Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 60 lat temu padł niedźwiedź Wojtek, żołnierz…
2023-12-02, 09:00 Autor: IAR/D.Panek/O.Kłosińska/dok.

60 lat temu padł niedźwiedź Wojtek, żołnierz armii generała Andersa

Niedźwiedź Wojtek [fot. wikipedia]
Niedźwiedź Wojtek [fot. wikipedia]
60 lat temu, 2 grudnia 1963 roku, w ogrodzie zoologicznym w stolicy Szkocji Edynburgu na wieczną wartę odszedł syryjski niedźwiedź brunatny Wojtek, znany ze służby w armii generała Władysława Andersa. Zwierzę zostało przygarnięte przez polskich żołnierzy w Iranie w 1942 roku. Odkupili oni małego niedźwiadka od przygodnie spotkanego arabskiego chłopca za kilka puszek konserw, czekoladę i garść monet.
Miś został oficjalnie wciągnięty do ewidencji 22. Kompanii Zaopatrywania Artylerii i nadano mu stopień kaprala. Z żołnierzami przeszedł cały szlak bojowy - z Iranu przez Irak, Syrię, Palestynę, Egipt do Włoch, a po demobilizacji - do Wielkiej Brytanii. Podczas walk o Monte Cassino zwierzę pomagało w noszeniu ciężkich skrzyń z amunicją artyleryjską. Niedźwiedź z pociskiem w łapach stał się symbolem jednostki. Odznaka taka pojawiła się na samochodach wojskowych, proporczykach i mundurach żołnierzy.

Polscy żołnierze opiekowali się niedźwiadkiem bardzo troskliwie. Jego ulubionymi przysmakami były owoce, słodkie syropy, marmolada, miód oraz piwo, które dostawał za dobre zachowanie. Jadał razem z żołnierzami i spał z nimi w namiocie. Kiedy urósł, dostał własną sypialnię w dużej drewnianej skrzyni. Nie lubił jednak samotności i często w nocy chodził do śpiących w namiocie żołnierzy. Wojskowi wspominają, że Wojtek uwielbiał jazdę ciężarówkami - w szoferce, a czasami na skrzyni, czym wzbudzał sporą sensację na drodze. Zwierzak znany był z tego, że pomagał żołnierzom, ale też podkradał im piwo i papierosy, lubił też zapasy z ludźmi. Pokonanych lizał po twarzy.

Gdy zakończyły się działania wojenne, 22. Kompania, jako część 2. Korpusu Polskiego, została przetransportowana do Glasgow w Szkocji. Po demobilizacji jednostki zapadła decyzja o oddaniu Wojtka do ogrodu zoologicznego w Edynburgu. Niedźwiedź mieszkał tam od 15 listopada 1947 roku. Był często odwiedzany przez mieszkańców, ale też weteranów polskiego wojska. Pod koniec lat 50. XX wieku pojawiły się pomysły sprowadzenia misia do Polski. Nie zgodzili się jednak na to żołnierze weterani. Miś padł 2 grudnia 1963 roku, w wieku 22 lat. O jego śmierci poinformowała brytyjska prasa i stacje radiowe.

(więcej)

Niedźwiedź Wojtek stał się po wojnie bohaterem licznych piosenek, filmów, gier, a nawet przedstawień teatralnych. O bohaterskim żołnierzu śpiewali między innymi Maleo Reggae Rockers i Marika w utworze "Piosenka o Wojtku" oraz zespół Őszibarack w piosence "Wojtek, the bear soldier”.

Historię misia można było zobaczyć w filmach "Piwko dla niedźwiedzia!" w reżyserii Marii Dłużewskiej oraz produkcji BBC i TVP "O niedźwiedziu, co poszedł na wojnę". W warszawskim Teatrze Dramatycznym wystawiono z kolei spektakl "Niedźwiedź Wojtek" według Tadeusza Słobodzianka. Waleczny niedźwiedź jest też bohaterem gry komputerowej "Hearts of Iron IV" oraz gry planszowej wydanej przez IPN "Miś Wojtek".

Łukasz Wierzbicki poświęcił mu książkę dla dzieci "Dziadek i niedźwiadek" opartą na wspomnieniach jednego z opiekunów niedźwiedzia profesora Wojciecha Narębskiego. W liście do czytelników Wojciech Narębski napisał: "Trzeba Wam wiedzieć, że moja kompania miała potężne, czterotonowe samochody ciężarowe, przeznaczone do przewozu pocisków dla naszej ciężkiej artylerii, a zaopatrzenie trzeba było często dowozić nocą, bez używania świateł, zazwyczaj jeżdżąc po górskich, krętych i ostrzeliwanych przez Niemców drogach. Gdy skrajnie zmęczeni wracaliśmy do miejsca postoju kompanii, Wojtek witał nas zawsze radośnie, co bardzo poprawiało nam nastrój. Zdarzało się też, że pomagał nam w załadowywaniu i rozładowywaniu ciężkich skrzynek z amunicją".

Pomniki Wojtka odsłonięto między innymi w Edynburgu, Londynie, Krakowie i Warszawie.

Zobacz także

2024-09-05, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 5 września » więcej 2024-09-04, godz. 15:00 Klęska, chaos i odwrót, powojenne wspomnienia Jana Karskiego [DŹWIĘK] W trakcie kampanii wrześniowej na antenie Polskiego Radia dominowała propaganda sukcesu. Podkreślano liczbę strąconych niemieckich samolotów, zniszczonych… » więcej 2024-09-04, godz. 13:45 Wystawa „TITANIC: The Artifact Exhibition” w SOHO ART CENTER Ponad 160 autentycznych eksponatów wydobytych z wraku Titanica, który spoczywa na dnie północnego Atlantyku można oglądać na wystawie „TITANIC: The Artifact… » więcej 2024-09-04, godz. 11:00 215 lat temu urodził się Juliusz Słowacki, poeta romantyczny, autor Kordiana i Balladyny 215 lat temu, 4 września 1809 roku, urodził się Juliusz Słowacki, poeta, dramatopisarz, filozof - opracował koncepcję filozofii genezyjskiej, wybitny twórca… » więcej 2024-09-04, godz. 09:00 Spotkanie z profesorem Antonim Maziarzem zorganizowało Stowarzyszenie Rodło Opole Historyk Uniwersytetu Opolskiego przybliżył Opolanom postać Jana Łangowskiego. Wykład: nosił tytuł "Jan Łangowski 1904 - 1953. Arystokrata ducha". » więcej 2024-09-04, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 4 września » więcej 2024-09-03, godz. 15:00 Niemieckie zbrodnie w trakcie kampanii wrześniowej [DŹWIĘK] 85 lat temu atakiem na Polskę rozpoczęła się II wojna światowa. Od pierwszych chwil inwazji Niemcy dokonywali licznych zbrodni na ludności polskiej a także… » więcej 2024-09-03, godz. 13:15 85 lat temu doszło do niemieckiej prowokacji w Bydgoszczy 85 lat temu - 3 września 1939 roku - w Bydgoszczy rozpoczęła się niemiecka akcja dywersyjna, która najpierw doprowadziła do samosądów na ulicach miasta… » więcej 2024-09-03, godz. 11:00 Alianci dołączają do wojny z Niemcami [DŹWIĘK] 1 września atakiem Niemiec na Polskę rozpoczęła się II wojna światowa. Trzy dni później wypełniając sojusznicze zobowiązania do konfliktu dołączyły… » więcej 2024-09-03, godz. 09:00 44 lata temu podpisano porozumienie w Jastrzębiu-Zdroju 44 lata temu, 3 września 1980 roku, strona rządowa podpisała porozumienie ze strajkującymi w Jastrzębiu-Zdroju. Było ono trzecim - po gdańskim i szczecińskim… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »