Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-14, 07:30 Autor: Skrzydelski Przemysław / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
14 grudnia
1658 - Hetman Stefan Czarniecki na czele polskiej jazdy przeprawił się na duńską wyspę Als, odbijając ją z rąk Szwedów; wydarzenie to upamiętnia tekst "Mazurka Dąbrowskiego".

1666 - Urodził się Jerzy Andrzej Helwing, botanik i lekarz, pastor, założyciel doświadczalnego ogrodu aklimatyzacyjnego w Stulichach koło Węgorzewa.

1788 - W Warszawie urodził się Piotr Szembek, uczestnik wojen napoleońskich, generał; podczas Powstania Listopadowego w grudniu 1830 r. gubernator wojskowy Warszawy, następnie dowódca 4. Dywizji Piechoty, walczył m.in. w bitwach pod Wawrem i Olszynką Grochowską.

1789 - W Warszawie urodziła się Maria Szymanowska, pianistka, kompozytorka.

1883 - W Paryżu na emigracji zmarł Ludwik Nabielak, działacz polityczny, poeta, historyk literatury. W Powstaniu Listopadowym dowodził atakiem na Belweder, walczył pod Grochowem, Iganiami i Ostrołęką.

1886 –Zmarł Antoni Wincenty Rutkowski, kompozytor, pianista i skrzypek. Tworzył m.in. pieśni chóralne i solowe, utwory kameralne.

1897 - Urodził się Stanisław Ostoja-Chrostowski, malarz i grafik specjalizujący się w drzeworycie, specjalista od grafiki użytkowej.

1899 - We wsi Ossala w powiecie staszowskim urodził się Adam Bień, prawnik, działacz ludowy; w czasie II wojny światowej członek władz Polskiego Państwa Podziemnego; w 1945 r. aresztowany przez NKWD i sądzony w tzw. procesie szesnastu w Moskwie.

1901 - W Tarnopolu urodził się Kazimierz Michałowski, archeolog, egiptolog, historyk sztuki; w 1937 roku został kierownikiem pierwszej polskiej ekspedycji badawczej w Egipcie; dzięki wykopaliskom jego zespołu powstała galeria sztuki egipskiej w Muzeum Narodowym w Warszawie; twórca szkoły archeologii śródziemnomorskiej na UW.

1901 - W Kościanie urodził się Feliks Stamm, trener bokserski, wychowawca kilku pokoleń polskich pięściarzy, m.in. takich mistrzów ringu jak Jerzy Kulej, Józef Grudzień czy Zbigniew Pietrzykowski.

1908 - W Warszawie urodził się Eugeniusz Lokajski, lekkoatleta, w latach 30. należał do światowej czołówki oszczepników, olimpijczyk z Berlina (1936); ppor. Armii Krajowej ps. Brok; autor ponad 850 fotografii dokumentujących walkę i życie codzienne warszawskich powstańców; zginął 25 września 1944 r.

1911 - W Warszawie urodził się Jerzy Iwanow-Szajnowicz, pływak, reprezentant Polski w piłce wodnej; od 1926 r. w Salonikach; w czasie II wojny agent brytyjskich służb, bohater greckiego ruchu oporu.

1913 - W Samborze urodził się Artur Sandauer, prozaik, krytyk literacki, tłumacz, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

1922 - Prezydent Gabriel Narutowicz przejął władzę z rąk Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. "Ja oficer czynnej służby, który nigdy przed nikim nie stawał na baczność, staję na baczność przed Polską, którą Ty reprezentujesz" - powiedział Piłsudski do Narutowicza podczas uroczystości w Belwederze.

1922 - Prezydent Gabriel Narutowicz przyjął dymisję rządu Juliana Nowaka.

1923 - Dymisja drugiego rządu Wincentego Witosa.

1939 - W związku z agresją na Finlandię Związek Sowiecki został wykluczony z Ligi Narodów.

1945 - W Sopocie urodził się Andrzej Dudziński, malarz, grafik i ilustrator.

1948 - W Warszawie podczas II Zjazdu PPR i XVIII Kongresu PPS zapadła decyzja o zjednoczeniu obu partii.

1948 - W Szczecinie urodził się Janusz Kijowski, reżyser, scenarzysta, producent filmowy, pedagog; autor filmów "Kung-fu", "Głosy", "Maskarada", "Stan strachu" i "Tragarz puchu".

1948 - Powstał klub piłkarski Górnik Zabrze.

1950 - Prezydium rządu podjęło uchwałę o wybudowaniu w Warszawie do 1956 r. linii metra.

1960 - Powstała Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).

1968 - W Mysłowicach urodziła się Jolanta Fraszyńska, aktorka.

1970 - Grudzień '70: Strajk robotników gdańskiej Stoczni im. Lenina żądających odwołania podwyżek i zmian personalnych w kierownictwie partii; manifestacje uliczne w Gdańsku - walki z milicją i wojskiem.

1970 - W Warszawie urodziła się Anna Maria Jopek, wokalistka, kompozytorka, pianistka, autorka tekstów.

1976 - W obecności najwyższych władz państwowych PRL oraz premiera ZSRS Aleksieja Kosygina odbyła się uroczystość oddania do eksploatacji Huty "Katowice".

1981 - W USA oficer wywiadu PRL Marian Zacharski został skazany na dożywocie za wykradzenie dokumentacji dotyczącej amerykańskiej obronności, m.in. systemów radarowych myśliwców F-16, bombowca strategicznego Rockwell B-1, systemu sonarowego dla okrętów podwodnych, ulepszonej rakiety ziemia-powietrze Hawk oraz pocisków rakietowych Phoenix i Patriot.

1985 - W Truskolasach koło Częstochowy urodził się Jakub Błaszczykowski, piłkarz, wielokrotny reprezentant Polski i kapitan drużyny narodowej, zawodnik m.in. Wisły Kraków, Borussii Dortmund, Fiorentiny, a od 2016 r. w VfL Wolfsburg.

1990 - Sejm przyjął dymisję rządu Tadeusza Mazowieckiego.

1995 - Premiera filmu "Tato" w reżyserii Macieja Ślesickiego.

2016 – Sejm uchwalił Ustawę o prawie oświatowym, zakładającą między innymi stopniową likwidację gimnazjów.

2020 – W zmarła aktorka Hanna Stankówna, znana m.in. z „Seksmisji”, „07 zgłoś się” i „Na Wspólnej”, a także wielu ról na scenie stołecznego Teatru Polskiego i Teatru Telewizji.

2020 – W Warszawie zmarł aktor Piotr Machalica, znany m.in. z ról w filmach: "Dekalog IX" Krzysztofa Kieślowskiego, "Dzień świra" Marka Koterskiego i "Sztuka kochania" Jacka Bromskiego. Był związany m.in. z Teatrem Powszechnym w Warszawie, Teatrem Polonia i Och-Teatrem.

2021 – W Warszawie zmarł Tadeusz Ross – aktor, scenarzysta, satyryk, znany przede wszystkim jako twórca programów satyrycznych, m.in. "Zulu-Gula" oraz "Rossmówki", które współtworzył wraz z Piotrem Fronczewskim.

Zobacz także

2024-01-23, godz. 11:00 Polacy oddali hołd Powstańcom Styczniowym [DŹWIĘK] Powstanie objęło tereny zaboru rosyjskiego i miało charakter wojny partyzanckiej. Stoczono podczas jego trwania około 1200 potyczek. Największe z nich to… » więcej 2024-01-23, godz. 09:00 Toomas Hendrik Ilves laureatem Medalu Kuriera z Warszawy Były prezydent Estonii Toomas Hendrik Ilves został laureatem Medalu Kuriera z Warszawy. Wyróżnienie wręczono podczas uroczystej gali w Muzeum Powstania Warszawskiego… » więcej 2024-01-23, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 23 stycznia » więcej 2024-01-22, godz. 14:00 15 lat temu zmarł gen. Stanisław Karolkiewicz "Szczęsny", żołnierz AK i Zrzeszenia WiN 15 lat temu, 22 stycznia 2009 roku, zmarł Stanisław Karolkiewicz, pseudonim "Szczęsny", generał, żołnierz Armii Krajowej. Po wojnie działał w antykomunistycznym… » więcej 2024-01-22, godz. 12:32 Uroczystości z okazji 161. rocznicy wybuchu powstania styczniowego Dziś 161. rocznica wybuchu powstania styczniowego - skierowane przeciwko Rosji największego i najdłuższego zrywu narodowowyzwoleńczego Polaków. » więcej 2024-01-22, godz. 12:00 81 lat temu utworzono Kedyw - Kierownictwo Dywersji Komendy Głównej Armii 81 lat temu - 22 stycznia 1943 roku - w okupowanej Polsce utworzono Kedyw, czyli Kierownictwo Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Oficjalny rozkaz o utworzeniu… » więcej 2024-01-22, godz. 10:00 Prezydenci Polski i Litwy upamiętnili 161. rocznicę Powstania Styczniowego (21.01) Prezydent Andrzej Duda powiedział, że Polaków i Litwinów łączy żywa pamięć o wielkim wspólnym dziedzictwie wolności i wspaniała tradycja walk o samostanowienie… » więcej 2024-01-22, godz. 09:00 161 lat temu wybuchło Powstanie Styczniowe 161 lat temu, 22 stycznia 1863 roku, wybuchło Powstanie Styczniowe, skierowane przeciwko Rosji, największy zryw narodowowyzwoleńczy Polaków XIX wieku i najdłużej… » więcej 2024-01-22, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 22 stycznia » więcej 2024-01-21, godz. 11:00 35 lat temu zginął ksiądz Stefan Niedzielak, opiekun Rodzin Katyńskich 35 lat temu, w nocy z 20 na 21 stycznia 1989 roku, zginął ksiądz Stefan Niedzielak, proboszcz parafii św. Karola Boromeusza na Powązkach, współzałożyciel… » więcej
9192939495
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »