Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 08.10.22
2022-10-08, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 08.10.22

[Fot. Konstanty Wolny, marszałek Sejmu Śląskiego, Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Domena Publiczna]]
[Fot. Konstanty Wolny, marszałek Sejmu Śląskiego, Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Domena Publiczna]]
W tych dniach mija 100 lat od czasu kiedy premier Julian Nowak dokonał otwarcia I Sejmu Śląskiego w Katowicach. Wcześniej Tymczasowa Śląska Rada Wojewódzka przekazała uprawnienia właśnie Sejmowi Śląskiemu.
100 lat temu rozpoczęła się pierwsza kadencja Sejmu Śląskiego w Katowicach

W związku z tym wydarzeniem warto przypomnieć sylwetkę pierwszego marszałka Sejmu Śląskiego Konstantego Wolnego. Konstanty przyszedł na świat w Bujakowie koło Mikołowa na Śląsku.

W czasie nauki w szkole średniej poznał Wojciecha Korfantego, z którym się zaprzyjaźnił. Z Korfantym łączyły go również zainteresowania polityczne. Potem w czasie studiów we Wrocławiu działał w Towarzystwie Akademików Górnoślązaków. Działał też w Towarzystwie Demokratycznym- Narodowym i w Stronnictwie Polskim. W czasie pierwszej wojny został uwięziony w twierdzy nyskiej , a następnie wcielony do wojska pruskiego i wysłany na front.

Kiedy wojna się skończyła zamieszkał w Bytomiu gdzie angażował w 1918 roku w działalność Naczelnej Rady Ludowej. Był też jednym z zastępców Komisarza Sekretariatu Plebiscytowego , czyli Korfantego. Został też pierwszym prezesem Śląskiej Dzielnicy Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego Sokół.

Przewodniczył Komisji Samorządowej, która opracowała Statut Organiczny Województwa Śląskiego, który określał zasady autonomii Województwa Śląskiego. Brał też udział w pracach przygotowujących zawarcie polsko – niemieckiej umowy o podziale Górnego Śląska.

Trzeba też przypomnieć, że właśnie w jej wyniku powstały m.in. instytucje arbitrażowe Górnośląski Trybunał Rozjemczy i Górnośląska Komisja Mieszana.
Po powrocie na Górny Śląsk, w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości zaangażował się na rzecz polskich instytucji działających na Górnym Śląsku. Został posłem Chrześcijańskiego Zjednoczenia Ludowego. Przez trzy kadencje sprawował funkcję marszałka Sejmu Śląskiego. Był inicjatorem założenia Biblioteki Sejmu Śląskiego. późniejszej Biblioteki Śląskiej.

Kiedy we wrześniu 1939 wybuchła wojna uciekając przed Niemcami, dotarł w połowie września do Lwowa, gdzie był jednym ze współzałożycieli Śląskiego Komitetu Uchodźców. Zmarł na zawał serca w wieku 63 lat.

Został pochowany w grobowcu OO. Jezuitów na cmentarzu Janowskim we Lwowie. Dziesięć lat temu szczątki pierwszego marszałka Sejmu Śląskiego zostały przewiezione do Katowic, gdzie został pochowany.

Od 2012 na fasadzie budynku przy ul. Warszawskiej 1 w Katowicach, gdzie w latach 1934-1939 mieściła się jego kancelaria notarialna widnieje tablica, upamiętniająca Wolnego.
Na koniec warto przypomnieć, że od lipca 2021 roku Konstanty Wolny jest też patronem Dworca Kolejowego w Katowicach.
O polskość Śląska Opolskiego 08.10.2022

Zobacz także

2021-06-08, godz. 11:12 O polskość Śląska Opolskiego 05.06.2021 W audycji wspominaliśmy sylwetkę wybitnego polskiego księdza i literata Norberta Bończyka, który położył wielkie zasługi dla budzenia polskiej świadomości… » więcej 2021-05-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.05.2021 Kilka miesięcy po zakończeniu III powstania śląskiego zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Śląsku. Do Rzeczypospolitej włączono… » więcej 2021-05-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.05.2021 Dokładnie sto lat temu toczyła się już bitwa o Górę Św. Anny. Władze powstańcze przygotowywały w tym rejonie natarcie podgrupy „Bogdan”. » więcej 2021-05-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego.15.05.2021 Zupełnie zapomnianym dowódcą powstańczym był podpułkownik Kazimierz Zenkteller ps. Warwas. Zastąpił on na początku czerwca na stanowisku komendanta naczelnego… » więcej 2021-05-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.05.2021 Trwają wciąż obchody setnej rocznicy wybuchu III powstania śląskiego. W niedzielę 2 maja w ogólnopolskich uroczystościach na Górze Świętej Anny uczestniczył… » więcej 2021-04-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.04.2021 Wyniki plebiscytu, który odbył się 20 marca 1921 roku, niestety, nie rozstrzygnęły sytuacji na Śląsku. Ostatecznie Międzysojusznicza Komisja opowiedziała… » więcej 2021-04-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.04.2021 W czasie II wojny wielu księży za swoją działalność patriotyczną na rzecz polskiego Śląska. trafiło do niemieckich obozów koncentracyjnych.Taki los… » więcej 2021-04-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.04.2021 152 lata temu na śląskim rynku prasowym pojawił się „Katolik”, czasopismo, które rozbudzało świadomość narodową, ale przede wszystkim pisało o polskiej… » więcej 2021-04-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.04.2021 Wśród polskich instytucji działających na Śląsku 100 lat temu niewątpliwie wyróżniał się Polski Komisariat Plebiscytowy i ludzie z nim związani. » więcej 2021-03-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.03.2021 100 lat temu na Górnym Śląsku wciąż działały Polski Komisariat Plebiscytowy, ale także Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa. Siedzibą… » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »