Kalendarium historyczne kraj i świat

1794 - Powstanie Kościuszkowskie: wojska rosyjskie wkroczyły do Warszawy.

1830 - W Jaszunach koło Wilna zmarł Jan Śniadecki astronom, matematyk, filozof; rektor uniwersytetu w Wilnie w latach 1807-1815.

1839 - W Mińsku urodził się Tadeusz Korzon, jeden z najwybitniejszych polskich historyków; przedstawiciel warszawskiej szkoły historycznej; uczestnik Powstania Styczniowego.

1861 - Urodził się Tadeusz Pawlikowski, krytyk literacki, reżyser, dyrektor teatrów lwowskich i krakowskich, poniósł duże zasługi dla rozwoju sceny teatralnej w okresie Młodej Polski.

1873 - W Łodzi urodził się Tadeusz Miciński, poeta, prozaik, dramaturg; jeden z czołowych twórców okresu Młodej Polski.

1907 - Urodził się Mieczysław Milecki, aktor teatralny i filmowy. W czasie II wojny żołnierz AK i uczestnik powstania warszawskiego.

1910 - W Poznaniu zmarł Piotr Wawrzyniak, ksiądz, działacz społeczny i gospodarczy.

1914 - Rozpoczęła się operacja "Ulina Mała", w wyniku której trzy bataliony 1. Pułku Legionów Polskich dowodzone przez Józefa Piłsudskiego przedostały się pomiędzy wojskami austriackimi i rosyjskimi do Krakowa.

1915 - W Konowce na Ukrainie urodziła się Hanka Bielicka, aktorka nazywana "królową estrady i kabaretu"; wystąpiła w wielu filmach, m.in. w "Zakazanych piosenkach", "Cafe pod Minogą", "Małżeństwie z rozsądku" i "Panu Wołodyjowskim".

1916 - W Lemieszówce koło Kamieńca Podolskiego urodził się Kazimierz Romanowicz, żołnierz II Korpusu Polskiego, jedna z czołowych postaci polskiej emigracji, twórca księgarni i wydawnictwa "Libella" w Paryżu.

1919 - Urodził się Marian Pankowski, poeta, pisarz, autor sztuk scenicznych, tłumacz.

1928 - Premiera filmu "Pan Tadeusz" w reżyserii Ryszarda Ordyńskiego.

1932 – Prymas Polski kardynał August Hlond został odznaczony Orderem Orła Białego.

1937 - W Samborze urodził się Maciej Prus, reżyser i aktor teatralny.

1939 - W Warszawie założona została Tajna Armia Polska.

1939 - Niemcy rozpoczęli Sonderaktion Lublin, aresztując kilkuset przedstawicieli polskiej inteligencji: w kolejnych miesiącach na terenie dystryktu lubelskiego aresztowano ok. 2 tys. przedstawicieli inteligencji. Spośród nich kilkuset zostało rozstrzelanych, a kilkudziesięciu trafiło do obozów koncentracyjnych.

1939 - Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski nadał Warszawie order Virtuti Militari V klasy w uznaniu bohaterskiego i wytrwałego męstwa, dowiedzionego przez ludność stołecznego miasta Warszawy w obronie przeciw najazdowi III Rzeszy.

1939 - Zginął rozstrzelany przez hitlerowców Władysław Berych, mistrz Polski w biegach narciarskich na 18 i 50 km.

1942 - W Lublinie Niemcy rozpoczęli ostateczną likwidację getta na Majdanie Tatarskim; większość przetrzymywanych w nim Żydów zamordowano w komorach gazowych w obozie na Majdanku.

1943 - W Waszyngtonie powstała Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy i Odbudowy (UNRRA).

1958 - Ukazało się premierowe wydanie "Telewizyjnego Kuriera Warszawskiego".

1964 - Sąd Wojewódzki w Warszawie ogłosił wyrok w sprawie Melchiora Wańkowicza: 1,5 roku więzienia za "propagowanie materiałów oczerniających i poniżających PRL".

1968 - Zakończył się pierwszy z tzw. procesów pomarcowych: Józef Dajczgewand został skazany na 2,5 roku więzienia, a Sławomir Kretkowski na 1,5 roku.

1980 - Premiera serialu telewizyjnego "Dom" w reżyserii Jana Łomnickiego.

1983 - W Warszawie urodziła się Maja Włoszczowska, wicemistrzyni olimpijska w kolarstwie górskim z Pekinu (2008) i Rio de Janeiro (2016); wielokrotna medalistka mistrzostw świata i Europy.

1986 - W Desert Hot Springs w Kalifornii zmarł Adam Brodzisz, aktor, wystąpił w filmach "Wiatr od morza", "Na Sybir", "Dziesięciu z Pawiaka", "Uroda życia", "Rapsodia Bałtyku" i "Bogurodzica"; żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego.

1987 - Służba Bezpieczeństwa zatrzymała ukrywającego się od 13 grudnia 1981 r. Kornela Morawieckiego, przywódcę Solidarności Walczącej.

1989 - Kanclerz RFN Helmut Kohl rozpoczął wizytę w Polsce. Podpisano umowę o dwustronnej współpracy naukowo-technicznej, zaś w Krzyżowej doszło do historycznego pojednania z udziałem Tadeusza Mazowieckiego.

1989 - Upadek muru berlińskiego; władze NRD otworzyły granice z Berlinem Zachodnim.

1990 - Ustawa o przejęciu przez skarb państwa majątku byłej PZPR.

1995 - Premiera serialu "Ekstradycja" w reżyserii Wojciecha Wójcika.

2000 - Sejm uchwalił ustawę o repatriacji, dotyczącą Polaków na Wschodzie.

2001 - Premiera filmu "Wiedźmin" w reżyserii Marka Brodzkiego.

2007 - W Warszawie rozpoczęły się uroczystości ku czci ofiar zbrodni katyńskiej, w czasie których odczytano nazwiska ok. 14 tys. polskich jeńców zamordowanych w 1940 r. przez NKWD w Katyniu, Charkowie i Twerze, awansowanych pośmiertnie na wyższe stopnie wojskowe i służbowe.

2008 - W Warszawie zmarł Stanisław Różewicz, reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta, kierownik artystyczny Zespołu Filmowego "Tor" (1967-1968; 1972-1980); autor m.in. filmów "Wolne Miasto" i "Westerplatte". Brat Tadeusza.

2008 - Zmarł Andrzej Braun, poeta, pisarz, reportażysta. W czasie wojny żołnierz Armii Krajowej.

2012 - Premiera filmu "Pokłosie" w reżyserii Władysława Pasikowskiego.

2020 – W Warszawie zmarł aktor i reżyser Józef Para, znany m.in. z ról w filmach „Vabank” Juliusza Machulskiego i „Trędowata” Jerzego Hoffmana.