Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-23, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
23 stycznia
1520 – Wojska krzyżackie splądrowały i spaliły Frombork, co skłoniło Mikołaja Kopernika do przeniesienia się do Olsztyna.

1793 - Traktat pomiędzy cesarzową Katarzyną II i królem Fryderykiem Wilhelmem II dotyczący drugiego rozbioru Polski; Rosja zagarnęła 250 tys. km kw. z 3 mln mieszkańców, a Prusy 57 tys. km kw. zamieszkiwanych przez milion ludzi.

1858 - W Chodorowie, położonym na południe od Lwowa, urodził się Oswald Balzer, prawnik, historyk prawa, profesor i rektor Uniwersytetu Lwowskiego.

1873 - W Błaszkowej pod Jasłem urodził się Karol Irzykowski, krytyk literacki, pisarz, poeta, filmoznawca, szachista; napisał m.in. studia literackie "Czyn i słowo", nowele "Spod ciemnej gwiazdy", "Dziesiąta muza".

1889 - W Santiago zmarł Ignacy Domeyko, geolog, mineralog i inżynier górnictwa; filomata, przyjaciel Adama Mickiewicza; uczestnik Powstania Listopadowego, po jego upadku udał się na emigrację, od 1838 r. przebywał na stałe w Chile.

1905 - W Warszawie urodził się Konstanty Ildefons Gałczyński, poeta, autor "Zaczarowanej dorożki", "Listów z fiołkiem", "Teatrzyku Zielona Gęś", "Kronik olsztyńskich", poematu "Niobe".

1919 - Wojska czechosłowackie, zrywając wcześniejsze porozumienie, zajęły polską część Śląska Cieszyńskiego, przyznanego Polsce w wyniku porozumienia z listopada 1918 r.; zapoczątkowało to walki polsko-czechosłowackie.

1921 - W Krakowie zmarł Władysław Żeleński, kompozytor, pianista, dyrygent i pedagog; założyciel i pierwszy dyrektor Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie.

1927 - W Filharmonii Warszawskiej rozpoczął się I Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina; jego inicjatorem był pianista i pedagog Jerzy Żurawlew; w konkursie zwyciężył rosyjski pianista Lew Oborin.

1929 - Sejm Śląski podjął uchwałę o powołaniu Muzeum Śląskiego w Katowicach.

1930 - W Warszawie urodził się Henryk Samsonowicz, wybitny historyk, mediewista, prof. Uniwersytetu Warszawskiego, autor ponad 20 książek, m.in. "Złota jesień polskiego średniowiecza", "Historia Polski do roku 1795"; uczestnik obrad Okrągłego Stołu, minister edukacji w rządzie Tadeusza Mazowieckiego.

1930 - W Landwarowie koło Wilna urodziła się Teresa Żylis-Gara, śpiewaczka.

1936 - Premiera filmu "Dodek na froncie" w reżyserii Michała Waszyńskiego.

1945 - W Berlinie powieszony został Helmut James von Moltke, jeden z przywódców tzw. Kręgu z Krzyżowej, niemieckiej antyhitlerowskiej grupy oporu, skazany na śmierć przez władze nazistowskie.

1946 - W Warszawie urodził się Michał Kleiber, specjalista w zakresie zastosowań nowoczesnych technik komputerowych w badaniach naukowych, technice i medycynie; minister nauki i informatyzacji oraz przewodniczący Komitetu Badań Naukowych (2001-2005); w latach 2007-2015 prezes Polskiej Akademii Nauk.

1952 - Opublikowano "Projekt Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej", który poddano "ogólnonarodowej dyskusji"; tekst ogłoszonego projektu zatwierdził wcześniej Stalin, wprowadzając do niego osobiście ok. 50 poprawek.

1953 - Telewizja Polska rozpoczęła regularne nadawanie audycji - 30-minutowy program emitowano w każdy piątek o godz. 17.

1956 - Powołane zostało przedsiębiorstwo "Totalizator Sportowy".

1991 - Premiera filmu "Nad rzeką, której nie ma" w reżyserii Andrzeja Barańskiego.

2007 - W Warszawie zmarł Ryszard Kapuściński, reporter, dziennikarz, publicysta, wieloletni korespondent Polskiej Agencji Prasowej, autor m.in. "Wojny futbolowej", "Cesarza" oraz "Podróży z Herodotem".

2008 - W katastrofie wojskowego samolotu CASA w Mirosławcu zginęło 16 wysokiej rangi oficerów Sił Powietrznych oraz czterech członków załogi.

2013 - W Warszawie zmarł prymas senior kard. Józef Glemp; osobisty sekretarz prymasa Stefana Wyszyńskiego, biskup warmiński od 1979 r.; po śmierci Prymasa Tysiąclecia w 1981 r. wyniesiony przez Jana Pawła II do godności arcybiskupa - metropolity gnieźnieńskiego i warszawskiego oraz prymasa Polski (1981-2009); od 1983 r. kardynał; przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski (1981-2004); stał na czele Kościoła katolickiego w Polsce w czasie stanu wojennego, przemian ustrojowych w 1989 r. oraz integracji z Unią Europejską.

2019 – Zmarł Ryszard Peryt, reżyser teatralny, dyrektor Polskiej Opery Królewskiej; jako jedyny na świecie zrealizował wszystkie opery Mozarta oraz wszystkie dzieła sceniczne Claudio Monteverdiego. W 2009 r. założył Instytut Opery oparty na współpracy trzech uczelni artystycznych Warszawy: Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina, Akademii Sztuk Pięknych, Akademii Teatralnej.

2019 – Piłkarz kluby Genoa CFC Krzysztof Piątek podpisał kontrakt z A.C. Milan. W wyniku tego transferu, opiewającego na 35 mln euro, został najdroższym polskim piłkarzem w historii.

2022 – W Skolimowie zmarła aktorka Barbara Krafftówna – Felicja w "Jak być kochaną" Wojciecha Hasa, Honorata z "Czterech pancernych" i Leokadia z "Banku nie z tej ziemi"; pierwsza na scenie Iwona Księżniczka Burgunda, gwiazda Kabaretu Starszych Panów.

2022 – W Warszawie zmarł Jacek Trznadel, krytyk literacki, pisarz, poeta, tłumacz, historyk literatury, działacz opozycji i autor "Hańby domowej" - zbioru wywiadów z pisarzami na temat ich stosunku do stalinizmu.

2023 – Z udziałem prezydentów Polski i Litwy - Andrzeja Dudy i Gitanasa Nausedy – oraz przedstawicieli innych narodów walczących z Rosją w latach 1863-1864 na Cytadeli w Warszawie odbyły się uroczystości z okazji 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego.

Zobacz także

2024-07-09, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 9 lipca » więcej 2024-07-08, godz. 15:00 44 lata temu wybuchł strajk w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku 44 lata temu, 8 lipca 1980 roku, wybuchł strajk w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku. Bezpośrednią przyczyną protestu była wprowadzona od 1 lipca… » więcej 2024-07-08, godz. 13:00 W Wilnie oddano hołd bohaterom operacji "Ostra Brama" W stolicy Litwy - Wilnie, oddano hołd bohaterom operacji "Ostra Brama". Uroczystość się odbyła na Cmentarzu na Rossie, w 80. rocznicę rozpoczęcia walki… » więcej 2024-07-08, godz. 11:31 Pistolety Napoleona sprzedane za ponad półtora miliona euro Dwa pistolety Napoleona Bonaparte zostały sprzedane na aukcji za prawie milion siedemset tysięcy euro. Licytacja odbyła się w Fontainebleau pod Paryżem. Nie… » więcej 2024-07-08, godz. 09:00 Zmarł ppłk Antoni Zienkiewicz, żołnierz ZWZ-AK, więzień polityczny okresu stalinowskiego W wieku 101 lat zmarł podpułkownik Antoni Zienkiewicz, żołnierz ZWZ-AK, więzień polityczny okresu stalinowskiego oraz działacz opozycji antykomunistycznej… » więcej 2024-07-08, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 8 lipca » więcej 2024-07-05, godz. 12:03 Śląskie/ Grób powstańca Franciszka Poloczka oznaczony znakiem pamięci „Tobie Polsko” Grób powstańca śląskiego Franciszka Poloczka na cmentarzu przy ul. Francuskiej został w piątek oznaczony znakiem pamięci „Tobie Polsko”. W uroczystości… » więcej 2024-07-05, godz. 10:07 Kanada/ Ukazał się pierwszy raport o cmentarzach przy szkołach przymusowych dla Indian Nieinformowanie rodzin o zgonach dzieci w przymusowych szkołach dla Indian, szkolne cmentarze, oszczędzanie na pogrzebach udokumentowano we wstępnym raporcie… » więcej 2024-07-05, godz. 11:49 Warszawa/ Wystawa “Do Potomnego” upamiętni twórców pokolenia wojennego Fotografie, rękopisy, dokumenty przywołujące postacie twórców pokolenia wojennego m.in. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Tadeusza Gajcego i Krystyny Krahelskiej… » więcej 2024-07-05, godz. 09:16 Weterani walk o niepodległość RP w drodze do Wilna na obchody 80-lecia operacji "Ostra Brama" Weterani walk o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej – żołnierze Armii Krajowej wyruszyli w piątek na obchody 80-lecia operacji "Ostra Brama", które… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »