Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Święta Bożego Narodzenia
2023-12-25, 10:15 Autor: IAR/E.Porycka/E.Leo/K.Koziełł/dok./w kry

Święta Bożego Narodzenia

Szopka bożonarodzeniowa [fot. Wanda Kownacka]
Szopka bożonarodzeniowa [fot. Wanda Kownacka]
25 grudnia przypada uroczystość Narodzenia Pańskiego, powszechnie nazywana świętami Bożego Narodzenia. Poprzedza je Wigilia 24 grudnia.
W tradycji chrześcijańskiej jest to święto upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa, człowieka i Boga. Noc, w którą Jezus przyszedł na świat, uznaje się za wyjątkową, ponieważ Bóg objawił się jako małe i bezbronne dziecko, a w jego majestat uwierzyli prości ludzie - pasterze czuwający przy stadach. W Polsce święta Bożego Narodzenia mają szczególnie rodzinny charakter, także dla osób niewierzących. Są to również dwa dni wolne od pracy. Tradycyjnie w Rzymie, w południe 25 grudnia, papież Franciszek ze środkowego balkonu bazyliki św. Piotra wygłosi bożonarodzeniowe orędzie i udzieli błogosławieństwa "Urbi et Orbi" - "Miastu i światu".

Obchody Bożego Narodzenia rozpoczęły się w IV wieku, gdy skończył się okres prześladowań chrześcijan. Wtedy też z inicjatywy św. Heleny wybudowano bazylikę Narodzenia Pańskiego w Betlejem. W wigilię święta wierni przybywali na betlejemskie Pole Pasterzy, by całą noc czuwać w bazylice nad Grotą Narodzenia. Tam, w nocy uczestniczono we mszy świętej, którą później nazwano "Pasterką", w nawiązaniu do ewangelicznej opowieści o pasterzach, którzy jako pierwsi oddali pokłon nowo narodzonemu Chrystusowi. Tak zaistniała pierwsza Wigilia i Pasterka. W 335 roku świętowanie Bożego Narodzenia dotarło z Betlejem do Rzymu, a potem do innych krajów.

Świętom Bożego Narodzenia towarzyszą liczne zwyczaje i tradycje. Należą do nich: uroczysta wieczerza wigilijna, dzielenie się opłatkiem, strojenie choinki, szopka betlejemska, śpiewanie kolęd oraz obdarowywanie prezentami na pamiątkę św. Mikołaja, biskupa Miry. Podarunki - w zależności od regionalnej tradycji - przynosi: w Polsce centralnej - Święty Mikołaj, w Wielkopolsce, na Pomorzu Zachodnim, Kaszubach i Kujawach - Gwiazdor, w Małopolsce - Aniołek, a na Górnym Śląsku - Dzieciątko Jezus.

W Kościołach, które celebrują liturgię według kalendarza juliańskiego, głównie Cerkiew greckokatolicka i Kościół prawosławny, Boże Narodzenie przypada 7 stycznia. W niedzielę w oktawie Bożego Narodzenia Kościół obchodzi święto Świętej Rodziny z Nazaretu - Jezusa, Maryi i Józefa. W tym roku przypada ono 31 grudnia. Uroczystość przypomina wiernym, że w rodzinie każda osoba pełni istotną rolę, ponieważ uczestniczy w misji Jezusa. Podkreśla też, że ta mała wspólnota pomaga w dojrzewaniu do wyboru życiowego powołania.

(więcej)

Przez pierwsze trzy wieki chrześcijaństwa nie obchodzono Bożego Narodzenia, celebrowano przede wszystkim Wielkanoc. Początkowo Boże Narodzenie w Betlejem świętowano 6 stycznia, dopiero później - 25 grudnia. Według księdza Józefa Naumowicza, badacza zajmującego się wczesnym chrześcijaństwem, 25 grudnia najlepiej oddaje symbolikę Bożego Narodzenia, rozumianego jako "światłość, która przenika ciemności". Łączy się to z astronomicznym zjawiskiem przesilenia zimowego, przedstawianego jako zwycięstwo dnia nad nocą. Ponieważ w czasach rzymskich uznawano, że następuje ono 25 grudnia, dlatego obchody Bożego Narodzenia ustanowiono na ten dzień. Na podstawie współczesnych wyliczeń wiemy, że przesilenie zimowe przypada 21 lub 22 grudnia.

Narodziny Chrystusa rozumiane jako przyjście światła na ziemię, były wypełnieniem przepowiedni proroków ze Starego Testamentu. W Księdze Izajasza czytamy: "Naród kroczący w ciemnościach ujrzał światłość wielką; nad mieszkańcami kraju mroków światło zabłysło (...) Albowiem Dziecię nam się narodziło, Syn został nam dany, na Jego barkach spoczęła władza. Nazwano Go imieniem: Przedziwny Doradca, Bóg Mocny, Odwieczny Ojciec, Książę Pokoju". Według Nowego Testamentu, nowo narodzony Chrystus przynosi tym, którzy w niego uwierzą, pokój, miłość i radość.

Uwzględniając przekazy Nowego Testamentu, należy z kolei przyjąć, że poczęcie Chrystusa dokonało się 25 marca - obecnie jest to uroczystość Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny - stąd narodzenie przypada 9 miesięcy później, czyli 25 grudnia.

Nie jest znany rok narodzin Chrystusa. Po wielu badaniach bibliści uznali, że Jezus przyszedł na świat między 8-mym a 6-tym rokiem przed naszą erą, czyli w latach 746-748 roku według kalendarza rzymskiego. Było to za panowania cesarza Oktawiana Augusta.
W ewangeliach nie znajdziemy też dnia ani miesiąca narodzin Jezusa. Tradycja Kościołów Wschodu i Zachodu przyjmuje, że wydarzyło się to zimą.

Zobacz także

2024-03-10, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 10 marca » więcej 2024-03-09, godz. 11:00 Muzeum Historii Polski przybliża postać Kastusia Kalinowskiego Muzeum Historii Polski i Biuro "Niepodległa" przygotowały film o bohaterze trzech narodów - Wincentym Konstantym Kalinowskim. Ten powstaniec styczniowy jest… » więcej 2024-03-09, godz. 09:00 100 lat temu urodził się Zdzisław Rachtan, ps. "Halny", żołnierz AK zgrupowania "Ponury" 100 lat temu, 9 marca 1924 roku, urodził się Zdzisław Rachtan, ps. "Halny", w okresie II wojny światowej uczestnik konspiracji niepodległościowej, żołnierz… » więcej 2024-03-09, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 9 marca » więcej 2024-03-08, godz. 15:00 Nowa wystawa w Domu Spotkań z Historią [DŹWIĘK] Nowa wystawa w warszawskim Domu Spotkań z Historią "Zbyszko Siemaszko. Fotograf Warszawy". Na ekspozycję składa się ponad 200 zdjęć głównie z lat 50… » więcej 2024-03-08, godz. 13:00 Archiwum Główne Akt Dawnych zaprezentowano książkę "Trzymajcie się z Zachodem... Józef Piłsudski w poszukiwaniu… Archiwum Główne Akt Dawnych zaprezentowało najnowszą publikację "Trzymajcie się z Zachodem... Józef Piłsudski w poszukiwaniu polskiej racji stanu". Naczelnik… » więcej 2024-03-08, godz. 11:00 56 lat temu wiec studentów na UW stał się początkiem Marca'68 56 lat temu, 8 marca 1968 roku, na Uniwersytecie Warszawskim odbył się wiec studentów, który pociągnął za sobą falę protestów w całym kraju. Był początkiem… » więcej 2024-03-08, godz. 09:00 Od ponad stu lat na świecie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Kobiet Od ponad stu lat na świecie, 8 marca obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Kobiet. Został ustanowiony w 1910 roku przez socjalistki w Kopenhadze. Miał służyć… » więcej 2024-03-08, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 8 marca » więcej 2024-03-07, godz. 13:00 Wilno: prezentacja książki "Wilnianie, świadkowie Katynia, emigranci" [DŹWIĘK] W Wilnie zaprezentowano książkę "Wilnianie, świadkowie Katynia, emigranci. Stanisław Swianiewicz i Józef Mackiewicz". Z tej okazji Instytut Polski w Wilnie… » więcej
6970717273
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »