Radio Opole » Ładna historia! » Ładna historia! » Komendanci opolskiej AK
2022-05-19, 12:45 Autor: Bolesław Bezeg

Komendanci opolskiej AK

79 lat temu – 19 maja 1943 roku został rozpoznany na ulicy i aresztowany dowódca opolskiego inspektoratu Armii Krajowej Leon Powolny.
Ładna Historia 19 maja 2022 r.
Polskie struktury konspiracyjne powstały na Opolszczyźnie już w początkach II wojny światowej. Pierwszym dowódcą a jednocześnie twórcą śląskiej struktury Służby Zwycięstwu Polski był od października 1939 roku pochodzący ze Strzelec Opolskich Józef Korol używający pseudonimów „Starosta”, „Hajducki” i „Konig”.

Służbę Zwycięstwu Polski w listopadzie 1939 roku przekształcono w Związek Walki Zbrojnej, a w jego ramach komendant Okręgu Śląskiego ZWZ Józef Korol powołał Inspektorat Opole, w ramach którego zamierzał powołać cztery obwody: Opole, Kluczbork, Nysa i Koźle.

Ostatecznie powstały dwa obwody: miejski zwany bytomsko-gliwickim i wiejski zwany opolskim noszący kryptonim „Skorpion”. W ramach opolskiej struktury ZWZ działało kilkaset osób.

Tworząc konspirację na terenie swojej rodzinnej Opolszczyzny Józef Korol opierał się na Polakach, którzy w okresie międzywojennym pozostali obywatelami Niemiec, ale nie angażowali się szczególnie aktywnie w działalność Związku Polaków w Niemczech. Dotychczasowi działacze polscy byli albo pod ścisłą obserwacją gestapo albo siedzieli już dawno w obozach koncentracyjnych.

W sierpniu 1940 roku Józef Korol zginął w potyczce z niemiecką policją w Wiśle. Jego zastępcą na funkcji dowódcy komendanta śląskiego okręgu ZWZ został pochodzący z Nowej Wsi Królewskiej pod Opolem dawny powstaniec śląski Jozef Szmechta, który jednak już w grudniu tego samego roku został aresztowany przez Gestapo.

W ramach dużej akcji prowokacyjnej aresztowano wówczas blisko 500 osób w tym niemal całe miejscowe dowództwo ZWZ. 18 grudnia 1940 roku aresztowany został także komendant obwodu opolskiego ppor. Franciszek Żymełka ps. "Rębacz".

Wówczas szefem inspektoratu opolskiego został Leon Powolny używający pseudonimu „Dobrzyński”. W tym wypadku złamano zasadę nie angażowania przedwojennych polskich działaczy. Powolny był w okresie międzywojennym dyrektorem banku ludowego w Opolu i jego rysopis był dobrze znany agentom gestapo.

14 lutego 1942 roku Związek Walki Zbrojnej zmienił nazwę na Armia Krajowa, toteż wkrótce nowej nazwy zaczęła używać także opolska siatka konspiracyjna.

19 maja 1943 roku Leon Powolny został rozpoznany i aresztowany, po krótkim procesie za zdradę niemieckiego państwa skazany został na ścięcie gilotyną. Wyrok wykonano 30 października 1943 r. w więzieniu w Brandenburgu pod Berlinem.

Zobacz także

2022-05-18, godz. 12:45 Książę nieprzeciętny Dziś przypada 621 rocznica śmierci najbardziej znanego opolskiego księcia Władysława II Opolczyka. » więcej 2022-05-17, godz. 12:45 Wolność krzyżami mierzona Jutro przypada 78 rocznica zdobycia przez żołnierzy II Korpusu Polskiego we Włoszech klasztoru Monte Cassino. » więcej 2022-05-16, godz. 12:45 Konwencja dla Śląska Wczoraj minęła setna rocznica podpisania Konwencji Genewskiej, na mocy której rejencja opolska została podzielona między Polskę i Niemcy. » więcej 2022-05-13, godz. 12:45 Dziedzic Sławięcic Jutro przypada 96 rocznica śmierci dziedzica zamku w Sławięcicach książę Christian Hohenlohe. » więcej 2022-05-12, godz. 12:45 Jednostronny rozejm 101 lat temu dyktator III powstania śląskiego Wojciech Korfanty chcąc okazać dobrą wolę do załagodzenia sporu ogłosił jednostronny rozejm. Niemcy wykorzystali… » więcej 2022-05-11, godz. 12:45 Prawdziwy socjalista Jednym z najbliższych i najwierniejszych współpracowników Józefa Piłsudskiego był jego towarzysz partyjny z przed pierwszej wojny światowej socjalista… » więcej 2022-05-10, godz. 22:17 Wielka Armia na Śląsku 209 lat temu – w maju 1813 roku na Opolszczyznę po raz drugi wkroczyła Wielka Armia Napoleona. » więcej 2022-05-09, godz. 12:45 Zależność od Czech 699 lat temu - 9 maja 1323 roku - miasto Namysłów stało się lennem czeskim. » więcej 2022-05-06, godz. 22:08 Harcerze w Niemczech 96 lat temu - 6 maja 1926 roku powstał Związek Harcerstwa Polskiego w Niemczech. W jego skład weszło także Towarzystwo Skautów Opolskich. » więcej
1415161718
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »