Miasto od XIV wieku należało do Polski. W pierwszych latach wieku XX było trzecim największym miastem na ziemiach polskich, po Warszawie i Łodzi. Zamieszkiwało je ponad 200 tysięcy ludzi, z czego Ukraińcy stanowili około czterdziestotysięczną mniejszość. Konflikt ukraińsko-polski istniał od końca XIX wieku. Zaczął narastać pod koniec I wojny światowej, wskutek ożywienia ukraińskich dążeń niepodległościowych. 19 października 1918 roku Ukraińska Rada Narodowa uchwaliła we Lwowie utworzenie państwa w Galicji Wschodniej, a 31 października podjęto decyzję o rozpoczęciu działań zbrojnych przeciwko Polakom stanowiącym większość mieszkańców miasta. Atak nastąpił 1 listopada.

Ukraińska ofensywa była możliwa dzięki temu, że wycofujący się stamtąd austriaccy zaborcy militarnie wsparli siły ukraińskie, przekazując im cały arsenał broni i amunicji. Z kolei polska społeczność w mieście w pierwszych dniach listopada była odcięta od jakiejkolwiek pomocy militarnej, bo odrodzona Polska dopiero powstawała. Nie istniały jeszcze polskie siły, ośrodki władzy były rozproszone albo pozbawione autorytetu. W tej sytuacji za broń chwycili mieszkańcy miasta. W starciach o Lwów po stronie polskiej brało udział z bronią w ręku lub w służbach pomocniczych ponad 6 tysięcy osób, w tym niemal 450 kobiet. Ponad 1400 obrońców Lwowa nie miało ukończonych 17 lat.

Odsiecz oddziałów Wojska Polskiego, dowodzonych przez podpułkownika Michała Tokarzewskiego-Karaszewicza (od 1924 - generał), dotarła do Lwowa 20 listopada. Ostateczna bitwa o miasto rozegrała się dzień później. 22 listopada, po ciężkich bojach, cały Lwów był już w polskich rękach. Próba przejęcia władzy przez Ukraińców zakończyła się fiaskiem.

W walkach o Lwów zginęło lub zmarło od ran 439 żołnierzy i członków wojskowej służby sanitarnej, w tym 12 kobiet. 120 poległych było uczniami, a 76 - studentami wyższych uczelni. Spoczywają na Cmentarzu Obrońców Lwowa, nazywanym też Cmentarzem Orląt Lwowskich. Nekropolia została wzniesiona w latach 20. ubiegłego wieku jako część Cmentarza Łyczakowskiego.

Walki o Lwów były częścią polsko-ukraińskiej wojny o ziemie między Sanem a Zbruczem. Zakończyła się w lipcu 1919 roku, gdy wojska polskie wyparły siły ukraińskie za Zbrucz. Po odzyskaniu niepodległości Polska prowadziła jednocześnie kilka wojen o swoje granice. Poza polsko-ukraińską w latach 1918-1919, także z Niemcami (powstanie wielkopolskie i trzy powstania śląskie), z Litwinami, Czechami i z Rosją bolszewicką.

(więcej)

Opanowanie Lwowa przez Polaków nie zakończyło walk o miasto. Aż do wiosny 1919 roku było ono okrążone przez żołnierzy ukraińskich. Walki toczyły się na przedmieściach, a sam Lwów znajdował się pod ostrzałem artyleryjskim. Był prawie całkowicie pozbawiony wody i energii elektrycznej.

21 marca 1919 roku Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego wydało rozkaz wstrzymania wszelkich akcji zaczepnych do czasu powrotu do kraju Armii Hallera, którą zamierzano wykorzystać w walkach o Lwów. Polska ofensywa rozpoczęła się w połowie maja 1919 roku. Osiem dni później, 22 maja, oddziały ukraińskie obawiając się okrążenia, wycofały się, kończąc półroczne oblężenie.