeta, pisarz i myśliciel epoki romantyzmu. Autor dramatu metafizycznego "Nie-boska komedia"… » więcej 2024-02-23, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 23 lutego » więcej 2024-02-22, godz. 13:00 210 lat temu urodził się Oskar Kolberg, wybitny etnograf, badacz polskiego folkloru 210 lat temu, 22 lutego 1814 roku, urodził się Oskar Kolberg, wybitny etnograf, badacz polskiego folkloru, a także kompozytor. Był jednym z pionierów badań… » więcej 2024-02-22, godz. 12:00 Obchody 214. rocznicy urodzin Fryderyka Chopina w Warszawie Wystawa, spektakle i warsztaty dla dzieci, a także recitale fortepianowe i koncert w Filharmonii Narodowej - w ten sposób przez tydzień w Warszawie obchodzona… » więcej
7677787980
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »