Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-23, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
23 stycznia
1520 – Wojska krzyżackie splądrowały i spaliły Frombork, co skłoniło Mikołaja Kopernika do przeniesienia się do Olsztyna.

1793 - Traktat pomiędzy cesarzową Katarzyną II i królem Fryderykiem Wilhelmem II dotyczący drugiego rozbioru Polski; Rosja zagarnęła 250 tys. km kw. z 3 mln mieszkańców, a Prusy 57 tys. km kw. zamieszkiwanych przez milion ludzi.

1858 - W Chodorowie, położonym na południe od Lwowa, urodził się Oswald Balzer, prawnik, historyk prawa, profesor i rektor Uniwersytetu Lwowskiego.

1873 - W Błaszkowej pod Jasłem urodził się Karol Irzykowski, krytyk literacki, pisarz, poeta, filmoznawca, szachista; napisał m.in. studia literackie "Czyn i słowo", nowele "Spod ciemnej gwiazdy", "Dziesiąta muza".

1889 - W Santiago zmarł Ignacy Domeyko, geolog, mineralog i inżynier górnictwa; filomata, przyjaciel Adama Mickiewicza; uczestnik Powstania Listopadowego, po jego upadku udał się na emigrację, od 1838 r. przebywał na stałe w Chile.

1905 - W Warszawie urodził się Konstanty Ildefons Gałczyński, poeta, autor "Zaczarowanej dorożki", "Listów z fiołkiem", "Teatrzyku Zielona Gęś", "Kronik olsztyńskich", poematu "Niobe".

1919 - Wojska czechosłowackie, zrywając wcześniejsze porozumienie, zajęły polską część Śląska Cieszyńskiego, przyznanego Polsce w wyniku porozumienia z listopada 1918 r.; zapoczątkowało to walki polsko-czechosłowackie.

1921 - W Krakowie zmarł Władysław Żeleński, kompozytor, pianista, dyrygent i pedagog; założyciel i pierwszy dyrektor Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie.

1927 - W Filharmonii Warszawskiej rozpoczął się I Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina; jego inicjatorem był pianista i pedagog Jerzy Żurawlew; w konkursie zwyciężył rosyjski pianista Lew Oborin.

1929 - Sejm Śląski podjął uchwałę o powołaniu Muzeum Śląskiego w Katowicach.

1930 - W Warszawie urodził się Henryk Samsonowicz, wybitny historyk, mediewista, prof. Uniwersytetu Warszawskiego, autor ponad 20 książek, m.in. "Złota jesień polskiego średniowiecza", "Historia Polski do roku 1795"; uczestnik obrad Okrągłego Stołu, minister edukacji w rządzie Tadeusza Mazowieckiego.

1930 - W Landwarowie koło Wilna urodziła się Teresa Żylis-Gara, śpiewaczka.

1936 - Premiera filmu "Dodek na froncie" w reżyserii Michała Waszyńskiego.

1945 - W Berlinie powieszony został Helmut James von Moltke, jeden z przywódców tzw. Kręgu z Krzyżowej, niemieckiej antyhitlerowskiej grupy oporu, skazany na śmierć przez władze nazistowskie.

1946 - W Warszawie urodził się Michał Kleiber, specjalista w zakresie zastosowań nowoczesnych technik komputerowych w badaniach naukowych, technice i medycynie; minister nauki i informatyzacji oraz przewodniczący Komitetu Badań Naukowych (2001-2005); w latach 2007-2015 prezes Polskiej Akademii Nauk.

1952 - Opublikowano "Projekt Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej", który poddano "ogólnonarodowej dyskusji"; tekst ogłoszonego projektu zatwierdził wcześniej Stalin, wprowadzając do niego osobiście ok. 50 poprawek.

1953 - Telewizja Polska rozpoczęła regularne nadawanie audycji - 30-minutowy program emitowano w każdy piątek o godz. 17.

1956 - Powołane zostało przedsiębiorstwo "Totalizator Sportowy".

1991 - Premiera filmu "Nad rzeką, której nie ma" w reżyserii Andrzeja Barańskiego.

2007 - W Warszawie zmarł Ryszard Kapuściński, reporter, dziennikarz, publicysta, wieloletni korespondent Polskiej Agencji Prasowej, autor m.in. "Wojny futbolowej", "Cesarza" oraz "Podróży z Herodotem".

2008 - W katastrofie wojskowego samolotu CASA w Mirosławcu zginęło 16 wysokiej rangi oficerów Sił Powietrznych oraz czterech członków załogi.

2013 - W Warszawie zmarł prymas senior kard. Józef Glemp; osobisty sekretarz prymasa Stefana Wyszyńskiego, biskup warmiński od 1979 r.; po śmierci Prymasa Tysiąclecia w 1981 r. wyniesiony przez Jana Pawła II do godności arcybiskupa - metropolity gnieźnieńskiego i warszawskiego oraz prymasa Polski (1981-2009); od 1983 r. kardynał; przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski (1981-2004); stał na czele Kościoła katolickiego w Polsce w czasie stanu wojennego, przemian ustrojowych w 1989 r. oraz integracji z Unią Europejską.

2019 – Zmarł Ryszard Peryt, reżyser teatralny, dyrektor Polskiej Opery Królewskiej; jako jedyny na świecie zrealizował wszystkie opery Mozarta oraz wszystkie dzieła sceniczne Claudio Monteverdiego. W 2009 r. założył Instytut Opery oparty na współpracy trzech uczelni artystycznych Warszawy: Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina, Akademii Sztuk Pięknych, Akademii Teatralnej.

2019 – Piłkarz kluby Genoa CFC Krzysztof Piątek podpisał kontrakt z A.C. Milan. W wyniku tego transferu, opiewającego na 35 mln euro, został najdroższym polskim piłkarzem w historii.

2022 – W Skolimowie zmarła aktorka Barbara Krafftówna – Felicja w "Jak być kochaną" Wojciecha Hasa, Honorata z "Czterech pancernych" i Leokadia z "Banku nie z tej ziemi"; pierwsza na scenie Iwona Księżniczka Burgunda, gwiazda Kabaretu Starszych Panów.

2022 – W Warszawie zmarł Jacek Trznadel, krytyk literacki, pisarz, poeta, tłumacz, historyk literatury, działacz opozycji i autor "Hańby domowej" - zbioru wywiadów z pisarzami na temat ich stosunku do stalinizmu.

2023 – Z udziałem prezydentów Polski i Litwy - Andrzeja Dudy i Gitanasa Nausedy – oraz przedstawicieli innych narodów walczących z Rosją w latach 1863-1864 na Cytadeli w Warszawie odbyły się uroczystości z okazji 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego.

Zobacz także

2023-12-31, godz. 09:00 91 lat temu polscy matematycy złamali szyfr Enigmy 91 lat temu, 31 grudnia 1932 roku, polscy matematycy: Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski złamali szyfr Enigmy, niemieckiej maszyny szyfrującej… » więcej 2023-12-31, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 31 grudnia » więcej 2023-12-30, godz. 13:00 Miłość i relacje jeńców wojennych pod lupą naukowców CMJW Historia związków małżeńskich, przyjaźni korespondencyjnych nawiązanych z "mateczkami wojennymi", które czasem kończyły się ślubami, i relacje wśród… » więcej 2023-12-30, godz. 11:00 85 lat temu zmarł arcybiskup Aleksander Kakowski, ostatni prymas Królestwa Polskiego 85 lat temu, 30 grudnia 1938 roku, zmarł arcybiskup Aleksander Kakowski, metropolita warszawski w latach 1913-1938, mąż stanu, ostatni prymas Królestwa Polskiego… » więcej 2023-12-30, godz. 09:00 135 lat temu urodził się Eugeniusz Kwiatkowski, ekonomista i polityk 135 lat temu, 30 grudnia 1888 roku, urodził się Eugeniusz Kwiatkowski, ekonomista, wicepremier, minister przemysłu i skarbu w II Rzeczypospolitej. Autor słynnego… » więcej 2023-12-30, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 30 grudnia » więcej 2023-12-29, godz. 13:00 105 lat Biblioteki Uniwersyteckiej KUL Biblioteka Uniwersytecka KUL obchodzi 105 lat istnienia. "W tym roku nie tylko Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II świętuje swoje okrągłe urodziny… » więcej 2023-12-29, godz. 11:00 60 lat temu zmarł Aleksander Ładoś, polski dyplomata ratujący Żydów podczas II wojny światowej 60 lat temu, 29 grudnia 1963 roku, zmarł Aleksander Ładoś, polski dyplomata, nieformalny przywódca tzw. Grupy Berneńskiej, ratującej Żydów podczas II wojny… » więcej 2023-12-29, godz. 10:00 Rośnie liczba eksponatów przekazywanych do nowego muzeum powstania Rośnie liczba eksponatów przekazywanych i wypożyczanych do nowej siedziby Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 w Poznaniu, która ma być gotowa za trzy… » więcej 2023-12-29, godz. 07:30 108 lat temu urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", dowódca akcji pod Arsenałem 108 lat temu, 29 grudnia 1915 roku, urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", naczelnik Szarych Szeregów, dowódca słynnej akcji pod Arsenałem. Podczas II… » więcej
8889909192
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »