Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 01.10.2022
2022-10-01, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 01.10.2022

[Fot.Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży w międzywojniu]
[Fot.Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży w międzywojniu]
W okresie miedzywojennym poza działalnością harcerską młodzież tworzyła też własne organizacje o charakterze społeczno-politycznym. Na Śląsku, ale także na terenie dzisiejszej Opolszczyzny działały katolickie stowarzyszenia młodzieży, których podstawowym celem stała się walka o utrzymanie polskości.
Młodzież katolicka zrzeszona w stowarzyszeniach spotykała się na Jasnej Górze na Ogólnopolskich Zjazdach. Stowarzyszenia działały w Poznańskiem, ale i na Górnym Śląsku. Najprężniej w Królewskiej Hucie i Piekarach Śląskich no i oczywiście w Katowicach. Działacze stowarzyszeń wywodzili się w większości z działających przy parafiach grup młodzieżowych.

Od grudnia 1920 roku rozpoczął działalność Śląski Związek Stowarzyszeń Młodzieży Polskiej. Związek prowadzili księża Jan Tomala z Królewskiej Huty i Wawrzyniec Pucher długoletni proboszcz parafii Najświętszej Marii Panny w Piekarach Śląskich.

Ksiądz Tomala w latach 1923-1926 był katechetą w Gimnazjum Żeńskim w Królewskiej Hucie i równocześnie sekretarzem generalnym Związku Młodzieży Polskiej. Redagował dodatek do “Gościa Niedzielnego – „Młodzież Katolicka". Po przeniesieniu do Mikołowa został katechetą w miejscowych szkołach średnich .W drugiej połowie lat trzydziestych był asystentem kościelnym Rady Związku Młodzieży Polskiej Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej w Katowicach.

Ostatecznie Stowarzyszenia, które działały na całym Górnym Śląsku przyjęły nazwy Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej i Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Żeńskiej.

Od połowy lat dwudziestych zaczyna się także rozwój katolickich organizacji na Śląsku Opolskim. Już latem 1924 roku rozpoczął działalność Związek skupiający polską młodzież katolicką. Dwa lata później rozpoczęło działalność Górnośląskie Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej, któremu przewodziła Janina Szczeszyńska z Opola. W latach 30-tych na terenie Śląska Opolskiego działało już około 30 kół. Wśród nich były też koła działające w powiecie opolskim.

W sierpniu 1933 r. doszło do wielkiego zlotu młodych katolików II Rzeczypospolitej. Był on pielgrzymką młodzieży do cudownego obrazu Matki Boskiej Piekarskiej, przed którym młodzi uczestnicy złożyli uroczyste ślubowanie. Do Piekar przybyło wtedy ok .10 tys młodych ludzi, w tym aż 6 tys. ze Śląska .

Zgromadzenie młodych katolików miało też upamiętnić 250. rocznicę zwycięskiej bitwy pod Wiedniem z 1683 roku . W czasie zlotu zostały zaprezentowane m.in.referaty poświęcone postaci króla Jana III Sobieskiego. Uczestnicy zlotu usypali z ziemi i bursztynu symboliczny kopiec wolności

Sumę pontyfikalną celebrował bp Stanisław Adamski, kazanie wygłosił biskup polowy Wojska Polskiego ks. Józef Gawlina. Przemawiał też wojewoda śląski Michał Grażyński.
Odbyły się też zawody sportowe, pokazy obrony przeciwgazowej, oraz dożynki śląskie . W Piekarach młodzi katolicy spotkali się jeszcze raz cztery lata późnej.

Zjazdy odbywały się też w Bielsku i Pszczynie, Na kilka miesięcy przed wybuchem II wojny światowej, w kwietniu 1939 roku doszło do zjazdu młodzieży katolickiej w Chorzowie.
Na ogólnopolskich zlotach młodzież śląska spotykała się w Częstochowie.

Pierwszy Ogólnokrajowy Zlot Młodzieży odbył się w Zielone Święta w 1925 r. Trzynaście lat później w zlocie częstochowskim uczestniczyło kilka tysięcy młodych ludzi z Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej. Wśród nich znalazło się kilkuset pochodzących z ubogich rodzin. Zapewniono im bezpłatny udział.

Na koniec warto przypomnieć, że jedno z pierwszych kół Stowarzyszenia powstało w Grudzicach, dzisiejszej dzielnicy Opola. Początki nie były łatwe. Tym bardziej, że nadchodził czas niemieckich represji.
O polskość Śląska Opolskiego 01.10.2022

Zobacz także

2021-06-08, godz. 11:12 O polskość Śląska Opolskiego 05.06.2021 W audycji wspominaliśmy sylwetkę wybitnego polskiego księdza i literata Norberta Bończyka, który położył wielkie zasługi dla budzenia polskiej świadomości… » więcej 2021-05-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.05.2021 Kilka miesięcy po zakończeniu III powstania śląskiego zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Śląsku. Do Rzeczypospolitej włączono… » więcej 2021-05-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.05.2021 Dokładnie sto lat temu toczyła się już bitwa o Górę Św. Anny. Władze powstańcze przygotowywały w tym rejonie natarcie podgrupy „Bogdan”. » więcej 2021-05-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego.15.05.2021 Zupełnie zapomnianym dowódcą powstańczym był podpułkownik Kazimierz Zenkteller ps. Warwas. Zastąpił on na początku czerwca na stanowisku komendanta naczelnego… » więcej 2021-05-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.05.2021 Trwają wciąż obchody setnej rocznicy wybuchu III powstania śląskiego. W niedzielę 2 maja w ogólnopolskich uroczystościach na Górze Świętej Anny uczestniczył… » więcej 2021-04-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.04.2021 Wyniki plebiscytu, który odbył się 20 marca 1921 roku, niestety, nie rozstrzygnęły sytuacji na Śląsku. Ostatecznie Międzysojusznicza Komisja opowiedziała… » więcej 2021-04-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.04.2021 W czasie II wojny wielu księży za swoją działalność patriotyczną na rzecz polskiego Śląska. trafiło do niemieckich obozów koncentracyjnych.Taki los… » więcej 2021-04-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.04.2021 152 lata temu na śląskim rynku prasowym pojawił się „Katolik”, czasopismo, które rozbudzało świadomość narodową, ale przede wszystkim pisało o polskiej… » więcej 2021-04-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.04.2021 Wśród polskich instytucji działających na Śląsku 100 lat temu niewątpliwie wyróżniał się Polski Komisariat Plebiscytowy i ludzie z nim związani. » więcej 2021-03-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.03.2021 100 lat temu na Górnym Śląsku wciąż działały Polski Komisariat Plebiscytowy, ale także Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa. Siedzibą… » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »