1343 - (23 lub 26 marca) Położono kamień węgielny pod budowę murów obronnych gdańskiego Głównego Miasta. Umocnienie, wysokie na pięć metrów i szerokie na około półtora metra z licznymi basztami i bramami, otoczyło Główne Miasto od południa, zachodu i północy. Linia muru zachowała się do czasów obecnych, ponieważ w niektórych miejscach był on obudowywany mieszkaniami lub budynkami gospodarczymi. Fragment muru przy ulicy Latarnianej jest częścią ekspozycji, pokazującej średniowieczne umocnienia obronne. Obecnie teren Głównego Miasta jest dzielnicą reprezentacyjną, w której znajduje się większość zabytków Gdańska.
1530 - Król Hiszpanii Karol V Habsburg podpisał akt, na mocy którego Malta została przekazana zakonowi joannitów. Założony podczas wypraw krzyżowych Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników świętego Jana rządził wyspą przez ponad 250 lat. Kres jego panowaniu położył dopiero Napoleon Bonaparte podczas wyprawy do Egiptu w 1798 roku.
1589 - Zmarł Marcin Kromer, sekretarz króla Zygmunta Augusta, biskup warmiński, dyplomata, humanista, historyk i pisarz okresu renesansu. Jeden z przywódców polskiej kontrreformacji. Autor łacińskiej kroniki dziejów Polski, znanej, jako "Opis Polski”. Powiększył zbiory biblioteki biskupiej, między innymi o rękopis Galla Anonima, ufundował też epitafium Mikołajowi Kopernikowi. Urodził się 11 listopada 1512 roku. 435 rocznica
1609 - Wojna o Inflanty: zwycięstwo floty polskiej nad szwedzką w stoczonej w nocy z 23 na 24 marca bitwie morskiej pod Salis. Wojska hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza zaskoczyły Szwedów atakiem. Wśród załóg okrętów szwedzkich wybuchł popłoch, marynarze odcinali liny kotwiczne i próbowali ratować się ucieczką. Mimo to, dwa okręty szwedzkie spłonęły i zatonęły. Wycofujące się z portu pozostałe statki zostały ostrzelane przez czekające na nie na redzie okręty polsko-litewskie. Port wraz z zapasami broni, amunicji i żywności dostał się w ręce Litwinów. Zwycięstwo i ucieczka eskadry szwedzkiej z Salis miały wpływ na dalszy przebieg działań wojennych i przyczyniła się do powstrzymania naporu wojsk szwedzkich na Rygę. 415 rocznica
1749 - Urodził się Pierre Simon de Laplace, francuski astronom i matematyk, jeden z twórców teorii prawdopodobieństwa, zwolennik subiektywnej interpretacji prawdopodobieństwa, na podstawie której dokonał między innymi obliczeń masy Saturna. Autor pierwszej naukowej hipotezy kosmogonicznej, według której Układ Słoneczny powstał z pierwotnej mgławicy. Członek Francuskiej Akademii Nauk, autor pracy "Traktat o mechanice nieba”. Zmarł 5 marca 1827 roku. 275 rocznica
1768 - Rada Senatu Rzeczypospolitej podjęła uchwałę o wezwaniu wojsk rosyjskich, które miały stłumić konfederację barską. Król Stanisław August Poniatowski gotów był podpisać uchwałę Senatu nawet wbrew większości senatorów, aby tym okazać swą gorliwość i niewzruszoną wierność Rosji. Celem konfederacji barskiej było zniesienie ustaw narzuconych przez Rosję, zwłaszcza zapewniających równouprawnienie innowiercom. Przez niektórych historyków uważana jest za pierwsze polskie powstanie narodowe.
1769 - Urodził się William Smith, angielski inżynier i geolog, nazywany ojcem angielskiej geologii. Zapoczątkował wykorzystanie skamieniałości do datowania skał, był autorem pierwszych map geologicznych Anglii. W 1817 roku, po tym jak jego mapy podrobili i sprzedali konkurenci zbankrutował i w związku z niespłaconymi długami trafił do więzienia na niemal dwa lata. W 1831 roku został pierwszym laureatem Medalu Wollastona nadawanego przez Londyńskie Towarzystwo Geologiczne. Zmarł 28 sierpnia 1839 roku. 255 rocznica
1779 - Brytyjski astronom Edward Pigott odkrył galaktykę "Czarne Oko" w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki. Galaktyka znajduje się około 17 milionów lat świetlnych od Ziemi. 245 rocznica
1781 - W Peru wojska hiszpańskie rozgromiły w bitwie pod Pucacasa armię powstańczą Tupaca Amaru II. Zginęło około tysiąca powstańców, ostrzelanych z broni maszynowej przez Hiszpanów. Mimo początkowych sukcesów i rosnącej popularności powstania na terenie Peru, Boliwii i Chile, Tupac Amaru nie był w stanie zjednoczyć swoich sił, które ulegały Hiszpanom w kolejnych bitwach. Ostatecznie po bitwie pod Tinta, 5-6 kwietnia 1781, został schwytany i przewieziony do Cuzco. Został stracony wraz z cala rodziną 18 maja 1781 roku. Po śmierci Tupaca Amaru II powstanie było kontynuowane przez jego braci do 1783 roku. Zakończyło się klęską, a Hiszpanie zaostrzyli system kar, choć zaczęli widzieć konieczność zmian swojej polityki prowadzonej w Ameryce.
1801 - Cesarz Rosji Paweł I Romanow został zamordowany w pałacowym zamachu stanu. Nie był popularnym władcą - szlachcie i arystokracji nie podobały się jego działania zmierzające do pozbawienia ich przywilejów, niespodziewane dymisje i poniżanie podwładnych. W 1801 roku doszło do zawiązania spisku, w którym uczestniczyli między innymi gubernator Petersburga i wyżsi rangą oficerowie. Po opanowaniu Zamku Michajłowskiego spiskowcy zażądali abdykacji Pawła I na rzecz syna. Gdy odmówił, został zamordowany. Nowym cesarzem został jego syn Aleksander I Romanow. Urodził się 1 października 1754 roku.
1822 - Urodził się Ignacy Łukasiewicz (niektóre źródła podają datę 8 marca), aptekarz, pionier przemysłu naftowego w Europie, wynalazca lampy naftowej. Pierwsza taka lampa zapłonęła w 1853 roku, trzy lata później w Ulaszowicach pod Jasłem Łukasiewicz założył pierwszą na świecie rafinerię. Część dochodów przekazywał na cele charytatywne i modernizację regionu - zakładanie sadów, budowę dróg i mostów, szkół czy szpitali. Zarobione w przemyśle naftowym pieniądze wykorzystywał także do walki z biedą i alkoholizmem. Tworzył kasy zapomogowe i fundusze emerytalne. Zmarł 7 stycznia 1882 roku.
1824 - Urodził się Teodor Tomasz Jeż, właściwe Zygmunt Miłkowski, powieściopisarz, publicysta, działacz społeczny i polityk niepodległościowy, uczestnik Wiosny Ludów na Węgrzech, członek działającego w Paryżu Towarzystwa Demokratycznego Polskiego, jeden z założycieli Ligi Polskiej. Był jednym z najpłodniejszych pisarzy polskich, który liczbą napisanych powieści ustępował tylko Józefowi Ignacemu Kraszewskiemu. Autor trylogii powieściowej, ukazującej związek historii z teraźniejszością: "Historia o pra-pra-pra... dziadku", "Historia o pra-pra-pra... wnuku”, "Wnuk chorążego” oraz powieści: "Narzeczona Harambaszy”, "Za króla Olbrachta” i "Nad rzekami Babilonu”. Zmarł 11 stycznia 1915 roku. 200 rocznica
1836 - Amerykańska mennica państwowa rozpoczęła bicie monet przy użyciu maszyny parowej.
1839 - Na łamach "Boston Morning Post” po raz pierwszy użyto określenia "OK”. 185 rocznica
1842 - Zmarł Stendhal, właściwie Marie-Henri Beyle, francuski pisarz, prekursor realizmu w literaturze. Jego najsłynniejsze utwory to powieści: "Czerwone i czarne" i "Pustelnia parmeńska". Pisał również rozprawy psychologiczne i estetyczne. Niedoceniany za życia umarł w samotności i zapomnieniu. Urodził się 23 stycznia 1783 roku.
1857 - W Nowym Jorku po raz pierwszy uruchomiono windę pasażerską, dlatego 23 marca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Windy. Sprawnie funkcjonujący dźwig osobowy skonstruował amerykański mechanik Elisha Otis. Pierwszą taką maszynę zainstalował w domu handlowym E.V. Houghwota w Nowym Jorku. Windę napędzaną maszyną parową zabezpieczono przed skutkami zerwania się liny. Gdy system unoszenia dźwigu zawodził, kabina automatycznie zatrzymywała się, zanim osiągnęła dno szybu.
1873 - Urodziła się Maria Przybyłko-Potocka, aktorka i reżyserka teatralna. Grała w teatrach Krakowa i Warszawy, w 1907 roku stworzyła własny zespół objazdowy, z którym podróżowała po większych miastach Królestwa Polskiego. Z powodu choroby strun głosowych nie mogła grać w dramatach klasycznych, ale świetnie odnajdowała się w rolach współczesnych, które ze względu na jej charakterystyczny tembr głosu przeszły do historii, jako wybitne. To dla niej Arnold Szyfman doprowadził do wybudowania w Warszawie, w 1913, Teatru Polskiego - jednego z najnowocześniejszych wówczas w Europie. Maria Przybyłko-Potocka zginęła podczas Powstania Warszawskiego 30 sierpnia 1944 roku.
1881 - Urodził się Ireneusz Wierzejewski, lekarz ortopeda, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, polityk, senator II kadencji w II Rzeczypospolitej Polskiej, generał brygady. W latach 20. XX wieku - założyciel Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i czasopisma "Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska”. Opublikował ponad 30 prac naukowych. Uznawany za ojca polskiej ortopedii. W czasie wybuchu Powstania Wielkopolskiego stanął na czele akcji pomocy medycznej w Poznaniu. Komisariat Naczelnej Rady Ludowej mianował go naczelnym lekarzem armii wielkopolskiej. W 1918 zapobiegł ewakuacji z Poznania zapasów medycznych w głąb Rzeszy. Zmarł 8 marca 1930 roku.
1881 - Urodził się Roger Martin du Gard, francuski pisarz, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1937 roku. Zasłynął głównie cyklem powieściowym ''Rodzina Thibault''. Z wykształcenia był archiwistą paleografem, czyli badaczem rozwoju pisma w procesie historycznym. Zmarł 22 sierpnia 1958 roku.
1893 - Urodził się Cedric Gibbons, amerykański scenograf filmowy pochodzenia irlandzkiego. Był także członkiem założycielem Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej. W 1928 zaprojektował statuetkę Oscara - głównej nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej. W latach 1917-1956 uczestniczył w tworzeniu przeszło 1,5 tysiąca filmów. 39 razy był nominowany do Oscara za najlepszą scenografię, 11 razy zdobywał tę nagrodę. Zmarł 26 lipca 1960 roku.
1896 - Urodził się Kazimierz Wilamowski, aktor teatralny i filmowy, członek "Reduty", znany między innymi z ról w filmach: "Serce matki" "Żołnierz zwycięstwa", "Sprawa pilota Maresza". Występował w Teatrze Telewizji, zagrał między innymi w spektaklach: "Generał Adamow" Borysa Ławreniewa w reżyserii Wiktora Turbina, "Niemcy" Leona Kruczkowskiego w reżyserii Kazimierza Dejmka, "Epilog norymberski" Jerzego Antczaka oraz w "Bogumile i Barbarze" Marii Dąbrowskiej w reżyserii Jana Świderskiego. Zmarł 27 grudnia 1978 roku.
1900 - Urodził się Erich Fromm, niemiecki filozof, socjolog, psycholog i psychoanalityk, twórca psychologii społecznej. To on w eseju filozoficznym sformułował słynne pytanie "mieć, czy być?", a odpowiadał między innymi, że najważniejsze jest "bycie", czyli świadome przeżywanie życia w każdej chwili. Jedną ze swoich najważniejszych książek - ''Ucieczkę od wolności'' opublikował w 1941 roku. Analizował w niej psychologiczny mechanizm, który doprowadził do powstania nazizmu. Zmarł 18 marca 1980 roku.
1903 - Urodził się Zdzisław Karczewski, aktor teatralny i filmowy, odtwórca między innymi roli Johna Pawlaka w filmie Sylwestra Chęcińskiego "Sami swoi" oraz z roli pułkownika Tomaszewskiego w filmie "Ogniomistrz Kaleń". Wielokrotny medalista lekkoatletycznych mistrzostw Polski w latach 1921-1925. Po II wojnie światowej pracował w rozgłośni Polskiego Radia w Bydgoszczy, był także dyrektorem rozgłośni Polskiego Radia w Szczecinie. Zmarł 30 września 1970 roku.
1903 - Urodził się Alejandro Casona, hiszpański poeta i dramaturg, autor między innymi przedstawienia "Drzewa umierają stojąc”. Była to jedna z najpopularniejszych sztuk dramatopisarza, powstała w 1949 roku. Publiczność doceniała w niej optymistyczny wydźwięk, liryczny humor, wiarę w dobroć i godność człowieka - mimo przykrych doświadczeń. W Polsce sztukę rozsławiła Mieczysława Cwiklińska, która zagrała główną rolę pani Balboa, babci marnotrawnego wnuka. Alejandro Casona zmarł 17 września 1965 roku.
1903 - Bracia Wright złożyli wniosek o przyznanie patentu na ich sposób sterowania maszynami latającymi. W tym samym roku zbudowali swój pierwszy samolot - Wright Flyer, napędzany silnikiem spalinowym. Do pierwszej próby lotu doszło 14 grudnia.
1904 - Urodziła się Joan Crawford, amerykańska aktorka, jedna z największych gwiazd w historii Hollywood; tancerka i piosenkarka. Zagrała w ponad 80 filmach, zarówno niemych jak i dźwiękowych, między innymi w obrazach: "Grzech", "Ludzie w hotelu", "Tańcząca Wenus", "Co się zdarzyło Baby Jane?". Dostała Oscara za pierwszoplanową rolę w filmie "Mildred Pierce" Michaela Curtiza. W połowie lat 70. wycofała się z życia publicznego. Zmarła 10 maja 1977 roku. 120 rocznica
1905 - Zmarł Walery Eljasz Radzikowski, malarz i grafik, uczestnik powstania styczniowego, autor pierwszych przewodników po Krakowie i Tatrach, popularyzator Tatr i Zakopanego, współzałożyciel Towarzystwa Tatrzańskiego. Wsławił się opracowaniem i udokumentowaniem historii ubiorów w Polsce i na ziemiach sąsiednich, opracował także katalog umundurowania wojsk polskich. Zebrane przez niego materiały znajdują się w Muzeum Narodowym w Krakowie. Urodził się 13 września 1840 roku.
1909 - W Wiedniu zmarł Wojciech Dzieduszycki, polityk, pisarz, filozof, historyk sztuki. Odegrał wybitną rolę w życiu politycznym zaboru austriackiego, jako jeden z przywódców partii konserwatywnej. Jako filozof usiłował wykazać, że istnieje ścisły związek między duchem ludzkim a Bogiem, jako niezbędnym dla człowieka warunkiem poznania siebie samego, jak i świata zewnętrznego. Urodził się 13 lipca 1848 roku. 115 rocznica
1910 - Urodził się Akira Kurosawa, japoński reżyser, scenarzysta i producent, jeden z najsłynniejszych twórców współczesnej kinematografii, którego dzieła wywarły wielki wpływ na kilka pokoleń filmowców na całym świecie. Fabuła kilku jego filmów stanowi adaptacje dzieł Wiliama Szekspira: "Ran" został oparty na "Królu Learze", "Tron we krwi" na "Makbecie", a "Zły śpi spokojnie" na "Hamlecie". Obraz "Ukryta forteca" inspirował George’a Lucasa przy tworzeniu "Gwiezdnych wojen". W 1990 roku dostał Oskara za całokształt twórczości. Zmarł 6 września 1998 roku.
1912 - Urodził się Wernher von Braun, niemiecki uczony, jeden z czołowych konstruktorów rakiet i pionierów podboju kosmosu. Podczas II wojny światowej współtwórca pocisków balistycznych V-2, członek partii nazistowskiej, oficer SS. Po kapitulacji Niemiec, z gronem współpracowników oddał się w ręce Amerykanów, licząc na możliwość kontynuowania prac nad rakietami do celów cywilnych. Był uczestnikiem amerykańskiego programu kosmicznego. Stworzył wieloletnią strategię NASA dotyczącą podboju kosmosu, określoną później mianem "paradygmatu von Brauna”. Zmarł 16 czerwca 1977 roku.
1915 - Urodził się Wasilij Zajcew, radziecki żołnierz z czasów II wojny światowej, uważany za jednego z najskuteczniejszych snajperów wszech czasów. Jego postać była wykorzystywana przez radziecką propagandę dla podnoszenia morale wojsk. Według radzieckich źródeł, podczas wojny miał zabić ponad 240 niemieckich żołnierzy. Fabularyzowana historia udziału Zajcewa w bitwie stalingradzkiej została przedstawiona w filmie Jeana-Jacques’a Annauda "Wróg u bram". Zajcew zmarł 16 grudnia 1991 roku.
1921 - Urodził się Bargil Pixner, włoski benedyktyn, biblista i archeolog. Po śmierci izraelskiego archeologa Jacoba Pinkerfielda kontynuował jego prace badawcze na górze Syjon, w miejscu istnienia domniemanego grobowca króla Dawida oraz chrześcijańskiego Wieczernika. Zmarł 5 kwietnia 2002 roku.
1922 - Urodził się Henryk Andrzej Gaertner, lekarz chorób wewnętrznych i hematolog, profesor doktor habilitowany nauk medycznych, muzykolog, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego. W czasie okupacji niemieckiej pracował w laboratorium przeciwtyfusowym profesora Rudolfa Weigla, jednocześnie rozpoczął studia medyczne na tajnym wydziale lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego, dokończył je po wojnie. Specjalizował się w hematologii, zdobywał doświadczenie pod kierunkiem profesora Juliana Aleksandrowicza. Ukończył także muzykologię i wykorzystywał muzykę w leczeniu bólu. Napisał szereg podręczników z zakresu chorób wewnętrznych, hematologii, był także pionierem muzykoterapii. Był założycielem i przewodniczącym Komisji Historii i Filozofii Medycyny oraz uczestnikiem wielu innych gremiów naukowych w dziedzinie medycyny. Zmarł 4 lutego 2020 roku.
1923 - Urodził się Karol Grünberg, historyk XX wieku, profesor nauk humanistycznych, specjalizujący się w szczególności w problematyce stosunków niemiecko-radzieckich, radziecko-polskich oraz polsko-ukraińskich, autor książek dotyczących hitleryzmu oraz wielokrotnie wznawianych biografii Adolfa Hitlera. Zmarł 6 sierpnia 2012 roku.
1924 - Urodziła się Zofia Engiel, lekarka, logopeda, twórczyni jednej z metod w terapii jąkania, wykładowczyni logopedii. W toku pracy z pacjentami cierpiącymi z powodu niepłynności mówienia obserwowała i badała mechanizmy jąkania się. Tworzyła różne modele terapii, w tym opracowała autorską metodę pracy z osobami jąkającymi się, jednak mimo dobrych efektów nie zostały one szeroko upowszechnione. Urodziła się 30 grudnia 2008. 100 rocznica
1926 - Urodził się Arcził Michajłowicz Gomiaszwili, radziecki aktor pochodzenia gruzińskiego. Najbardziej znany z ról Józefa Stalina, w kilku produkcjach filmowych w latach 1986-1994, między innymi w filmie "Stalingrad" z 1989 roku oraz w "Aniołach śmierci". Znany też jest, jako Ostap Bender w filmie Leonida Gajdaja "Dwanaście krzeseł" z 1971 roku. Zmarł 31 maja 2005 roku.
1930 - Urodził się Zygmunt Hübner, reżyser, aktor, dyrektor Starego Teatru w Krakowie i Teatru Powszechnego w Warszawie, odtwórca roli majora Sucharskiego w filmie Stanisława Różewicza "Westerplatte" i kapitana Siwego w kryminale Janusza Majewskiego "Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię". Zmarł 12 stycznia 1989 roku.
1931 - Urodził się Jerzy Krzysztoń, prozaik, dramaturg, reportażysta, tłumacz literatury anglosaskiej, autor słuchowisk radiowych. Debiutował w 1949 roku opowiadaniem "Wspomnienia indyjskie", które weszło później w skład książki "Opowiadania indyjskie", poświęconej przeżyciom polskich cywilów, którzy wyszli ze Związku Radzieckiego wraz z armią generała Andersa. Od 1964 roku aż do tragicznej śmierci pracował w Polskim Radiu. W Programie Drugim prowadził "Pocztę literacką" - audycję, w której omawiał nadesłane przez słuchaczy utwory poetyckie i prozatorskie. Zmarł 16 maja 1982 roku.
1932 - Bezpaństwowiec Aleksander Juninskij został laureatem II Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego imienia Fryderyka Chopina. Pianista dostał też nagrodę Polskiego Radia za najlepsze wykonanie mazurków. Trzecie miejsce w konkursie zajął Polak Bolesław Kon.
1933 - Urodził się Andrzej Trzaskowski, pianista i kompozytor, dyrygent, pionier jazzu w Polsce. Jako pianista debiutował w pierwszym polskim zespole jazzowym Melomani, w 1958 roku był współzałożycielem zespołu Jazz Believers, z którym wystąpił na pierwszym w Warszawie Jazz Jamboree. W 1962, jako pierwszy polski muzyk jazzowy koncertował w Stanach Zjednoczonych. Komponował także muzykę filmową, między innymi do obrazów: "Pociąg”, "Bardzo spokojna wieś”, ''Gra o wszystko''. Zagrał drugoplanową rolę w ''Niewinnych czarodziejach'' Andrzeja Wajdy. Od 1974 roku Andrzej Trzaskowski prowadził Orkiestrę Polskiego Radia i Telewizji "Studio S-1" w Warszawie, był współautorem "Leksykonu kompozytorów XX wieku”. Zmarł 16 września 1998 roku.
1933 - Belgijski astronom Sylvain Arend odkrył planetoidę "Varsavia". Nazwa pochodzi od łacińskiej nazwy Warszawy, a zaproponował ją polski astronom Tadeusz Banachiewicz w podziękowaniu za pomoc udzieloną przez to miasto obserwatorium na Lubomirze.
1935 - Sejm II RP uchwalił tak zwaną konstytucję kwietniową, wprowadzającą fundamentalne zmiany w ustroju państwa. Na jej mocy w Polsce obowiązywał system prezydencki o charakterze autorytarnym. W opinii opozycji ustawa zasadnicza została uchwalona z naruszeniem prawa i była dostosowana do potrzeb dyktatorskiego sprawowania władzy, który nie akceptował szeregu rozwiązań typowych dla krajów demokratycznych.
1936 - W Krakowie podczas solidarnościowej demonstracji ze strajkującymi w miejscowej fabryce "Semperit" doszło do walk z policją. Zginęło 10 osób, ponad 40 zostało rannych.
1938 - Urodził się Józef Zych, prawnik i polityk, poseł na Sejm ośmiu kadencji, marszałek izby w latach 1995-1997, od 2015 do 2019 członek Trybunału Stanu. W 1975 wstąpił do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, które w 1990 roku współtworzyło Polskie Stronnictwo Ludowe. W 2006 słuchacze Programu III Polskiego Radia przyznali Józefowi Zychowi nagrodę "Srebrne Usta 2005” za lapsus: "Nie po raz pierwszy staje mi... przychodzi mi stawać przed izbą".
1941 - W niemieckim obozie zagłady Auschwitz-Birkenau został zamordowany Tadeusz Tański, konstruktor samochodowy, inżynier mechanik, wynalazca-wizjoner. W 1920 roku skonstruował pierwszy polski samochód pancerny. Auta marki Ford FT-B brały udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Dla żony opracował urządzenie do automatycznego wywoływania zdjęć, a dla swojego przyjaciela udoskonalił samolot, który zresztą później sam nauczył się pilotować. Po klęsce w wojnie obronnej 1939 roku zaangażował się w działalność konspiracyjną. 3 lipca 1940 roku został aresztowany przez Niemców i wywieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego, gdzie zginął kilka miesięcy później. Urodził się 11 marca 1892 roku.
1943 - Urodził się Winston Groom, amerykański pisarz, autor powieści "Forrest Gump", podstawie której Robert Zemeckis nakręcił uhonorowany sześcioma Oscarami film z Tomem Hanksem w roli głównej. Napisał również powieść o wojnie w Wietnamie "W lepszych czasach". Zmarł 16 września 2020 roku.
1949 - Urodził się Trevor Jones, południowoafrykański kompozytor muzyki filmowej. Autor ścieżki dźwiękowej do blisko 90 filmów, seriali oraz projektów filmowych i telewizyjnych, między innymi: "Ostatni Mohikanin", "Uciekający pociąg", "Harry Angel" i "Missisipi w ogniu". 75 rocznica
1952 - Urodził się Marek Oramus, dziennikarz, pisarz science fiction, autor powieści "Senni zwycięzcy", "Arsenał", "Dzień drogi do Meorii". Ostatnią książkę - "Trzeci najazd Marsjan" - wydał w 2010 roku.
1956 - Ukazał się debiutancki album Elvisa Presleya zatytułowany po prostu "Elvis Presley". Na płytę trafiło 12 piosenek, między innymi "Blue Suede Shoes”, "Tutti Frutti” czy "Money Honey”. Był to pierwszy rock and rollowy album, który znalazł się na pierwszym miejscu listy najpopularniejszych płyt w Stanach Zjednoczonych i utrzymał się tam przez 10 tygodni. W 2003 został sklasyfikowany na 56. miejscu listy 500 albumów wszech czasów magazynu "Rolling Stone". W USA album uzyskał status platynowej płyty.
1956 - Urodził się Steven Saylor, amerykański pisarz, autor kryminalnych powieści historycznych. W 1991 roku wydał "Rzymską krew", pierwszą książką z Gordianusem Poszukiwaczem, rzymskim prywatnym detektywem z I wieku przed nasza erą. W swoich książkach łączy kryminalną intrygę z opisem ostatnich lat republiki rzymskiej. Gordianus, z racji wykonywanego zawodu, bywa w willach patrycjuszy, ale także w najbiedniejszych dzielnicach miasta. Często wbrew swej woli znajduje się w centrum politycznych konfliktów, a prowadząc śledztwa styka się z najpotężniejszymi ludźmi epoki. Książki o Poszukiwaczu składają się na cykl "Roma sub rosa".
1957 - Zmarł Juliusz Kleiner, historyk literatury polskiej, profesor uniwersytetów we Lwowie, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Jagiellońskiego. Był autorem fundamentalnych monografii - Zygmunta Krasińskiego, Juliusza Słowackiego i Adama Mickiewicza. Napisał podręcznik "Zarys dziejów literatury polskiej". Urodził się 24 kwietnia 1886 roku.
1957 - W Tatrach zginął Andrzej Wróblewski, malarz. Szczególne miejsce w jego twórczości zajmuje stworzony pod koniec lat 40. XX wieku cykl "Rozstrzelania", odnoszący się do przeżyć okupacyjnych. Podczas II wojny światowej brał udział w tajnych kompletach. W sierpniu 1941 podczas domowej rewizji przeprowadzonej przez Niemców zmarł na zawał ojciec 14-letniego wówczas Wróblewskiego. Urodził się 15 czerwca 1927 roku w Wilnie.
1958 - Zmarł Florian Znaniecki, socjolog, filozof kultury, profesor Uniwersytetu w Poznaniu, prezes Amerykańskiego Towarzystwa Socjologicznego. Międzynarodową sławę przyniosła mu praca "Chłop polski w Europie i Ameryce”. Jako jeden z pierwszych socjologów zastosował metodę badania dokumentów osobistych, takich jak autobiografie, listy i pamiętniki. W ten sposób analizował życiorysy polskich emigrantów, przebywających w Stanach Zjednoczonych. Urodził się 15 stycznia 1882 roku
1961 - Premiera melodramatu "Rozstanie" w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa ze scenariuszem Jadwigi Żylińskiej. Główne role w filmie zagrali: Lidia Wysocka, Władysław Kowalski i Gustaw Holoubek.
1964 - Zmarł Peter Lorre, urodzony jako László Löwenstein, amerykański aktor filmowy, pochodzący z żydowskiej rodziny o korzeniach austro-węgierskich. Mieszkał Niemczech, ale w wyniku prześladowań Żydów, w latach 30-tych wyjechał do USA. Zagrał w wielu słynnych produkcjach filmowych, między innymi "Sokół maltański" z 1941 roku i "Casablanca" z 1942 roku. Wśród jego dorobku znalazł się także udział w filmach "20 000 mil podmorskiej żeglugi" z 1954 roku i "Kruk" z 1963. Urodził się 26 czerwca 1904 roku. 60 rocznica 1971 - 10 górników zginęło w katastrofie w KWK „Rokitnica” w Zabrzu. Ratownikom udało się uratować zasypanego górnika Alojzego Piontka, który przeżył aż 158 godzin w zawale. Był w zaskakująco dobrym stanie fizycznym, przytomny i bez potrzeby podawania kroplówki został przewieziony do szpitala. Przyczyna katastrofy była naturalna. W kopalni doszło do silnego tąpnięcia górotworu. Późniejsze badanie przyczyn katastrofy potwierdziło, że nie miał tu miejsca żaden błąd człowieka i wypadek spowodowały tylko siły natury. Uratowanie Alojzego Piątka, który już później nigdy nie zjechał na dół kopalni, a zmarł w 2005 roku, potwierdzało słuszność zasady, że akcję ratowniczą prowadzić trzeba aż do znalezienia wszystkich górników. 1973 - Urodził się Jerzy Dudek, bramkarz piłkarskiej reprezentacji Polski w latach 1998-2013, były gracz Liverpoolu, Feyenoordu Rotterdam i Realu Madryt. Karierę piłkarską rozpoczął w 1985 roku w drużynie młodzieżowej Górnika Knurów. Z drużyną narodową pożegnał się w 2013 roku meczem z Liechtensteinem. Miał wtedy 40 lat i 73 dni i stał się najstarszym w historii reprezentantem Polski w piłce nożnej. W kadrze rozegrał łącznie 60 meczów.
1973 - Urodził się Marcin Miotk, alpinista i himalaista, mówca motywacyjny, autor projektu "Everest Motywacji". Pierwszy i jedyny Polak, który zdobył najwyższy szczyt świata - Mount Everest bez dodatkowego tlenu. Członek kadry narodowej Polskiego Związku Alpinizmu.
1976 - Zmarł Stanisław Kopański, inżynier, generał, organizator i dowódca Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, którą dowodził w czasie walk w Libii. Autor "Wspomnień wojennych" i "Mojej służby w Wojsku Polskim”. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. Po wojnie pozostał na emigracji. W 1946 roku władze PRL pozbawiły go obywatelstwa. W 1991 został wybity medal z podobizną generała Stanisława Kopańskiego o treści "Bitwa o Tobruk 1941-1991". Urodził się 19 maja 1895 roku.
1977 - Zmarł Aleksander Dzwonkowski, aktor teatralny i filmowy, znany między innymi z ról w filmach "Kapelusz pana Anatola", "Niewiarygodne przygody Marka Piegusa", "Duch z Canterville", oraz roli Dyndalskiego z telewizyjnej adaptacji "Zemsty" Aleksandra Fredry w reżyserii Jana Świderskiego. Urodził się 15 lutego 1907 roku.
1978 - W Montrealu zmarł Tadeusz Romer, dyplomata, ambasador rządu RP na uchodźstwie w ZSRS, minister spraw zagranicznych w rządzie Stanisława Mikołajczyka, organizator pomocy dla polskich uchodźców żydowskiego pochodzenia w Japonii i w Szanghaju. Po wojnie pozostał na emigracji. Urodził się 6 grudnia 1894 roku.
1983 - Prezydent Ronald Reagan, w telewizyjnym orędziu do narodu ogłosił, że Stany Zjednoczone rozpoczynają realizację programu tak zwanych "Gwiezdnych wojen". Odwołanie do filmu George’a Lucasa nie było przypadkowe, Ronald Reagan oficjalnie nazwał, bowiem ZSRR ''imperium zła". Oficjalna nazwa programu to ''Inicjatywa Obrony Strategicznej Stanów Zjednoczonych'', a zakładał on podjęcie prac nad systemem niszczenia w przestrzeni kosmicznej międzykontynentalnych pocisków nuklearnych, który miał zabezpieczyć kraje NATO przed atakiem balistycznym ze strony Związku Radzieckiego. Sowieci dali się wciągnąć w pułapkę wyścigu zbrojeń i go przegrali. Od realizacji ''Gwiezdnych Wojen'' USA odstąpiły w 1993 roku.
1984 - Premiera komedii filmowej "Akademia Policyjna" w reżyserii Hugh Wilsona. Film i jego kontynuacje cieszyły się bardzo dużą popularnością w Polsce. W komedii opowiadającej o przygodach grupy rekrutów Akademii Policyjnej zagrali między innymi: Steve Guttenberg, Kim Cattrall i George Gaynes. 40 rocznica
1987 - Amerykańska stacja CBS wyemitowała premierowy odcinek opery mydlanej ''Moda na sukces'' (oryginalny tytuł: ''The Bold and the Beautiful'' - Śmiali i piękni). Do tej pory nakręcono 33 sezony serialu, w sumie ponad osiem i pół tysiąca odcinków. Serial był pokazywany w ponad 100 krajach, dzięki czemu trafił do Księgi rekordów Guinnessa. Premiera w Polsce odbyła się 5 września 1994 roku.
1988 - Zbigniew Boniek po raz ostatni - 80. - wystąpił w piłkarskiej reprezentacji Polski w zremisowanym 1:1 towarzyskim meczu z Irlandią Północną w Belfaście. W meczach kadry strzelił łącznie 24 gole. Debiutował w wieku 20 lat, 24 marca 1976 roku, w meczu przeciwko reprezentacji Argentyny, jeszcze pod wodzą Kazimierza Górskiego. Od 2012 roku Zbigniew Boniek jest prezesem PZPN. W tym roku zakończy się jego druga, ostatnia kadencja.
1993 - Zmarł Denis Burkitt, irlandzki chirurg, onkolog, prekursor współczesnej onkologii. Po raz pierwszy opisał chłoniaka nieziarniczego, wywodzącego się z limfocytów B i występującego u dzieci i młodzieży w Afryce Równikowej. Chłoniak ten jest obecnie znany, jako "chłoniak Burkitta”. Urodził się 28 lutego 1911 roku.
1993 - W Sztokholmie zmarł Adam Bromberg, wydawca, organizator Państwowego Wydawnictwa Naukowego, inicjator wydania Wielkiej Encyklopedii PWN. Opuścił Polskę po kampanii antysemickiej w 1968 roku. Urodził się 12 marca 1912 roku w Sztokholmie.
1994 - Zmarła Giulietta Masina, włoska aktorka. Zagrała wybitne role w filmach twórców włoskiego neorealizmu, ale przede wszystkim w dziełach swojego męża Federica Felliniego: "Biały szejk”, "Noce Cabirii”, "La Strada”, "Ginger i Fred”, "Giulietta od duchów”. Prowadziła działalność charytatywną w ramach UNICEF. Urodziła się 22 lutego 1921 roku. 30 rocznica
1998 - Film "Titanic" Jamesa Camerona zdobył 11 statuetek podczas 70. ceremonii wręczenia Oscarów. Obraz opowiadający o najsłynniejszej katastrofie morskiej wyrównał tym samym rekord "Ben Hura". Film Jamesa Camerona był nominowany w 14 kategoriach. "Titanic" jest czwarty na liście najbardziej kasowych filmów w historii kina. Jako pierwszy przekroczył barierę miliarda dolarów przychodów, osiągając do dziś ponad dwa miliardy.
2000 - Były minister i poseł Ireneusz Sekuła został w nocy z 22 na 23 marca znaleziony nieprzytomny w swoim biurze w Warszawie z ranami postrzałowymi. Zmarł 29 kwietnia w szpitalu. Według ustaleń ze śledztwa było to samobójstwo. Ireneusz Sekuła strzelił sobie trzy razy w brzuch, raz nie trafiając. Jednak w zeznaniach członków gangu pruszkowskiego pojawiają się informacje, że mogło to być zabójstwo, a śmierć Ireneusza Sekuły mogła mieć związek z jego długami.
2001 - Zmarł tragicznie David McTaggart, kanadyjski obrońca środowiska, jeden z założycieli Greenpeace. W latach 1979-1991 pełnił funkcję rzecznika i przewodniczącego Greenpeace International. Zginął w wypadku samochodowym nieopodal miejscowości Umbria we Włoszech. Urodził się 24 czerwca 1932 roku.
2001 - Zbudowana przez Związek Radziecki załogowa stacja Mir została usunięta z orbity okołoziemskiej. Działała 15 lat, choć jej żywotność planowano na siedem, okrążyła Ziemię 86 tysięcy 67 razy lecąc na wysokości około 390 kilometrów. Przez wiele lat pozostawała jedynym przyczółkiem ludzkości w kosmosie, na jej pokładzie wykonano ponad 16 tysięcy doświadczeń naukowych, a odwiedziło ją w sumie 96 kosmonautów. Najdłużej przebywał tam Rosjanin Walerij Polakow - 679 dni. Schodzenie stacji z orbity zaczęło się 24 stycznia 2001 roku. We wczesnych godzinach porannych 23 marca weszła w górne warstwy atmosfery spalając się na skutek tarcia. Niespalone szczątki spadły do Pacyfiku niedaleko wysp Fidżi. Mir był największą konstrukcją, jaką zdołał zbudować człowiek na orbicie do czasu powstania ISS i jest zaliczany, obok wystrzelenia Sputnika 1 w 1957 roku oraz lotu Jurija Gagarina w 1961 roku, do największych osiągnięć radzieckiej kosmonautyki.
2008 - W Paryżu zmarła Alina Margolis-Edelman, lekarka, działaczka humanitarna, przez ćwierć wieku związana z misjami Lekarzy Świata. Uczestniczka powstania w getcie warszawskim; żona Marka Edelmana, jednego z dowódców tego powstania. Po antysemickich wydarzeniach z marca 1968 roku wyjechała wraz z dziećmi do Francji. Po ogłoszeniu stanu wojennego w Polsce organizowała pomoc dla opozycji demokratycznej. Urodziła się 18 kwietnia 1922 roku.
2009 - Zmarł profesor Paweł Wieczorkiewicz, historyk, sowietolog. Będąc znawcą Związku Radzieckiego, przeciwstawiał się usprawiedliwianiu komunizmu, Armię Czerwoną uznawał za okupacyjną, a zbrodnie komunistyczne zrównywał z nazistowskimi. Autor między innymi książek: "Łańcuch śmierci: czystka w Armii Czerwonej 1937-1939", "Sprawa Tuchaczewskiego", "Historia polityczna Polski 1935-1945" oraz "Historia wojen morskich". Urodził się 2 lipca 1948 roku. 15 rocznica
2011 - Zmarła Elizabeth Taylor, amerykańska aktorka, zdobywczyni dwóch Oscarów, w sumie nominowana do tej nagrody pięciokrotnie. Zadebiutowała w 1942 roku, mając 10 lat, a popularność zdobyła rok później dzięki filmowi "Lassie wróć". Pierwszą wielką rolę zagrała w melodramacie "Miejsce pod słońcem", a szczytowy okres jej kariery przypadł na lata 50. i 60. XX wieku. Laureatką Oskarów została dwukrotnie - w 1961 i 1967 roku za role w filmach: 'Butterfield 8'' i ''Kto się boi Virginii Woolf?''. Jej najsłynniejsza rola to jednak tytułowa Kleopatra z filmu Josepha L. Mankiewicza z 1963 roku. American Film Institute umieścił ją na siódmym miejscu na liście największych aktorek wszech czasów. Elizabeth Taylor urodziła się 27 lutego 1932 roku.
2013 - Zmarł tragicznie Boris Bieriezowski, polityk, bliski współpracownik Borysa Jelcyna. W pierwszej połowie lat 90. XX wieku, w krótkim czasie zgromadził olbrzymią fortunę. Skłócony z prezydentem Rosji Władimirem Putinem od 2001 roku przebywał na emigracji w Londynie i tam zmarł. Brytyjska policja oficjalnie przyznała, że nie można jednoznacznie ustalić czy Boris Bieriezowski popełnił samobójstwo, czy został zamordowany. Urodził się 23 stycznia 1946 roku.
2014 - Kamil Stoch zwyciężył w klasyfikacji generalnej Pucharu Świata w skokach narciarskich. Polak w sezonie 2013/2014 wygrał sześć konkursów, a 12 razy stanął na podium. Jako drugi polski skoczek - po Adamie Małyszu - i trzeci polski sportowiec - po Małyszu i Justynie Kowalczyk- wywalczył Puchar Świata pod egidą FIS. Po raz kolejny w klasyfikacji generalnej Pucharu Świata Stoch wygrał w sezonie 2017/208. 10 rocznica
2016 - Zmarł Ken Howard, amerykański aktor filmowy, telewizyjny i teatralny. Po raz pierwszy zagrał na dużym ekranie w 1970 roku, w melodramacie ''Mówią mi, że kochasz mnie, Junie Moon", u boku Lizy Minnelli. W Polsce znany, między innymi z ról w serialach ''Bonanza'' i '' Dynastia''. Za rolę idealnego ojca w 30-minutowym telefilmie dokumentalnym CBS "Ciało ludzkie: Fakty dla chłopaków" odebrał nagrodę Emmy. Urodził się 28 marca 1944 roku.
2016 - Zmarł Marek Bargiełowski, aktor teatralny, filmowy, także radiowy i telewizyjny, prezes Związku Zawodowego Aktorów Polskich. Grał w filmach w reżyserii między innymi Stanisława Barei, Krzysztofa Zanussiego, Tadeusza Konwickiego i Andrzeja Wajdy. Urodził się 11 września 1942 roku.
2017 - W Gdańsku otwarto Muzeum II Wojny Światowej. Zadaniem placówki ma być upowszechnianie, w nowoczesnej formie, wiedzy o II wojnie światowej oraz pielęgnowanie pamięci o jej ofiarach i bohaterach.
2018 - 25-letni marokański terrorysta Redouane Lakdim zastrzelił cztery i zranił 15 osób w miejscowościach Carcassonne i Trebes na południu Francji. Napastnik zginął w strzelaninie z policją. Lakdim najpierw porwał samochód pod Carcassonne. Zabił jego pasażera, a następnie ostrzelał policjantów. Później wziął zakładników w supermarkecie w pobliskim Trebes, gdzie zabił pracownika i klienta oraz ciężko ranił podpułkownika żandarmerii, który zmarł w szpitalu. Policjant Arnauld Beltrame zaproponował wymianę siebie na jedną z przetrzymywanych. Kiedy do wymiany doszło terrorysta zaczął strzelać do funkcjonariusza i zadał mi kilka ciosów nożem. Chwilę później do ataku przystąpiły siły specjalne francuskiej policji, które zabiły terrorystę.
2019 - Zmarła Maria Iwaszkiewicz-Wojdowska, dziennikarka, redaktorka Spółdzielni Wydawniczej "Czytelnik", autorka książek dotyczących sztuki kulinarnej, między innymi "Kuchnia Iwaszkiewiczów". Napisała wiele felietonów i artykułów, publikowanych w tygodniku „Przekrój”, "Gazecie Podkowiańskiej", dodatku kulturalnym "Życia Warszawy" i innych. Była córką Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów, siostrą dziennikarki Teresy Markowskiej. Urodziła się 22 lutego 1924 roku. 5 rocznica
2020 - Zmarła Lucia Bosé, włoska aktorka, najbardziej znana z filmów okresu włoskiego neorealizmu z początku lat 50. XX wieku. W 1950 zadebiutowała na kinowym ekranie dramacie Giuseppe’a De Santisa "Nie ma pokoju pod oliwkami" i filmie Michelangela Antonioniego "Kronika pewnej miłości". Świetnie rozwijającą się karierę aktorka przerwała, w 1956, aby zająć się wychowaniem dzieci. W znaczących rolach powróciła pod koniec lat 60. Urodziła się 28 stycznia 1931 roku.
2022 - Zmarł Andrzej Cwojdziński, dyrygent, kompozytor i pedagog muzyczny. Występował gościnnie, jako dyrygent w ZSRR, NRD, Czechosłowacji, Bułgarii, Rumunii, Jugosławii i na Węgrzech. Urodził się 25 stycznia 1928 roku.
2022 - Zmarła Madeleine Albright, pochodząca z Czech była szefowa dyplomacji USA. W 1993 roku została 20. ambasadorem Stanów Zjednoczonych przy ONZ, zaś 5 grudnia 1996 prezydent Bill Clinton nominował ją na stanowisko sekretarza stanu. Oficjalnie objęła urząd 23 stycznia 1997 roku, zostając tym samym pierwszą kobietą na stanowisku sekretarza stanu Stanów Zjednoczonych. W 1999 była uczestnikiem podpisania przez ówczesnego polskiego ministra spraw zagranicznych Bronisława Geremka, w obecności ministrów spraw zagranicznych Czech i Węgier, dokumentu ratyfikacyjnego Paktu Północnoatlantyckiego. Urodziła się 15 maja 1937 roku w Pradze.
2023 - Zmarł Witold Czarnecki, architekt i urbanista, w okresie II wojny światowej żołnierz Armii Krajowej. Należał do 3. Brygady Partyzanckiej „Szczerbiec” AK, uczestniczącej w Operacji „Ostra Brama”. W lipcu 1944 został interowany przez NKWD, przebywał na przymusowych robotach w łagrach - Liudinowo i Tichanowaja Pustyń. Został zwolniony po roku na mocy amnestii. Po wojnie ukończył architekturę. Był autorem wielu zrealizowanych projektów, w tym pomnika AK w Białymstoku. Napisał jako autor i współautor 25 książek oraz ponad 100 prac naukowych dotyczących budownictwa i urbanistyki. Jest także autorem publikacji historycznych i wspomnieniowych. Urodził się 8 września 1927 roku. 1 rocznica
