Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 108 lat temu urodził się Stanisław Broniewski…
2023-12-29, 07:30 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

108 lat temu urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", dowódca akcji pod Arsenałem

Stanisław Broniewski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Stanisław Broniewski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
108 lat temu, 29 grudnia 1915 roku, urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", naczelnik Szarych Szeregów, dowódca słynnej akcji pod Arsenałem. Podczas II wojny światowej był organizatorem działań konspiracyjnych, walczył w Powstaniu Warszawskim. Kawaler Orderu Orła Białego. Jutro (30 grudnia) przypada 23. rocznica jego śmierci - zmarł w 2000 roku.
Stanisław Broniewski należał do Związku Harcerstwa Polskiego od 1928 roku. Podczas studiów był instruktorem w Chorągwi Wielkopolskiej. W 1941-szym został mianowany harcmistrzem i objął funkcję komendanta Okręgu Południowego w Chorągwi Warszawskiej i organizacji Wawer.

Wraz z Florianem Marciniakiem, pseudonim "Nowak", tworzył konspiracyjną organizację harcerską - Szare Szeregi. Od lutego do maja 1943 roku był komendantem Grup Szturmowych Szarych Szeregów w Warszawie, które należały do najbardziej zasłużonych jednostek Armii Krajowej, stanowiącej siły zbrojne Polskiego Państwa Podziemnego. Członkowie Grup Szturmowych byli dopuszczani do walki z bronią w ręku. 26 marca 1943 roku "Orsza" dowodził akcją pod Arsenałem, podczas której został odbity podharcmistrz Jan Bytnar "Rudy" i 20 innych więźniów politycznych, przewożonych z siedziby Gestapo przy alei Szucha do więzienia na Pawiaku. Było to jedno z najważniejszych działań zbrojnych podczas II wojny światowej, zorganizowanych przez Grupy Szturmowe. Po aresztowaniu Floriana Marciniaka w maju 1943 roku, Stanisław Broniewski został naczelnikiem Szarych Szeregów. Funkcję tę pełnił do października 1944-go. Po Powstaniu Warszawskim został internowany w obozie jenieckim Bergen-Belsen.

W 1945 roku był komendantem Harcerstwa wśród Polaków w Niemczech. Do kraju wrócił w 1946-tym. Przewodniczył Krajowemu Komitetowi Odrodzenia ZHP. W 1990 roku założył Stowarzyszenie Szarych Szeregów. Przez wiele lat pełnił funkcję jego prezesa.

W latach 80. zaangażował się w odnowę polskiego harcerstwa. Uważano go za duchowego ojca - powstałego w 1989 roku - Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej. Dążył do połączenia ZHP z ZHR. Był przewodniczącym Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, członkiem Rady Kombatantów i Osób Represjonowanych, a także Kanclerzem Kapituły Orderu Orła Białego i członkiem Kapituły Orderu Virtuti Militari. Pełnił funkcję honorowego przewodniczącego Stowarzyszenia Szarych Szeregów. W 1992 roku otrzymał Honorowe Obywatelstwo Miasta Stołecznego Warszawy. Był też Honorowym Obywatelem Poznania.

Zmarł 30 grudnia 2000 roku w Wesołej pod Warszawą. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Kwaterze Harcerskiego Batalionu Armii Krajowej "Zośka".

Zobacz także

2024-01-03, godz. 11:00 Plany Zamku Królewskiego w Warszawie na 2024 rok Prezentacja dzieł Rafaela, wystawa prac Władysława Hasiora i kolejne inwestycje - to plany Zamku Królewskiego w Warszawie na 2024 rok. Będzie to ostatni rok… » więcej 2024-01-03, godz. 10:00 Wszystkie drogi prowadzą do... muzeum - cykliczne oprowadzania tematyczne dla seniorów: Rozwój broni palnej w XIX w… Witold Garbal - kierownik Działu Historycznego Muzeum Śląska Opolskiego przybliży tajniki rozwoju broni palnej w dziewiętnastym wieku oraz oprowadzi po stałej… » więcej 2024-01-03, godz. 09:00 Sądeccy poszukiwacze znaleźli srebrne monety rzymskie z II wieku Grot i ostrogi średniowieczne, 30 krajcarów, pierścionkii dwie srebrne monety Cesarstwa Rzymskiego z II wieku naszej ery odnaleźli w Sylwestra poszukiwacze… » więcej 2024-01-03, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 3 stycznia » więcej 2024-01-02, godz. 15:00 Jan Ołdakowski o przygotowaniach do 80 rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego Muzeum Powstania Warszawskiego rozpoczęło przygotowania do obchodów 80. rocznicy wybuchu zrywu. Dyrektor placówki Jan Ołdakowski podkreśla, że będą to… » więcej 2024-01-02, godz. 13:00 Radiowa Czwórka ma 48 lat Radiowa Czwórka ma 48 lat. Pierwszą audycję IV Programu Polskiego Radia - bo taką początkowo nosił nazwę - wyemitowano 2 stycznia 1976 roku na falach ultrakrótkich… » więcej 2024-01-02, godz. 11:00 85 lat temu zmarł Roman Dmowski, polityk i publicysta, twórca podstaw ideologii narodowej w Polsce 85 lat temu, 2 stycznia 1939 roku, zmarł Roman Dmowski, jeden z "ojców" niepodległości Polski, zaliczany do grona najwybitniejszych, a zarazem najbardziej… » więcej 2024-01-02, godz. 09:00 Zamek Królewski na Wawelu otwiera w 2024 roku podziemną trasę zwiedzania [DŹWIĘK] Jedno z najbardziej tajemniczych miejsc na Wawelu zostanie otwarte dla zwiedzających. Muzealnicy i konserwatorzy w podziemiach wschodniego skrzydła królewskiej… » więcej 2024-01-02, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 2 stycznia » więcej 2024-01-01, godz. 07:30 Zamek Praski zwiedziły w 2023 roku ponad dwa miliony osób Zamek Praski zwiedziły w tym roku ponad dwa miliony osób. Zdecydowaną większość, bo 97 procent odwiedzających, stanowili turyści z zagranicy. W przyszłym… » więcej
8586878889
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »