Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2022-12-15, 00:10 Autor: Bolesław Bezeg / PAP

Kartka z kalendarza

Dziś przypada 50 rocznica śmierci urodzonego we Wróblinie pod Głogówkiem wybitnego polskiego malarza Jana Cybisa.

1433 - W Łęczycy zawarto polsko-krzyżacki rozejm, który kończył czteroletnią wojnę Polski i Litwy z Zakonem.


1575 - Elekcja Stefana Batorego i Anny Jagiellonki na króla i królową Polski.


1595 - W Sandomierzu urodził się Jerzy Ossoliński, wojewoda sandomierski, kanclerz wielki koronny, najbliższy współpracownik króla Władysława IV Wazy; autor "Pamiętnika 1595-1621".


1772 - We Lwowie urodził się Jan Krukowiecki, generał, uczestnik wojen napoleońskich i Powstania Listopadowego.


1784 – Urodził się Wacław Seweryn Rzewuski, podróżnik, orientalista i pamiętnikarz.


1801 – Urodził się Karol August Freyer, polski kompozytor, organista i pedagog pochodzenia niemieckiego.


1828 - W Warszawie w Szkole Podchorążych Artylerii powstało konspiracyjne Sprzysiężenie Podchorążych, którego celem była walka o niepodległość Polski; na czele sprzysiężenia stanął ppor. Piotr Wysocki.


1859 - W Białymstoku urodził się Ludwik Zamenhof, lekarz, twórca języka esperanto.


1880 - Urodził się Wiesław Chrzanowski, inżynier, konstruktor, profesor politechnik we Lwowie i Warszawie.


1900 - W Warszawie otwarto gmach Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych.


1918 – Z powodu rosnącej temperatury sporu polsko-niemieckiego w Wielkopolsce rząd RP zerwał stosunki dyplomatyczne z Niemcami.


1921 - Urodził się Tymoteusz Karpowicz, poeta, prozaik, dramaturg, tłumacz; czołowy twórca poezji lingwistycznej, uznawany za ostatniego wielkiego modernistę, którego twórczość zamyka doświadczenie polskiej awangardy poetyckiej XX wieku.


1923 - W Warszawie urodził się Leon Niemczyk, aktor; do historii kina przeszły jego kreacje w "Nożu w wodzie" Romana Polańskiego oraz "Pociągu" Jerzego Kawalerowicza.


1928 - W Chełmie urodziła się Ida Haendel, skrzypaczka, zaliczana do najwybitniejszych współczesnych wirtuozów; laureatka I Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego w Warszawie (1935); w 1936 r. wyjechała z Polski; zamieszkała w Wielkiej Brytanii, wiele lat spędziła w Kanadzie, a następnie przeniosła się na Florydę.


1929 - W Rudzieńcu koło Gliwic urodził się Tomasz Zaliwski, aktor, wystąpił m.in. w filmach "Pełnia" Andrzeja Kondratiuka, "Wśród nocnej ciszy" Tadeusza Chmielewskiego, "Śmierć prezydenta" Jerzego Kawalerowicza, a także w serialu "Czterej pancerni i pies".


1936 - Polskie Koleje Państwowe uruchomiły elektryczną linię na trasie Otwock-Pruszków.


1936 - W Warszawie urodził się Krzysztof Sadowski, pianista, organista, kompozytor jazzowy.


1939 - Niemcy utworzyli Bank Emisyjny w Polsce, instytucję emitującą od 1940 r. pieniądze na terenie Generalnego Gubernatorstwa.


1939 – Władze litewskie formalnie zlikwidowały Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie.


1948 - W Warszawie rozpoczął się Kongres Zjednoczeniowy PPR i PPS, podczas którego utworzono Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą (PZPR); wybrany na Kongresie Komitet Centralny powołał Biuro Polityczne, z przewodniczącym Bolesławem Bierutem na czele.


1951 - W Warszawie w gmachu Związku Nauczycielstwa Polskiego odbył się pierwszy w powojennej Polsce publiczny pokaz działania telewizji.


1956 - Polskie Radio nadało pierwszy odcinek słuchowiska "Matysiakowie".


1961 - Sąd w Jerozolimie skazał na karę śmierci Adolfa Eichmanna, szefa wydziału żydowskiego w Głównym Urzędzie Bezpieczeństwa Rzeszy, "mordercy zza biurka", odpowiedzialnego za śmierć milionów Żydów.


1963 - W Ostrowcu Świętokrzyskim urodził się Mirosław Baka, aktor Teatru Wybrzeże w Gdańsku; wystąpił m.in. w "Krótkim filmie o zabijaniu" Krzysztofa Kieślowskiego i "Wyroku na Franciszka Kłosa" Andrzeja Wajdy.


1970 - Grudzień '70: Kolejny dzień robotniczych protestów na Wybrzeżu: początek strajków w Gdyni, Elblągu, Słupsku i Szczecinie; na ulicach Gdańska trwały starcia demonstrantów z milicją i wojskiem, padli zabici i ranni.


1971 - W Lublinie urodziła się Edyta Olszówka, aktorka, wystąpiła w filmach "Strefa ciszy", "Tam i z powrotem", "Lejdis", "Nigdy nie mów nigdy", "Śluby panieńskie" i "Prosta historia o miłości".


1981 - Stan wojenny: Oddziały ZOMO dokonały pacyfikacji strajków w kopalni "Manifest Lipcowy" w Jastrzębiu oraz w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku.


1991 - W Katowicach prezydent Lech Wałęsa odsłonił krzyż-pomnik poświęcony pamięci górników kopalni "Wujek", którzy polegli w pierwszych dniach stanu wojennego w czasie pacyfikacji strajku dokonanej przez oddziały ZOMO.


1992 - W Warszawie zmarł Andrzej Zahorski, historyk, dyrektor Wojskowego Instytutu Historycznego, profesor Uniwersytetu Warszawskiego; prezes Polskiego Towarzystwa Historycznego (1982-1988); należał do najwybitniejszych badaczy epoki stanisławowskiej oraz napoleońskiej.


1993 - Premiera filmu "Samowolka" w reżyserii Feliksa Falka.


2006 – PKN Orlen kupił od rosyjskiego Jukosu litewską rafinerię ropy naftowej Mažeikiu Nafta.


2016 - W Poznaniu zmarł Bohdan Smoleń, aktor, piosenkarz, satyryk, artysta kabaretowy, znany z występów w kabarecie "Tey", założyciel Fundacji Stworzenia Pana Smolenia.


2017 - W Gdańsku zmarł Kazimierz Piechowski, żołnierz AK, uczestnik jednej z najsłynniejszych ucieczek z niemieckiego obozu KL Auschwitz-Birkenau 20 czerwca 1942 r.

Zobacz także

2024-09-10, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 10 września - Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom, ogłoszony przez WHO. 10 września - Światowy Dzień Pierwszej Pomocy. 10 września - Dzień… » więcej 2024-09-09, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 9 września - Światowy Dzień FAS, czyli alkoholowego zespołu płodowego, mający na celu uświadomienie przyszłym matkom skutków picia alkoholu w czasie ciąży… » więcej 2024-09-08, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 8 września - Światowy Dzień Walki z Analfabetyzmem, ustanowiony przez UNESCO w 1965 roku. 8 września - Światowy Dzień Fizjoterapii. 8 września - Święto… » więcej 2024-09-07, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 7 września - Międzynarodowy Dzień Czystego Powietrza dla Błękitnego Nieba. 7 września - Światowy Dzień Świadomości Dystrofii Duchenne'a. » więcej 2024-09-06, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 6 września - Dzień Walki z Prokrastynacją. 6 września - Dzień Czytania Książek. » więcej 2024-09-05, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 5 września - Międzynarodowy Dzień Dobroczynności. » więcej 2024-09-04, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 4 września - W Polsce obchodzone jest wspomnienie 11 błogosławionych męczennic, sióstr nazaretanek z Nowogródka, zamordowanych przez hitlerowców 1 sierpnia… » więcej 2024-09-03, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 3 września - Święto Niepodległości Republiki San Marino. 3 września - Dzień Wieżowców. » więcej 2024-09-02, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 2 września - Międzynarodowy Dzień Sępa. 2 września - Światowy Dzień Brody. 2 września - Dzień Dużego Rozmiaru. » więcej 2024-09-01, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 1 września - Dzień Weterana Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, obchodzony w Polsce, od 1997 roku. 1 września - Święto Wojsk Obrony Przeciwlotniczej… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »