Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 109 lat temu utworzono I Brygadę Legionów Pols…
2023-12-19, 08:30 Autor: IAR/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełł/dok.

109 lat temu utworzono I Brygadę Legionów Polskich

Ułani I szwadronu I Brygady Legionów Polskich, 18 grudnia 1914 [fot. wikipedia/domena publiczna]
Ułani I szwadronu I Brygady Legionów Polskich, 18 grudnia 1914 [fot. wikipedia/domena publiczna]
109 lat temu, 19 grudnia 1914 roku, utworzono I Brygadę Legionów Polskich, nad którą dowództwo objął Józef Piłsudski. Jednostkę tworzyły głównie polskie kompanie uczestniczące w I wojnie światowej, walczące w Armii Austro-Węgierskiej przeciwko Rosjanom. Najstarszą z nich była I Kompania Kadrowa - pododdział piechoty sformowany przez Piłsudskiego 3 sierpnia 1914 roku. 19 grudnia 1914 powołano również II Brygadę
Jej dowódcą do lipca 1916 był pułkownik Ferdynand Küttner, a następnie - pułkownik Józef Haller. III Brygada powstała pół roku później. Dowodzili nią kolejno: Wiktor Grzesicki, Stanisław Szeptycki, Zygmunt Zieliński i Bolesław Roja.

Legiony Polskie były pierwszą polską formacją wojskową w XX wieku. Skupiły między innymi oddziały Związku Strzeleckiego, Polskie Drużyny Strzeleckie, a także sekcje Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" oraz inne polskie organizacje paramilitarne działające przed I wojną światową. Swoim wysiłkiem zbrojnym podczas wojny, przyczyniły się do odzyskania niepodległości w 1918 roku.

W szczytowym okresie - jesienią 1915 roku - w Legionach Polskich służyło ponad 16 tysięcy żołnierzy. Według różnych szacunków, przez cały okres istnienia formacji przeszło przez nią od 35 do 40 tysięcy żołnierzy. Poległo około 3 tysięcy.

Żołnierze Legionów rekrutowali się z różnych stanów społecznych. Byli wśród nich studenci, robotnicy, inteligenci, chłopi, rzemieślnicy różnych zawodów. W I Brygadzie istniał Żeński Oddział Wywiadowczy, choć oficjalnie przyjmowanie kobiet było zabronione.

I Brygada Legionów Polskich została utworzona po bitwie pod Krzywopłotami. Walczyła w wielu krwawych starciach I wojny światowej, w tym w bitwie pod Łowczówkiem, pod Konarami, prowadziła pościg za armią rosyjską, biorąc udział między innymi w starciu pod Raśną, a także obsadzała front wołyński. W czasie najcięższej ofensywy armii rosyjskiej przeciwko wojskom państw centralnych - ofensywy Brusiłowa, I Brygada toczyła krwawe walki obronne pod Kostiuchnówką, gdzie w lipcu 1916 roku pięć i pół tysiąca polskich żołnierzy, w tym kilkuset ułanów, przez trzy dni stawiało czoła 13 tysiącom Rosjan.

Od września 1916 roku I Brygada wchodziła w skład Polskiego Korpusu Posiłkowego, utworzonego przez Austro-Węgry z Legionów Polskich, stając się tym samym podstawą tworzenia Wojska Polskiego.

I Brygada Legionów Polskich została rozwiązana w następstwie kryzysu przysięgowego. Powstał on, gdy Józef Piłsudski zakazał legionistom składania przysięgi na wierność armii niemieckiej, czego zażądały władze pruskie, gdy Austria przekazała Prusom zwierzchnictwo nad polskimi jednostkami. W lipcu 1917 roku I Brygadę rozwiązano, żołnierzy internowano, a Piłsudski został aresztowany i osadzony w Magdeburgu. Taki sam los spotkał III Brygadę Legionów Polskich. Natomiast większość żołnierzy II Brygady Józefa Hallera złożyła przysięgę i uniknęła internowania.

Zobacz także

2024-02-25, godz. 09:00 193. rocznica bitwy pod Olszynką Grochowską 193 lata temu, 25 lutego 1831 roku, rozegrała się bitwa pod Olszynką Grochowską, jedno z największych i najbardziej krwawych starć w Powstaniu Listopadowym… » więcej 2024-02-25, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 25 lutego » więcej 2024-02-24, godz. 13:00 55. rocznica ostatniego rejsu MS "Batorego" 55 lat temu, 24 lutego 1969 roku, do macierzystego portu w Gdyni powrócił ze swego ostatniego rejsu transatlantyk MS "Batory". Przez ponad 30 lat służby -… » więcej 2024-02-24, godz. 11:00 Uroczystości upamiętniające generała Fieldorfa „Nila” w 71. rocznicę jego śmierci 71 lat temu komuniści zamordowali generała Augusta Emila Fieldorfa „Nila”, jednego z bohaterów drugiej wojny światowej. W kwietniu 1952 roku komunistyczny… » więcej 2024-02-24, godz. 09:00 2. rocznica wojny na Ukrainie 24 lutego mija 2. rocznica rosyjskiej agresji na Ukrainę. Wojska Putina, gromadzone przy ukraińskiej granicy od jesieni 2021, ruszyły do natarcia. Atak nastąpił… » więcej 2024-02-24, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 24 lutego » więcej 2024-02-23, godz. 13:00 IPN: projekt edukacyjny o Wandzie Madlerowej Postaci Wandy Madlerowej, organizatorki tajnego nauczania, więźniarki Ravensbruck, był poświęcony projekt edukacyjny IPN w Lublinie, skierowany do młodzieży… » więcej 2024-02-23, godz. 10:30 79. rocznica zakończenia okupacji niemieckiej w Poznaniu Dziś 79. rocznica zakończenia okupacji niemieckiej w Poznaniu. 23 lutego 1945 roku był ostatnim dniem walk o miasto. Uroczystości z okazji tej rocznicy odbędą… » więcej 2024-02-23, godz. 11:00 Szczątki ponad 276 osób odnaleziono na terenie b. obozu jenieckiego Stalag II Szczątki cywili, w tym kobiet i dzieci, prawdopodobnie także powstańców warszawskich, odnaleziono na terenie byłego niemieckiego obozu jenieckiego Stalag… » więcej 2024-02-23, godz. 09:00 165 lat temu zmarł Zygmunt Krasiński, wybitny poeta i pisarz epoki romantyzmu 165 lat temu, 23 lutego 1859 roku, zmarł Zygmunt Krasiński, wybitny poeta, pisarz i myśliciel epoki romantyzmu. Autor dramatu metafizycznego "Nie-boska komedia"… » więcej
9091929394
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »